İfade Alma CMK ve Avukatın Hazırlık Soruşturmasındaki Rolü

İfade alma yönetmeliği, ifade alma cmk, ifade alma yönetmeliği mevzuatı, ifade alma ve sorguda yasak usuller nelerdir Avukat Duygu Keleş'in kaleminden konu hakkında bilgiler

İfade alma işlemi nasıl yapılır? Hukuken haklarınız nelerdir bunları avukat hanım çok güzel bir şekilde dile getirmiş.

YAKALAMA ve İFADE ALMA:
CMK md.90: Herkes yakalama yapabilir ve kolluk yakalayabilir. Ancak kolluk yakalama emrine göre ek yetkisi vardır.

Yakalanana kişiye kanuni hakları bildirilir. Yakalanan kişiye kanuni hakları bildirildikten sonra sorulan her soru İFADE ALMAktır. İfade alma CMK 147 maddede yer alır.

Yakalanan kişinin;

1. Kimliği saptanır.
2. Suç anlatılır.
3. Müdafii alma hakkı hatırlatılır.
4. Susma hakkı bildirilir.
5. İfade alınmaya başlanır.

CMK 148: Müdafii hazır bulunmadan kollukça alınan ifade mahkeme huzurunda tekrarlanmadıkça hükme esas teşkil etmez. Yani kişi mahkeme huzurunda ifadeyi reddederse ifade hukuken geçerli olmaz.
Kolluk aynı olayla ilgi yalnızca bir kez ifade alabilir. İkinci ifade ancak savcı tarafından alınabilir.

İFADE ALMADA MÜDAFİİN ROLÜ:
CMK 149: Soruşturmanın ve kovuşturmanın her aşamasında bir ya da birden çok(en fazla 3) müdafiinden yararlanılır ve sanığın bu hakkı engellenemez.
CMK:150: Müdafii ya sanık seçer ya da baro tarafından görevlendirilir.
CMK 151: Suçta terör şüphesi varsa ve müdafiin sanığa bu konuda yardımcı olduğu tespit edilip soruşturma açılırsa müdafii görevden men edilebilir.
CMK 154: Şüpheli veya sanık vekaletname aranmaksızın müdafii ile her zaman görüşebilir. Fakat şüpheli terör şüphelisi ise ve örgütüne avukatı aracılığıyla emirler gönderiyor ise avukat o görevden men edilir.
Şüpheli yakalandığında Avukat görüşme yapmadan önce ;

1. Şüphelinin hangi suçtan yakalandığını öğrenecek.
2. Nezarethane sorumlusuna kendisini tanıtacak.
3. Nezarethane defterini inceleyecek. Bu defterde şüphelinin kimlik bilgileri, göz altına alınmasında esas bilgiler, suç yeri, suç tarihi, kim tarafından yakalandığı, yakalanma saati(gözaltı süresinden ne kadar saat sonra avukat çağırılmış, geç ise ihlal olabilir), haber verilen yakını, haber verme saati (yakalama saati ile haber verme saati karşılaştırılır, geç ise ihlal olabilir.) yer almaktadır.
4. Nezarethane defterinde müdafiin ve şüphelinin imzası olması gerekir. Çünkü şüpheliye hakları bildirilirken imzası alınır.
5. Nezarethane sorumlusu ile araştırmayı yürüten memurla olayla ilgili ayrıntılar görüşülür.
6. Delillerin neler olduğu öğrenilir.(CMK 153:Müdafii dosya içeriğini ve delilleri inceler.)
7. CMK 154 uyarınca şüpheli ile başkalarının duyamayacağı bir şekilde vekalet aranmaksızın görüşülür. Bu görüşmede;

• Şüpheliye kollukça hatırlatılan haklar tekrar hatırlatılır. Özellikle susma hakkı ve önemi hatırlatılır. Ancak sanığa susma hakkını kullandığı takdirde tekrar konuşmaması gerektiği titizlikle vurgulanmalıdır. Zira susma hakkını kullanan sanık ileri aşamalarda lehe de olsa ifade verdiğinde bu durum kısmi susma olarak nitelendirilir ve kısmi susma aleyhe delil olarak kullanılır. Sanık yalnızca aktif pişmanlıktan yararlanabileceği hallerde susma hakkından vazgeçip konuşabilir.
• Müdafii şüpheliye suç ve öngördüğü cezalar hakkında açıklama yapmalıdır.
• Nezarethane defterinden öğrenilen bilgiler şüpheli ile paylaşılır. Eğer dosyadaki bilgilerin şüpheli tarafından öğrenilmesi sakıncalı ise, müdafiin dosya incelemesine hakim tarafından mahkeme kararıyla sınır getirilebilir.
• Şüpheli ile isnat edilen fiil hakkında görüşme yapmaya başlanır.
• Görüşme sonunda şüpheli konuşma veya susma yönünde bir karar vermelidir.

RESMİ İFADE ALMAYA GEÇİŞ İŞLEMİ:

Resmi ifade almaya geçildiğinde ifadeyi alacak memur ile ifadeyi yazacak memur ayrı olmalıdır. Zabıt katibi olmadan alınan ifade geçersizdir. Aynı zamanda yakalamayı yapan ifade alamaz. Bu durum şüpheli üzerinde baskı kurulması olarak kabul edilir.
İfade alınan odada yalnızca şüpheli, müdafii, ifade alan ve ifadeyi yazan memur bulunabilir. Başkaca kimsenin bulunması hukuka aykırıdır.

İfadenin başında şüphelinin kimlik saptaması yapılır. İfade alma şüpheliye sorulan sorular ve alınan cevap şeklinde gerçekleşir. Hazır bulunan müdafii soru soramayacağı gibi sorulan sorulara da cevap veremez. Aksi halde müdafiin suç ortağı olma kuşkusu doğabilir.
Kolluk asla cevabı içinde olan sorular soramaz. Örneğin eve giren sizdiniz değil mi? ya da 5 N ,1 K (ne, nerede, nasıl, niçin, neden, kiminle) tarzı sorular hukuka aykırıdır. Çünkü EVET ya da HAYIR cevaplı bir soru yönlendirici ve baskıcı bir sorulardır. Bu tarz sorular hukuka aykırı olduğu için müdafiin itiraz etmesi gerekir. Eğer itiraz etmezsek altında imzamız olan ifade mahkeme huzurunda delil kabul edildiğinden şüphelinin yargılaması aleyhine işleyebilir.

Şüphelinin alınan ifadesinden sonra tutanak okunur ve imza altına alınır.

hukuk okuyacaktım bunu okuyunuca hakkıda hukukuda......