Akvaryum Balıkları, Akvaryum Balıklarının İsimileri ve Özellikleri
MALAWİ ÇİKLİTLER AHLİ (Sciaenochromis ahli)
Malawi Gölü'nün çok derin kayalık bölgelerinde yaşar. Erkekler 18, dişiler 15 cm. kadardır. Türe özgü karma akvaryumlarda bakılabilirse de diğer mavi renkli Malawi çiklitlerine karşı saldırgan davranışlar gösterebilir. pH 7,5-8,5 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklık yeterlidir. En az 150 litrelik bir akvaryumda bakılması gerekir. Bakımı tecrübe gerektirir. Etçil beslenir. Küçük balıklarla ve balık yavrularıyla beslenir. Kabukluları da yerler. Bu yüzden küçük balıklarla bir arada bulundurulmaması gerekir. En uygunu dondurulmuş canlı yemlerdir. Dondurulmuş yem bulunamıyorsa, kıyılmış karides, midye ve balık etleri de verilebilir. Yaklaşık 1 yılda cinsel olgunluğa ulaşan erkekler metalik mavinin tonlarını taşırlar. 6. ayda erkeklerde kafa bölgesinden başlayan renklenme, 12. aya dek sürer. Taşlarla saklanma yerleri oluşturulmuş geniş akvaryumlarda diğer benzer boy ve beslenme alışkanlığındaki Malawi çiklitleriyle beraber bakılabilirler. Bitkilere zaman zaman zarar verebilirler. Erkekler, diğer mavi Afrika çiklitlerine karşı çok saldırgandır. Hangi türden olursa olsun, akvaryumda sadece bir tane mavi renkli Malawi erkeği bulunmalıdır. 1 Ahli erkeğine en az 3 Ahli dişisi düşmelidir. Erkek balık tarafından sürekli kovalanan dişiler için akvaryumda taşlarla saklanma yerleri oluşturmak gerekir. Yumurtlamadan sonra erkek dişiyi çok hırpalayabilir; yumurtlama akvaryumunda dişi için mutlaka bolca saklanma yeri olmalıdır. Bir seferde ortalama 50-60 yumurta bırakılır. Genellikle ancak yaklaşık 1/4' dişi çıkan yavrular, eşitsiz büyüme eğilimindedirler. Kardeşler arası yamyamlığı engellemek için yavruları düzenli aralıklarla boylarına göre ayırmak gerekir; aksi halde yavrular arasında hiç dişi kalmayabilir. Boyları erkeklere göre küçük olan dişiler, ilk önce yem olurlar. Bu turu satın alırken, dişi çıkma şansını artırmak için küçük yavrulardan birkaç tane seçmek gerekir.
AURATUS (Melanochromis auratus)
Anavatanı Malawi Gölü'nün kayalık kıyıları olan bu balık 15 cm. boya erişebilir. Saldırgan bir balık olan auratus, karma akvaryumlarda beslenmemelidir. Bitkisel ve hayvansal beslenirler. pH 7 olmalıdır. 22-26C sıcaklığı severler. Bakımı tecrübe isteyen bu balık için en az 100 litrelik bir akvaryum gerekir. Dişiler yumurtalarını ağızlarında taşırlar. Üretimi çok zor değildir. Bir çift auratus, kısa surede tüm akvaryumun egemenliğini ele geçirebilir
BORLEYİ (Copadichromis borleyi)
Malawi Gölü'nün kayalık kıyılarında doğal olarak bulunurlar. 12-13 cm. boya ulaşabilirler. Bakımı çok fazla tecrübe gerektirmeyen bu balık en az 200 litrelik akvaryumlarda beslenmelidir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmesi tavsiye edilir. pH 7-8 arasında olmalıdır. 25-26C sıcaklığı severler. Etçil beslenen bu balıklara ağırlıklı olarak canlı yemler verilmelidir. Üretilmeleri çok zor sayılmaz. Üretim için dişi sayısı çok fazla tutulmalı ve türe özel akvaryumlar kurulmalıdır. Suru halinde ürerler, yumurta dökmeden önceki dişilerin dansları ilginçtir.
JOHANNİ (Melanochromis johannii)
Malawi Gölü'nün sığ ve kayalık kısımları bu balığın anavatanıdır. Erkekleri dişilerden daha iridir. Erkekler 13 cm. civarındayken dişiler 10 cm. civarında boy alırlar. çok saldırgan oldukları için karma akvaryumlarda bakılmamalıdırlar. Erkek ve dişi ayrı ayrı kendi bölgelerini korurlar. Etçil ve otçul beslenirler. En az 150 litrelik bir akvaryum gerektiren bubalık için pH 7-8 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklığı severler.
SARI PRENSES (Labidochromis caeruleus)
Ülkemizde de çok sevilen Sarı Prenses, küçük boyda kalan barışı sayılabilecek Malawi çiklitlerinden biridir. Doğada daha çok 10-40 metre arası derinliklerde kayalık kıyılarda yaşarlar. Temel besinleri kayaların üstünü kaplayan yosun tabakasıdır. Çoğunluğu yosunlarda oluşan bu kaya tabakalarının içindeki küçük kabuklular, su böcekleri ve planktonlar da beslenmelerine katkıda bulunur. Dişiler kuluçka suresince yumurtalarını ağızlarında saklarlar. Akvaryumlarda diğer Labidochromis türleri ile beraber bakılabilirler. Akvaryumları bol saklanma yeri ve optik bölge sınırları oluşturacak şekilde kayalarla dekore edilmelidir. Bir erkek, yaklaşık 40-50 cm çapındaki bir bölgeye sahip çıkar. Her erkeğe en azından dişi düşmesi şartıyla, çok geniş ve kalabalık akvaryumlarda birden fazla erkek de barındırılabilir. Erkekler dişilerden büyüktür. Erkeklerin boyu 8 cm. olabilir ama dişiler genellikle 7 cm. 'den yukarı boy alamazlar. En az 100 litrelik bir akvaryum gerektirir. pH 7 olmalıdır. Sıcaklık ise ortalama 25C olmalıdır.
TREWAVAS (Labeotropheus trewavasae)
Doğal olarak Malawi Gölü'nün kayalık kıyılarında bulunur. Erkekleri dişilerden daha büyüktür. En az 100 litrelik bir akvaryumda beslenmelidirler. pH 7,5 olmalıdır. 25C sıcaklıktan hoşlanırlar. Bakımı tecrübe isteyen bu tur, etçil ve otçul beslenir. Saldırgan bir balık olduğu için türe özel akvaryumlarda tutulmalıdırlar.
VENUSTUS (Nimbochromis venustus)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı kesimlerinde yaşarlar. 20-25 cm. boya ulaşabilen bu balık, saldırgan olduğu için türe özgü karma akvaryumlarda tutulmalıdırlar. Etçil ve otçul beslenirler. pH 7 olmalıdır. 25-26C sıcaklıktan hoşlanırlar. Dişileri ağızlarında kuluçkaya 120 kadar yumurta yatırır. en ez 250 litrelik bir akvaryumda beslenmesi gereken bu turun bakımı çok tecrübe ister.
YUNUS ÇİKLİT (Cyrtocara moorii)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı bölgeleri doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 20 cm. boy alabilirken dişileri 15-17 cm. kadar büyüyebilir. Yunusa benzediği için ülkemizde bu isimle anılır. Bakımı tecrübe ister. Etçil bir balıktır. Dişileri 10-100 adet yumurtayı ağızlarında saklarlar. En az 250 litrelik bir akvaryum gerektiren bu balık için pH 7 olmalıdır. 26C sıcaklığı severler.
ZEBRA ÇİKLİT (Pseudotropheus zebra)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı bölgeleri doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 20 cm. boy alabilirken dişileri 15-17 cm. kadar büyüyebilir. Yunusa benzediği için ülkemizde bu isimle anılır. Bakımı tecrübe ister. Etçil bir balıktır. Dişileri 10-100 adet yumurtayı ağızlarında saklarlar. En az 250 litrelik bir akvaryum gerektiren bu balık için pH 7 olmalıdır. 26C sıcaklığı severler.
TANGANİKA ÇİKLİTLER
BREVİS SALYANGOZ ÇİKLİTİ(Neoamprologus brevis)
Bilimsel gözlemlemeler için doğadan alınıp akvaryumda tutulan ilk çiklit turudur. 6 cm'lik boyuna rağmen diğer büyük Tanganika Gölü çiklitleri ile uyum içersinde yaşayabilirler. Dış görünüşlerinden erkek dişi ayrımını yapmak zordur ama yetişkin dişilerin erkeklere göre daha küçük boylu olmaları bu ayrımı kolaylaştırır. Tanganika Gölü'nün neothauma tur salyangozların bulunduğu çamurlu ve kumlu bölgeleri, bu balığın doğal yaşama alanıdır. Bu yüzden akvaryumlarda da bolca boş salyangoz kabuğu bulunması gereklidir. Akvaryum taşlar ve bitkilerle bezenmeli ama balıkların gezinebilecekleri genişliklerde kumluk alanlar bulunacak şekilde dekore edilmelidir. Bu çiklitler için salyangoz kabuklarının nemi kabukların sığınma ve üreme yerleri olmasıdır. Kabukları ağzı açık kalacak şekilde kuma gömer ve tehlike anında içine saklanırlar. Akvaryumcularda Neothauma cinsi salyangoz kabuğu bulmak zor ise benzer bir yapıya sahip, yenilebilen salyangoz kabuğu da aynı işlevi görecektir. Üreme döneminde dişi balık, kuma gömdüğü salyangoz kabuğunun 20-30 kadar yumurta bırakır. Yumurtlamadan sonra dişi düzenli olarak kabuğun ağız kısmında yaptığı kuyruk hareketleriyle içeriye taze suyun girmesini sağlar. Teritoryal erkek yumurtalar ve yavrularla doğrudan ilgilenmese de geniş bir sınır çizgisi içinde yuvanın diğer balıklara karşı korunmasını sağlar. 27C sıcaklıkta 5-6 gün sonra yumurtadan çıkan yavrular artemia larvası ve kaliteli toz yavru yemleriyle beslenebilirler. Dişi yavrularına bakmayı ve onları korumayı 2 hafta daha devam ettirecektir. Erkekler 6, dişiler 4 cm. kadar buyur. Bu balıklar etçildir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenebilirler, en az 100 litrelik bir akvaryum gerekir. Bakımı tecrübe ister. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 4-28C arasındaki sıcaklık uygundur.
BRİKARDİ (Neolamprologus brichardi)
Tanganika Gölü'nün kayalık kıyılarındaki sığ kesimler bu balığın doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 9-10 cm. büyüyebilir. Dişiler daha küçüktür. Ayrıca erkeklerin alın kısmı daha yuvarlaktır. Kendi grubunun dışındaki balıklara karşı saldırgandır. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmelidirler. Kendinden daha küçük yapılı balıklara zarar verebilir. En az 150 litrelik akvaryumlarda beslenmesi gerekir. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. Sıcaklığın 23-25C arasında olması uygundur. Genellikle etçil beslenen brikardiler doğada küçük su canlılarıyla beslenirler. Akvaryumda bunlara canlı yem, midye, kıyılmış karides verilebilir. Bakımı tecrübe ister. Yumurtalarını kaya kovuklarına bırakır. Dişi fazlası olmadığı surece monogamiktirler. Çiftlerin oluşabilmesi için en uygun yöntem, bir grup gen balığı bir araya koymaktır. Ortalama 50-100 yumurta gizli kaya kovuklarına bırakılır. Bölge sınırları içinde çok iyi korunan yavrular, büyüdükten sonra da ebeveynler tarafından kovalanmaz ve yeni kardeşlerinin bakımına yardımcı olurlar. Böylece, doğada da görülen, yabancı balıkların sokulmadığı akraba kolonileri oluşur. Yavaş büyüyen yavrular, yaklaşık 8 ayda, boyları 4 cm iken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
FRONTOZA (Cyphotilapia frontosa)
Tanganika Gölü'nün kayalık kısımlarında yaşarlar. Oldukça sağlam, iri yapılı ve sert balıklardır. Bakımı tecrübe gerektirir. En az 250 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdırlar. Erkekler 35, dişiler 25 cm. kadar büyüyebilirler. pH 8-9 arasında olmalıdır. 24-28C sıcaklık uygundur. Erkek-dişi ayrımı ok belirgin olmasa da erkekler daha iri yapılıdır. Ayrıca erkeklerde alın hörgüç daha belirgindir. Erkeklerin yüzgeçleri dişilerinkilerden daha güçlüdür. Dişi, yumurtalarını düz bir yüzeye yapıştırır. Uygun şartlar sağlandığında üretimi zor sayılmaz. Erkek balık yumurtaları dölledikten sonra dişi balık yumurtaları toplar ve ağzında kuluçkaya bırakır. Yaklaşık 1 ay sonra yavrular çıkar. Etil bir balık olan frontoza, protein ağırlıklı yemlerle beslenmelidir. Bahçe solucanı, Artemia gibi canlı yemler de verilebilir.
KALVUS (Altolamprologus calvus)
Tanganika Gölü'nün sığ ve kayalık kısımlarında yaşar. Erkekleri 13 cm. boya ulaşırken dişiler 10 cm. boya ulaşabilir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmelidir. Türdeşlerine karşı saldırgandır. Yutamayacağı boydaki farklı balıklar için ise zararsızdır. Yavaş bir balık olduğu için hızlı balıkların bulunduğu bir akvaryumda yeterince beslenemeyebilir. Etçil bir balıktır. Bu yüzden protein ağırlıklı beslenmeli, sık sık canlı yem takviyesi yapılmalıdır. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklık uygundur. Bakımı tecrübe gerektiren bu balık en az 150 litrelik akvaryumda beslenmelidir. Dişi, 100 kadar yumurtasını bir kovuğundaki dik bir yüzeye sıralar. Genelde yumurtaların yarısından çoğu açılmadan bozulur. Yavrular da oldukça yavaş büyürler. 12 ayda erkekler yaklaşık 5,5 cm, dişiler 3,75 cm boydayken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
LEPTOSOMA (Cyprichromis leptosoma)
Tanganika Gölü'nün güneyindeki bölümlerde yaşarlar. 9-10 cm. boya ulaşabilirler. Erkekler dişilerden biraz daha iricedir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenilmelidir. Etçil beslenir. Küçük su canlıları yerler. Bakımı tecrübe gerektiren bu balık en az 150 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdır. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 23-26°C sıcaklık uygundur. En az 6 bireyden oluşan bir grup içinde beslenmesi gereken bir sürü balığıdır. Suyun daha çok üst düzeylerinde kalırlar ve geniş yüzme alanı gerektirirler. Bu hareketli türün besleneceği akvaryum en az 200 litre hacminde olmalıdır. Kumu kazmaz ve bitkilere zarar vermez. Çok iyi sıçradığı için bütün yüzeyi kapatan bir akvaryum kapağı kullanılmalıdır. Diğer birçok Afrika çiklitinin tersine yumurtlama tabanda değil, açık suda gerçekleşir. Çift, birbirinin etrafında dönerek yumurta bırakır. Dişi, yumurtaları yere düşmeden ağzıyla yakalar. Döllenme yumurtalar dişinin ağzındayken gerçekleşir. Sayısı genelde 20'yi geçmeyen yumurtaların kuluçka süresi 25°C sıcaklıkta ortalama 21 gündür. Yavrular, yumurtadan çıkar çıkmaz Artemia larvalarıyla beslenebilecek kadar gelişkindirler. Sadece bu türün yaşadığı akvaryumlarda kuluçkadaki dişileri ayrı bir akvaryuma almak gerekmez; yetişkin Leptosomalar yavrulara dokunmazlar.
LELEUPİ (Neolamprologus leleupi)
Tanganika Gölü'nün kuzeyindeki kayalık bölgeler bu balığın anavatanıdır.
Erkekler 10 cm. büyürler. Dişiler ise 8 cm. kadar büyüyebilirler.
pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 24-28°C sıcaklık uygundur. Üreme döneminde sıcaklık birkaç derece artırılabilir.
En az 100 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdır. Bakımı tecrübe gerektirir.
Daha çok canlı yemlerle beslenir, alıştırılabilirlerse kuru yemler de verilebilir. Renklendirici yemler vermekte yarar vardır.
Yetişkin Limon Çiklitler eşleri dışındaki hemcinslerine karşı son derece saldırgandırlar. Bu yüzden, akvaryum çok büyük olmadığı sürece sadece bir çift barındırılabilir.
İnce kumlu akvaryumları severler. Kumları kazmazlar. Akvaryumu kayalarla dekore ederek saklanabilecekleri kovuklar oluşturmak gerekir.
Genellikle gizli bir kovuğa 200 kadar yumurta bırakırlar. Doğada veya büyük bir akvaryumda erkek, aynı anda birkaç dişiyle yumurtlayabilir fakat genellikle en son dişinin yavrularıyla ilgilenir. Yumurtadan yeni çıkan yavrular, bir pipet veya plastik enjektör aracılığla kovuklarına doğru püskürtülen Artemia larvalarıyla beslenebilirler. Çiftler, tekrar yumurtlamaya giriştiklerinde çevrelerinde eski yavruların varlığını istemezler. Bu yüzden, yumurtadan çıktıktan 7 hafta sonra, eğer akvaryum yeterince geniş değilse, yavruları anne-babalarından ayırmak gerekir. Yavrular oldukça yavaş ve eşitsiz bir hızda büyürler. Kardeşler arası yamyamlığı önlemek için, büyüme süreci içinde, benzer boydaki yavruları gruplandırarak farklı boyları ayrı akvaryumlarda tutmak önerilir. Limon Çiklit yavruları, özellikle boyları 2-3 cm civarındayken zor bir dönem geçirirler. Bu dönemde iştahları kesilir ve hemen hemen hiç büyümezler. Kolayca da hastalanabilirler. Bu devrede fazla yem atıp suyu kirletmemek gerekir. Bir süre sonra tekrar toparlanıp büyümeye başlarlar. Cinsel olgunluğa yaklaşık 18 aylık olduklarında (erkeklerin boyları 6,5cm, dişilerinki biraz daha küçükken) ulaşırlar.
MARLİERİ (Julidochromis marlieri)
Tanganika Gölü'nün kayalık kesimlerinde yaşar.
İnce ve uzun balıklardır. Vücutları, kovukları saklanmaya çok elverişlidir. Erkekleri 15 cm. kadarken dişileri 13 cm. kadar boy alabilir.
Etçil ve otçul beslenir. Türe özgü karma akvaryumlarda bakılmalıdır. En az 150 litrelik bir akvaryumda bakılmaları gerekir.
pH 7,5 olmalıdır. 22-25°C sıcaklık uygundur.
Bakımı tecrübe ister.
Erkekler genelde dişilerden biraz daha büyüktürler. Yumurtlama zamanları ortaya çıkan ve ovipozitor denilen üreme tüpü dişilerde daha kalındır.
Akvaryumda taşlarla saklanacak kovuklar ve optik bölge sınırları oluşturmak gerekir. Her çifte yetecek kadar taban alanı olması şartıyla bir akvaryumda birden çok çift bulundurulabilir. Birbirlerine gençken alışmış yetişkin balıklardan oluşan bir gurubun arasına kesinlikle sonradan yeni bir yetişkin balık konulmamalıdır; bölge kavgaları sonucu öldürülebilir. Akvaryum yeterince genişse, dekorasyonu tamamen değiştirip yeni balığı eklemek bir çözüm olabilir. Böylece bölge ve hiyerarşi dengelerinin yeni baştan oluşması sağlanabilir.
Kolayca eşleşen bir türdür. Akvaryumda başka çiftlerin ve başka türlerden birkaç hedef balığın bulunması eşler arası bağlılığı güçlendirir. Yumurtalar taşlar arasındaki gizli kovuklara bırakılır. Yumurtlama sayıları ve periyotları çok değişebilir. Yavrularla doğrudan pek fazla ilgilenmezken yuva çevresini yabancı balıklara karşı korurlar. Kardeşler arası ilişkiler çok ilginçtir. Bir iki haftalık aralıklarla arka arkaya yumurtlayarak aynı yuva çevresinde birden çok nesil yavru yetişebilirler. Değişik nesillerden kardeşler birbirlerine karşı hoşgörülüdürler, hatta daha yaşlı kardeşler küçük kardeşlerin korunmasına katkıda bulunurlar.
TROPHEUS (Tropheus moorii)
Tanganika Gölü'nün kayalık kısımlarında yaşar. En çok sevilen çiklit türlerinden biridir. Birçok varyetesi geliştirilmiştir. Boyuna doğru genişleyen bir gövde yapıları ve dik bir alınları vardır. Denizlerin mercan balıklarını andıran yavru balıklar, koyu renk zemin üzerine beyaz benekleriyle son derece çekicidirler.
Erkekleri 14 cm. boy alabilse de dişiler ancak 10 cm. boya ulaşabilir. Erkekle dişi arasında belirgin bir görünüş farkı yoktur. Erkek, biraz daha iridir ve daha geniş bir karın yüzgecine sahiptir.
Oldukça geniş bir bölgeyi sahiplenen erkekler, kendi aralarında son derece geçimsizdirler. Akvaryum çok büyük olmadıkça, birden fazla yetişkin erkeği bir araya koymak tehlikelidir. Buna karşın, bir erkeğin yanında, 6-10 kadar dişi yaşatılabilir. Fakat dişileri dahi akvaryuma gençken ve olabildiğince aynı anda koymak önerilir. Böylece aralarında zamanla bir hiyerarşi dengesi oluşur. Akvaryuma sonradan eklenen bireyler genellikle kabul edilmez ve öldürülürler.
En az 300 litrelik bir akvaryum gerektirirler. Bakımı tecrübe ister.
pH 8-9 arasında olmalıdır. 24-28°C sıcaklık uygundur.
Etçil ve otçul beslenirler.
Erkekler aynı anda birden çok dişiyle yumurtlayabilirler. Yumurtlamaya hazır çift, akvaryum tabanında birbirinin etrafında daireler çizmeye başlar. Dişi, teker teker bıraktığı oldukça büyük yumurtalarını hemen ağzına alır. Bu sırada erkeğin dölleme açıklığını gagalar ve yumurtlar işte bu sırada dişinin ağzında döllenir. Bir seferde, 10-14 kadar yumurta bırakılır. Dişinin ağzında korunan yumurtaların, açılmalarına kadar geçen kuluçka süresi, 27°C sıcaklıkta yaklaşık 28 gündür. Yavrular annelerinin ağızlarını ilk terk ettiklerinde 14-18 mm kadardırlar. Bu boyla, birçok balık türünün yavrularına kıyasla oldukça büyüktürler. Yavrularını büyütebilmesi için dişiyi ayrı bir akvaryuma almaya gerek yoktur; akvaryumdaki diğer yetişkin Tropheuslar, yeterli beslendikleri sürece yavrulara dokunmazlar. Dişi, yavrularını birkaç hafta boyunca daha korumaya devam eder. En ufak bir tehlikede, büyümüş yavrularını bile tekrar ağzına almaya çalışır.
Yavrular yumurtadan çıkar çıkmaz Artemia larvaları ve toz yemlerle beslenebilirler. İyi akvaryum şartlarında çabuk büyürler. 10-12 ay içinde, erkekler yaklaşık 7,5 cm, dişiler ise biraz daha küçükken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
MALAWİ ÇİKLİTLER AHLİ (Sciaenochromis ahli)
Malawi Gölü'nün çok derin kayalık bölgelerinde yaşar. Erkekler 18, dişiler 15 cm. kadardır. Türe özgü karma akvaryumlarda bakılabilirse de diğer mavi renkli Malawi çiklitlerine karşı saldırgan davranışlar gösterebilir. pH 7,5-8,5 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklık yeterlidir. En az 150 litrelik bir akvaryumda bakılması gerekir. Bakımı tecrübe gerektirir. Etçil beslenir. Küçük balıklarla ve balık yavrularıyla beslenir. Kabukluları da yerler. Bu yüzden küçük balıklarla bir arada bulundurulmaması gerekir. En uygunu dondurulmuş canlı yemlerdir. Dondurulmuş yem bulunamıyorsa, kıyılmış karides, midye ve balık etleri de verilebilir. Yaklaşık 1 yılda cinsel olgunluğa ulaşan erkekler metalik mavinin tonlarını taşırlar. 6. ayda erkeklerde kafa bölgesinden başlayan renklenme, 12. aya dek sürer. Taşlarla saklanma yerleri oluşturulmuş geniş akvaryumlarda diğer benzer boy ve beslenme alışkanlığındaki Malawi çiklitleriyle beraber bakılabilirler. Bitkilere zaman zaman zarar verebilirler. Erkekler, diğer mavi Afrika çiklitlerine karşı çok saldırgandır. Hangi türden olursa olsun, akvaryumda sadece bir tane mavi renkli Malawi erkeği bulunmalıdır. 1 Ahli erkeğine en az 3 Ahli dişisi düşmelidir. Erkek balık tarafından sürekli kovalanan dişiler için akvaryumda taşlarla saklanma yerleri oluşturmak gerekir. Yumurtlamadan sonra erkek dişiyi çok hırpalayabilir; yumurtlama akvaryumunda dişi için mutlaka bolca saklanma yeri olmalıdır. Bir seferde ortalama 50-60 yumurta bırakılır. Genellikle ancak yaklaşık 1/4' dişi çıkan yavrular, eşitsiz büyüme eğilimindedirler. Kardeşler arası yamyamlığı engellemek için yavruları düzenli aralıklarla boylarına göre ayırmak gerekir; aksi halde yavrular arasında hiç dişi kalmayabilir. Boyları erkeklere göre küçük olan dişiler, ilk önce yem olurlar. Bu turu satın alırken, dişi çıkma şansını artırmak için küçük yavrulardan birkaç tane seçmek gerekir.
AURATUS (Melanochromis auratus)
Anavatanı Malawi Gölü'nün kayalık kıyıları olan bu balık 15 cm. boya erişebilir. Saldırgan bir balık olan auratus, karma akvaryumlarda beslenmemelidir. Bitkisel ve hayvansal beslenirler. pH 7 olmalıdır. 22-26C sıcaklığı severler. Bakımı tecrübe isteyen bu balık için en az 100 litrelik bir akvaryum gerekir. Dişiler yumurtalarını ağızlarında taşırlar. Üretimi çok zor değildir. Bir çift auratus, kısa surede tüm akvaryumun egemenliğini ele geçirebilir
BORLEYİ (Copadichromis borleyi)
Malawi Gölü'nün kayalık kıyılarında doğal olarak bulunurlar. 12-13 cm. boya ulaşabilirler. Bakımı çok fazla tecrübe gerektirmeyen bu balık en az 200 litrelik akvaryumlarda beslenmelidir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmesi tavsiye edilir. pH 7-8 arasında olmalıdır. 25-26C sıcaklığı severler. Etçil beslenen bu balıklara ağırlıklı olarak canlı yemler verilmelidir. Üretilmeleri çok zor sayılmaz. Üretim için dişi sayısı çok fazla tutulmalı ve türe özel akvaryumlar kurulmalıdır. Suru halinde ürerler, yumurta dökmeden önceki dişilerin dansları ilginçtir.
JOHANNİ (Melanochromis johannii)
Malawi Gölü'nün sığ ve kayalık kısımları bu balığın anavatanıdır. Erkekleri dişilerden daha iridir. Erkekler 13 cm. civarındayken dişiler 10 cm. civarında boy alırlar. çok saldırgan oldukları için karma akvaryumlarda bakılmamalıdırlar. Erkek ve dişi ayrı ayrı kendi bölgelerini korurlar. Etçil ve otçul beslenirler. En az 150 litrelik bir akvaryum gerektiren bubalık için pH 7-8 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklığı severler.
SARI PRENSES (Labidochromis caeruleus)
Ülkemizde de çok sevilen Sarı Prenses, küçük boyda kalan barışı sayılabilecek Malawi çiklitlerinden biridir. Doğada daha çok 10-40 metre arası derinliklerde kayalık kıyılarda yaşarlar. Temel besinleri kayaların üstünü kaplayan yosun tabakasıdır. Çoğunluğu yosunlarda oluşan bu kaya tabakalarının içindeki küçük kabuklular, su böcekleri ve planktonlar da beslenmelerine katkıda bulunur. Dişiler kuluçka suresince yumurtalarını ağızlarında saklarlar. Akvaryumlarda diğer Labidochromis türleri ile beraber bakılabilirler. Akvaryumları bol saklanma yeri ve optik bölge sınırları oluşturacak şekilde kayalarla dekore edilmelidir. Bir erkek, yaklaşık 40-50 cm çapındaki bir bölgeye sahip çıkar. Her erkeğe en azından dişi düşmesi şartıyla, çok geniş ve kalabalık akvaryumlarda birden fazla erkek de barındırılabilir. Erkekler dişilerden büyüktür. Erkeklerin boyu 8 cm. olabilir ama dişiler genellikle 7 cm. 'den yukarı boy alamazlar. En az 100 litrelik bir akvaryum gerektirir. pH 7 olmalıdır. Sıcaklık ise ortalama 25C olmalıdır.
TREWAVAS (Labeotropheus trewavasae)
Doğal olarak Malawi Gölü'nün kayalık kıyılarında bulunur. Erkekleri dişilerden daha büyüktür. En az 100 litrelik bir akvaryumda beslenmelidirler. pH 7,5 olmalıdır. 25C sıcaklıktan hoşlanırlar. Bakımı tecrübe isteyen bu tur, etçil ve otçul beslenir. Saldırgan bir balık olduğu için türe özel akvaryumlarda tutulmalıdırlar.
VENUSTUS (Nimbochromis venustus)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı kesimlerinde yaşarlar. 20-25 cm. boya ulaşabilen bu balık, saldırgan olduğu için türe özgü karma akvaryumlarda tutulmalıdırlar. Etçil ve otçul beslenirler. pH 7 olmalıdır. 25-26C sıcaklıktan hoşlanırlar. Dişileri ağızlarında kuluçkaya 120 kadar yumurta yatırır. en ez 250 litrelik bir akvaryumda beslenmesi gereken bu turun bakımı çok tecrübe ister.
YUNUS ÇİKLİT (Cyrtocara moorii)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı bölgeleri doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 20 cm. boy alabilirken dişileri 15-17 cm. kadar büyüyebilir. Yunusa benzediği için ülkemizde bu isimle anılır. Bakımı tecrübe ister. Etçil bir balıktır. Dişileri 10-100 adet yumurtayı ağızlarında saklarlar. En az 250 litrelik bir akvaryum gerektiren bu balık için pH 7 olmalıdır. 26C sıcaklığı severler.
ZEBRA ÇİKLİT (Pseudotropheus zebra)
Malawi Gölü'nün kumluk kıyı bölgeleri doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 20 cm. boy alabilirken dişileri 15-17 cm. kadar büyüyebilir. Yunusa benzediği için ülkemizde bu isimle anılır. Bakımı tecrübe ister. Etçil bir balıktır. Dişileri 10-100 adet yumurtayı ağızlarında saklarlar. En az 250 litrelik bir akvaryum gerektiren bu balık için pH 7 olmalıdır. 26C sıcaklığı severler.
TANGANİKA ÇİKLİTLER
BREVİS SALYANGOZ ÇİKLİTİ(Neoamprologus brevis)
Bilimsel gözlemlemeler için doğadan alınıp akvaryumda tutulan ilk çiklit turudur. 6 cm'lik boyuna rağmen diğer büyük Tanganika Gölü çiklitleri ile uyum içersinde yaşayabilirler. Dış görünüşlerinden erkek dişi ayrımını yapmak zordur ama yetişkin dişilerin erkeklere göre daha küçük boylu olmaları bu ayrımı kolaylaştırır. Tanganika Gölü'nün neothauma tur salyangozların bulunduğu çamurlu ve kumlu bölgeleri, bu balığın doğal yaşama alanıdır. Bu yüzden akvaryumlarda da bolca boş salyangoz kabuğu bulunması gereklidir. Akvaryum taşlar ve bitkilerle bezenmeli ama balıkların gezinebilecekleri genişliklerde kumluk alanlar bulunacak şekilde dekore edilmelidir. Bu çiklitler için salyangoz kabuklarının nemi kabukların sığınma ve üreme yerleri olmasıdır. Kabukları ağzı açık kalacak şekilde kuma gömer ve tehlike anında içine saklanırlar. Akvaryumcularda Neothauma cinsi salyangoz kabuğu bulmak zor ise benzer bir yapıya sahip, yenilebilen salyangoz kabuğu da aynı işlevi görecektir. Üreme döneminde dişi balık, kuma gömdüğü salyangoz kabuğunun 20-30 kadar yumurta bırakır. Yumurtlamadan sonra dişi düzenli olarak kabuğun ağız kısmında yaptığı kuyruk hareketleriyle içeriye taze suyun girmesini sağlar. Teritoryal erkek yumurtalar ve yavrularla doğrudan ilgilenmese de geniş bir sınır çizgisi içinde yuvanın diğer balıklara karşı korunmasını sağlar. 27C sıcaklıkta 5-6 gün sonra yumurtadan çıkan yavrular artemia larvası ve kaliteli toz yavru yemleriyle beslenebilirler. Dişi yavrularına bakmayı ve onları korumayı 2 hafta daha devam ettirecektir. Erkekler 6, dişiler 4 cm. kadar buyur. Bu balıklar etçildir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenebilirler, en az 100 litrelik bir akvaryum gerekir. Bakımı tecrübe ister. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 4-28C arasındaki sıcaklık uygundur.
BRİKARDİ (Neolamprologus brichardi)
Tanganika Gölü'nün kayalık kıyılarındaki sığ kesimler bu balığın doğal yaşam alanlarıdır. Erkekleri 9-10 cm. büyüyebilir. Dişiler daha küçüktür. Ayrıca erkeklerin alın kısmı daha yuvarlaktır. Kendi grubunun dışındaki balıklara karşı saldırgandır. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmelidirler. Kendinden daha küçük yapılı balıklara zarar verebilir. En az 150 litrelik akvaryumlarda beslenmesi gerekir. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. Sıcaklığın 23-25C arasında olması uygundur. Genellikle etçil beslenen brikardiler doğada küçük su canlılarıyla beslenirler. Akvaryumda bunlara canlı yem, midye, kıyılmış karides verilebilir. Bakımı tecrübe ister. Yumurtalarını kaya kovuklarına bırakır. Dişi fazlası olmadığı surece monogamiktirler. Çiftlerin oluşabilmesi için en uygun yöntem, bir grup gen balığı bir araya koymaktır. Ortalama 50-100 yumurta gizli kaya kovuklarına bırakılır. Bölge sınırları içinde çok iyi korunan yavrular, büyüdükten sonra da ebeveynler tarafından kovalanmaz ve yeni kardeşlerinin bakımına yardımcı olurlar. Böylece, doğada da görülen, yabancı balıkların sokulmadığı akraba kolonileri oluşur. Yavaş büyüyen yavrular, yaklaşık 8 ayda, boyları 4 cm iken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
FRONTOZA (Cyphotilapia frontosa)
Tanganika Gölü'nün kayalık kısımlarında yaşarlar. Oldukça sağlam, iri yapılı ve sert balıklardır. Bakımı tecrübe gerektirir. En az 250 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdırlar. Erkekler 35, dişiler 25 cm. kadar büyüyebilirler. pH 8-9 arasında olmalıdır. 24-28C sıcaklık uygundur. Erkek-dişi ayrımı ok belirgin olmasa da erkekler daha iri yapılıdır. Ayrıca erkeklerde alın hörgüç daha belirgindir. Erkeklerin yüzgeçleri dişilerinkilerden daha güçlüdür. Dişi, yumurtalarını düz bir yüzeye yapıştırır. Uygun şartlar sağlandığında üretimi zor sayılmaz. Erkek balık yumurtaları dölledikten sonra dişi balık yumurtaları toplar ve ağzında kuluçkaya bırakır. Yaklaşık 1 ay sonra yavrular çıkar. Etil bir balık olan frontoza, protein ağırlıklı yemlerle beslenmelidir. Bahçe solucanı, Artemia gibi canlı yemler de verilebilir.
KALVUS (Altolamprologus calvus)
Tanganika Gölü'nün sığ ve kayalık kısımlarında yaşar. Erkekleri 13 cm. boya ulaşırken dişiler 10 cm. boya ulaşabilir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenmelidir. Türdeşlerine karşı saldırgandır. Yutamayacağı boydaki farklı balıklar için ise zararsızdır. Yavaş bir balık olduğu için hızlı balıkların bulunduğu bir akvaryumda yeterince beslenemeyebilir. Etçil bir balıktır. Bu yüzden protein ağırlıklı beslenmeli, sık sık canlı yem takviyesi yapılmalıdır. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 24-26C sıcaklık uygundur. Bakımı tecrübe gerektiren bu balık en az 150 litrelik akvaryumda beslenmelidir. Dişi, 100 kadar yumurtasını bir kovuğundaki dik bir yüzeye sıralar. Genelde yumurtaların yarısından çoğu açılmadan bozulur. Yavrular da oldukça yavaş büyürler. 12 ayda erkekler yaklaşık 5,5 cm, dişiler 3,75 cm boydayken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
LEPTOSOMA (Cyprichromis leptosoma)
Tanganika Gölü'nün güneyindeki bölümlerde yaşarlar. 9-10 cm. boya ulaşabilirler. Erkekler dişilerden biraz daha iricedir. Türe özgü karma akvaryumlarda beslenilmelidir. Etçil beslenir. Küçük su canlıları yerler. Bakımı tecrübe gerektiren bu balık en az 150 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdır. pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 23-26°C sıcaklık uygundur. En az 6 bireyden oluşan bir grup içinde beslenmesi gereken bir sürü balığıdır. Suyun daha çok üst düzeylerinde kalırlar ve geniş yüzme alanı gerektirirler. Bu hareketli türün besleneceği akvaryum en az 200 litre hacminde olmalıdır. Kumu kazmaz ve bitkilere zarar vermez. Çok iyi sıçradığı için bütün yüzeyi kapatan bir akvaryum kapağı kullanılmalıdır. Diğer birçok Afrika çiklitinin tersine yumurtlama tabanda değil, açık suda gerçekleşir. Çift, birbirinin etrafında dönerek yumurta bırakır. Dişi, yumurtaları yere düşmeden ağzıyla yakalar. Döllenme yumurtalar dişinin ağzındayken gerçekleşir. Sayısı genelde 20'yi geçmeyen yumurtaların kuluçka süresi 25°C sıcaklıkta ortalama 21 gündür. Yavrular, yumurtadan çıkar çıkmaz Artemia larvalarıyla beslenebilecek kadar gelişkindirler. Sadece bu türün yaşadığı akvaryumlarda kuluçkadaki dişileri ayrı bir akvaryuma almak gerekmez; yetişkin Leptosomalar yavrulara dokunmazlar.
LELEUPİ (Neolamprologus leleupi)
Tanganika Gölü'nün kuzeyindeki kayalık bölgeler bu balığın anavatanıdır.
Erkekler 10 cm. büyürler. Dişiler ise 8 cm. kadar büyüyebilirler.
pH 7.5-8.5 arasında olmalıdır. 24-28°C sıcaklık uygundur. Üreme döneminde sıcaklık birkaç derece artırılabilir.
En az 100 litrelik bir akvaryumda bakılmalıdır. Bakımı tecrübe gerektirir.
Daha çok canlı yemlerle beslenir, alıştırılabilirlerse kuru yemler de verilebilir. Renklendirici yemler vermekte yarar vardır.
Yetişkin Limon Çiklitler eşleri dışındaki hemcinslerine karşı son derece saldırgandırlar. Bu yüzden, akvaryum çok büyük olmadığı sürece sadece bir çift barındırılabilir.
İnce kumlu akvaryumları severler. Kumları kazmazlar. Akvaryumu kayalarla dekore ederek saklanabilecekleri kovuklar oluşturmak gerekir.
Genellikle gizli bir kovuğa 200 kadar yumurta bırakırlar. Doğada veya büyük bir akvaryumda erkek, aynı anda birkaç dişiyle yumurtlayabilir fakat genellikle en son dişinin yavrularıyla ilgilenir. Yumurtadan yeni çıkan yavrular, bir pipet veya plastik enjektör aracılığla kovuklarına doğru püskürtülen Artemia larvalarıyla beslenebilirler. Çiftler, tekrar yumurtlamaya giriştiklerinde çevrelerinde eski yavruların varlığını istemezler. Bu yüzden, yumurtadan çıktıktan 7 hafta sonra, eğer akvaryum yeterince geniş değilse, yavruları anne-babalarından ayırmak gerekir. Yavrular oldukça yavaş ve eşitsiz bir hızda büyürler. Kardeşler arası yamyamlığı önlemek için, büyüme süreci içinde, benzer boydaki yavruları gruplandırarak farklı boyları ayrı akvaryumlarda tutmak önerilir. Limon Çiklit yavruları, özellikle boyları 2-3 cm civarındayken zor bir dönem geçirirler. Bu dönemde iştahları kesilir ve hemen hemen hiç büyümezler. Kolayca da hastalanabilirler. Bu devrede fazla yem atıp suyu kirletmemek gerekir. Bir süre sonra tekrar toparlanıp büyümeye başlarlar. Cinsel olgunluğa yaklaşık 18 aylık olduklarında (erkeklerin boyları 6,5cm, dişilerinki biraz daha küçükken) ulaşırlar.
MARLİERİ (Julidochromis marlieri)
Tanganika Gölü'nün kayalık kesimlerinde yaşar.
İnce ve uzun balıklardır. Vücutları, kovukları saklanmaya çok elverişlidir. Erkekleri 15 cm. kadarken dişileri 13 cm. kadar boy alabilir.
Etçil ve otçul beslenir. Türe özgü karma akvaryumlarda bakılmalıdır. En az 150 litrelik bir akvaryumda bakılmaları gerekir.
pH 7,5 olmalıdır. 22-25°C sıcaklık uygundur.
Bakımı tecrübe ister.
Erkekler genelde dişilerden biraz daha büyüktürler. Yumurtlama zamanları ortaya çıkan ve ovipozitor denilen üreme tüpü dişilerde daha kalındır.
Akvaryumda taşlarla saklanacak kovuklar ve optik bölge sınırları oluşturmak gerekir. Her çifte yetecek kadar taban alanı olması şartıyla bir akvaryumda birden çok çift bulundurulabilir. Birbirlerine gençken alışmış yetişkin balıklardan oluşan bir gurubun arasına kesinlikle sonradan yeni bir yetişkin balık konulmamalıdır; bölge kavgaları sonucu öldürülebilir. Akvaryum yeterince genişse, dekorasyonu tamamen değiştirip yeni balığı eklemek bir çözüm olabilir. Böylece bölge ve hiyerarşi dengelerinin yeni baştan oluşması sağlanabilir.
Kolayca eşleşen bir türdür. Akvaryumda başka çiftlerin ve başka türlerden birkaç hedef balığın bulunması eşler arası bağlılığı güçlendirir. Yumurtalar taşlar arasındaki gizli kovuklara bırakılır. Yumurtlama sayıları ve periyotları çok değişebilir. Yavrularla doğrudan pek fazla ilgilenmezken yuva çevresini yabancı balıklara karşı korurlar. Kardeşler arası ilişkiler çok ilginçtir. Bir iki haftalık aralıklarla arka arkaya yumurtlayarak aynı yuva çevresinde birden çok nesil yavru yetişebilirler. Değişik nesillerden kardeşler birbirlerine karşı hoşgörülüdürler, hatta daha yaşlı kardeşler küçük kardeşlerin korunmasına katkıda bulunurlar.
TROPHEUS (Tropheus moorii)
Tanganika Gölü'nün kayalık kısımlarında yaşar. En çok sevilen çiklit türlerinden biridir. Birçok varyetesi geliştirilmiştir. Boyuna doğru genişleyen bir gövde yapıları ve dik bir alınları vardır. Denizlerin mercan balıklarını andıran yavru balıklar, koyu renk zemin üzerine beyaz benekleriyle son derece çekicidirler.
Erkekleri 14 cm. boy alabilse de dişiler ancak 10 cm. boya ulaşabilir. Erkekle dişi arasında belirgin bir görünüş farkı yoktur. Erkek, biraz daha iridir ve daha geniş bir karın yüzgecine sahiptir.
Oldukça geniş bir bölgeyi sahiplenen erkekler, kendi aralarında son derece geçimsizdirler. Akvaryum çok büyük olmadıkça, birden fazla yetişkin erkeği bir araya koymak tehlikelidir. Buna karşın, bir erkeğin yanında, 6-10 kadar dişi yaşatılabilir. Fakat dişileri dahi akvaryuma gençken ve olabildiğince aynı anda koymak önerilir. Böylece aralarında zamanla bir hiyerarşi dengesi oluşur. Akvaryuma sonradan eklenen bireyler genellikle kabul edilmez ve öldürülürler.
En az 300 litrelik bir akvaryum gerektirirler. Bakımı tecrübe ister.
pH 8-9 arasında olmalıdır. 24-28°C sıcaklık uygundur.
Etçil ve otçul beslenirler.
Erkekler aynı anda birden çok dişiyle yumurtlayabilirler. Yumurtlamaya hazır çift, akvaryum tabanında birbirinin etrafında daireler çizmeye başlar. Dişi, teker teker bıraktığı oldukça büyük yumurtalarını hemen ağzına alır. Bu sırada erkeğin dölleme açıklığını gagalar ve yumurtlar işte bu sırada dişinin ağzında döllenir. Bir seferde, 10-14 kadar yumurta bırakılır. Dişinin ağzında korunan yumurtaların, açılmalarına kadar geçen kuluçka süresi, 27°C sıcaklıkta yaklaşık 28 gündür. Yavrular annelerinin ağızlarını ilk terk ettiklerinde 14-18 mm kadardırlar. Bu boyla, birçok balık türünün yavrularına kıyasla oldukça büyüktürler. Yavrularını büyütebilmesi için dişiyi ayrı bir akvaryuma almaya gerek yoktur; akvaryumdaki diğer yetişkin Tropheuslar, yeterli beslendikleri sürece yavrulara dokunmazlar. Dişi, yavrularını birkaç hafta boyunca daha korumaya devam eder. En ufak bir tehlikede, büyümüş yavrularını bile tekrar ağzına almaya çalışır.
Yavrular yumurtadan çıkar çıkmaz Artemia larvaları ve toz yemlerle beslenebilirler. İyi akvaryum şartlarında çabuk büyürler. 10-12 ay içinde, erkekler yaklaşık 7,5 cm, dişiler ise biraz daha küçükken cinsel olgunluğa ulaşırlar.
Son düzenleme moderatör tarafından: