Jitter nedir? Jitter nasıl düzeltilir? Jitter neden yükselir? Jitter yüksek olması ne gibi sorunlara yol açar gibi soruları sorduğunuz duyar gibiyim. Jitter ile ilgili kafanızdaki soru ve sorunları gidermek için bir yazı yazmak istedim.
Kısaca jitter, ağ üzerinden gönderilen veri paketlerinin gönderilmesindeki düzensiz zaman gecikmesidir. Fotoğraftaki temsilde olduğu veri paketlerini birer araba olarak düşünürsek bunların belirli mesafelerle birbirlerini takip etmeleri gerekir. Arabalar birbirini hep standart mesafeyle takip ediyorsa sorun yok. Ama bu mesafeler sürekli değişiyorsa işte buna jitter diyoruz. Pingle karıştırmayın. Ping sadece bir paketin ulaşma süresidir. Jitter paketlerin birbiriyle olan uyumu ya da uyumsuzluğu.
Yani jitter olduğunda internetiniz dalga dalga dalgalanıyor
Bunun pek çok sebebi olabilir ama en birinci faktör parazitlerdir. Elektromanyetik parazitler ve güç kayıpları jitter oluşumuna neden olabilir. Jitter'a sebep olan parazitler kullanıcı kaynaklı olduğu gibi, internet sağlayıcısı kaynaklı da olabilir. Evinizde oluşan bir manyetik parazit mesela yanlış yapılmış kablo ekleri. Sadece internet kablolarında yapılmış yanlış ekler değil, dairedeki uydu kablolarına yapılan yanlış ekler. Bunlar parazit sinyalleri yaymaktadır. En etkili çözüm yeknesak bir kablo kullanmak ya da kaliteli bir yalıtımlı bantla bu ekleri yapmaktır. Tabi bu parazitler bina kaynaklı da olabilir ama bunların hiçbirinde bir sorun yoksa internet servis sağlayıcısında kusur bulunabilir. Bakır kablolarla santralden evlere gelen internet hattı elbette çeşitli dış etmenlere maruz kalabilir. Bu sorunların çözümü için FTTH yani eve kadar fiber hizmetini internet sağlayıcınızdan talep edebilirsiniz. Tabi şu da unutulmamalıdır ki jitter sizden ya da internet sağlayıcınızdan kaynakladığı gibi, bağlantı kurmaya çalıştığınız sunucuya ulaşınca kadar bütün POP noktalarından da kaynaklanabilir. Siz de internet sağlayıcınızda ya da sunucunun bağlantısında hiç bir problem olmayabilir ama sizi birbirinize bağlayan POP noktasında bir hata varsa yapılacak bir şey yok. Örneğin İstanbul'dan Almanya'daki sunucuya ulaşıncaya kadar 10'dan fazla POP noktasından geçiyorsunuz, Türkiye'den sorunsuz çıktıktan sonra Avrupa'daki bir POP noktasında bir sorun varsa bu da bizi etkileyecektir. Kablosuz olarak aldığınız internet hattında 4G veya 4,5G mutlaka jitterınız olacaktır. Ben Superbox kullandım hiç jitterı eksik olmuyor. Öyle DSL ya da KabloNet gibi de 3-5 ms jitter olmuyor benden söylemesi. Çünkü baz istasyonları yetersiz ve hava koşulları jitterı etkliyor.
Öncelikle kablosuz ağ dağıtıcınıza ne kadar güvendiğinizi ele alalım. Sizin için önemli bir turnuva veya önemsediğiniz bir oyun varsa mutlaka kablosuz internet yerine LAN üzerinden kablo ile oynamak jitter tehlikesini bir nebze azaltabilir. Eğer yukarıda dediğim gibi evde parazit yapabilecek bir yanlış kablo eki veyahut bir telsiz telefon varsa bunları göz önünde bulundurun. Eklerden kurtulun gerekirse evdeki telsiz telefonu kapatın. Sizden kaynaklanmayan bir sorun olmadığına tamamen emin olduğunuz noktada internet sağlayıcınıza olabildiğince baskı yapın. Hat değerlerinizin güçlendirilmesini, parazit yapabilecek bütün şeylerden hattınızın izole edilmesini talep edin. Şikayetlerinize çözüm bulunmuyorsa BTK'ya şikayet edip haklarınızı aramaktan çekinmeyin.
Her ne kadar ideal jitter değeri 0 ms desek de jitter, 30 ms üstündeki jitter probleme işarettir. Yüksek jitter video izleme deneyiminizi elbette olumsuz etkiler ama oyunlardaki tepki sürenizi çok etkileyecektir, normal kablo ile bağlanan bir oyuncuya karşı aşırı derece dezavantajlı olacaksınız ki gamerlar monitörlerindeki pinge bile tahammül edemiyorlar. Siz kafadan tüm ekipmanları tam bir oyuncu karşısında tabiri caizse müsabakaya daha başından yenik başlıyorsunuz. Kaldı ki oynadığınız oyunların sunucuları genellikle Avrupada olduğunu da göz önünde bulundurursak bu koşullarda Avrupadaki biriyle yarışmak oldukça zor.
Jittersız günler diliyorum.
Jitter nedir?
Kısaca jitter, ağ üzerinden gönderilen veri paketlerinin gönderilmesindeki düzensiz zaman gecikmesidir. Fotoğraftaki temsilde olduğu veri paketlerini birer araba olarak düşünürsek bunların belirli mesafelerle birbirlerini takip etmeleri gerekir. Arabalar birbirini hep standart mesafeyle takip ediyorsa sorun yok. Ama bu mesafeler sürekli değişiyorsa işte buna jitter diyoruz. Pingle karıştırmayın. Ping sadece bir paketin ulaşma süresidir. Jitter paketlerin birbiriyle olan uyumu ya da uyumsuzluğu.
Yani jitter olduğunda internetiniz dalga dalga dalgalanıyor
Jitter neden yükselir?
Bunun pek çok sebebi olabilir ama en birinci faktör parazitlerdir. Elektromanyetik parazitler ve güç kayıpları jitter oluşumuna neden olabilir. Jitter'a sebep olan parazitler kullanıcı kaynaklı olduğu gibi, internet sağlayıcısı kaynaklı da olabilir. Evinizde oluşan bir manyetik parazit mesela yanlış yapılmış kablo ekleri. Sadece internet kablolarında yapılmış yanlış ekler değil, dairedeki uydu kablolarına yapılan yanlış ekler. Bunlar parazit sinyalleri yaymaktadır. En etkili çözüm yeknesak bir kablo kullanmak ya da kaliteli bir yalıtımlı bantla bu ekleri yapmaktır. Tabi bu parazitler bina kaynaklı da olabilir ama bunların hiçbirinde bir sorun yoksa internet servis sağlayıcısında kusur bulunabilir. Bakır kablolarla santralden evlere gelen internet hattı elbette çeşitli dış etmenlere maruz kalabilir. Bu sorunların çözümü için FTTH yani eve kadar fiber hizmetini internet sağlayıcınızdan talep edebilirsiniz. Tabi şu da unutulmamalıdır ki jitter sizden ya da internet sağlayıcınızdan kaynakladığı gibi, bağlantı kurmaya çalıştığınız sunucuya ulaşınca kadar bütün POP noktalarından da kaynaklanabilir. Siz de internet sağlayıcınızda ya da sunucunun bağlantısında hiç bir problem olmayabilir ama sizi birbirinize bağlayan POP noktasında bir hata varsa yapılacak bir şey yok. Örneğin İstanbul'dan Almanya'daki sunucuya ulaşıncaya kadar 10'dan fazla POP noktasından geçiyorsunuz, Türkiye'den sorunsuz çıktıktan sonra Avrupa'daki bir POP noktasında bir sorun varsa bu da bizi etkileyecektir. Kablosuz olarak aldığınız internet hattında 4G veya 4,5G mutlaka jitterınız olacaktır. Ben Superbox kullandım hiç jitterı eksik olmuyor. Öyle DSL ya da KabloNet gibi de 3-5 ms jitter olmuyor benden söylemesi. Çünkü baz istasyonları yetersiz ve hava koşulları jitterı etkliyor.
Jitter nasıl düşürülür?
Öncelikle kablosuz ağ dağıtıcınıza ne kadar güvendiğinizi ele alalım. Sizin için önemli bir turnuva veya önemsediğiniz bir oyun varsa mutlaka kablosuz internet yerine LAN üzerinden kablo ile oynamak jitter tehlikesini bir nebze azaltabilir. Eğer yukarıda dediğim gibi evde parazit yapabilecek bir yanlış kablo eki veyahut bir telsiz telefon varsa bunları göz önünde bulundurun. Eklerden kurtulun gerekirse evdeki telsiz telefonu kapatın. Sizden kaynaklanmayan bir sorun olmadığına tamamen emin olduğunuz noktada internet sağlayıcınıza olabildiğince baskı yapın. Hat değerlerinizin güçlendirilmesini, parazit yapabilecek bütün şeylerden hattınızın izole edilmesini talep edin. Şikayetlerinize çözüm bulunmuyorsa BTK'ya şikayet edip haklarınızı aramaktan çekinmeyin.
İdeal jitter değeri kaç olmalı?
Her ne kadar ideal jitter değeri 0 ms desek de jitter, 30 ms üstündeki jitter probleme işarettir. Yüksek jitter video izleme deneyiminizi elbette olumsuz etkiler ama oyunlardaki tepki sürenizi çok etkileyecektir, normal kablo ile bağlanan bir oyuncuya karşı aşırı derece dezavantajlı olacaksınız ki gamerlar monitörlerindeki pinge bile tahammül edemiyorlar. Siz kafadan tüm ekipmanları tam bir oyuncu karşısında tabiri caizse müsabakaya daha başından yenik başlıyorsunuz. Kaldı ki oynadığınız oyunların sunucuları genellikle Avrupada olduğunu da göz önünde bulundurursak bu koşullarda Avrupadaki biriyle yarışmak oldukça zor.
Jittersız günler diliyorum.
Son düzenleme moderatör tarafından: