Muzun Faydaları Nelerdir?

Muz her yaştan insanın beğenerek yediği bir meyve. Muzun faydaları ise oldukça fazla. Kokusu ve tadının cezbedici bir güzelliği vardır. Besin değeri oldukça kuvvetli olan muz, zengin bir enerji kaynağı olarak da dikkat çekmektedir. Tek başına yenilebildiği gibi tatlılarda ve pastalarda da mutfağımızın vazgeçilmez meyvesi olan muz, dünya üzerinde de oldukça rağbet gören bir meyvedir.  Muz ile ilgili daha fazla bilgi edinmek ve muzun faydalarını bilmek istiyorsanız, bizimle birlikte bu yazıyı okumalısınız.

Modern tıbbın gelişmesinden önceki yıllarda da vitamin bakımından zengin oluşu insanoğlu tarafından bilinen muz, bol yetiştirildiği için fiyat bakımından da çabuk erişilebilir olmuştur. Sarı renkli kabuğunun içinde muhteşem bir tada sahip olan muz besin değeri olarak da diğer meyvelerden üstün.

Muzun içerisinde doğada bulunan üç doğal şeker olan, sakaroz, früktoz ve glikoz bulunuyor. Tüketildiği zaman anlık ve sürekli bir enerji veren muz özellikle sporcular tarafından yaygın olarak tercih edilen bir besin. Yapılan çalışmalar gösteriyor ki, sadece iki tane tüketilen muz 90 dakikalık bir idmanda harcanacak enerjiye kâfi geliyor. Bu yüzden bazı basketbolcu ve futbolcuların devre aralarında muz tüketmeleri hiç şaşırtıcı bir durum değil.

Yukarı da belirttiğimiz gibi muz vitamin ve besin değeri olarak ele alındığında gerçekten çok zengin bir meyvedir. Bu zenginlik sadece fiziksel olarak bir kuvvet değil, ruhsal olarak da insanı etkiliyor ve bununla birlikte depresyona, mevsimsel duygu karışıklıklarına ve premenstrüel sendroma bile iyi geliyor. Kesin olarak ruhsal bozuklukları giderdiği ispatlanmış olmasa da muz yiyen birinin mutluluk hormonu salgıladığı düşünülüyor. Muzun faydaları bununla da bitmiyor. Özellikle kilo vermek için diyete başlayanların menülerinin vazgeçilmez meyvesi olarak muzun tercih edilmesi tavsiye ediliyor.

Latince adı “Musa acuminata” olan bitkinin ismini eski Roma İmparatoru Augustus’un doktorluğunu yapan Antonius Musa’dan almıştır. Musa bu bitkinin özellikle egzotik Afrika bölgelerine dikimini tavsiye etmesinden dolayı bu adı aldığı rivayet edilmektedir. İlk dönemler sadece belirli bölgelerde yetiştirilmeye başlayan muz, zamanla dünyanın dört bir yanına yayıldı ve popülaritesi günden güne arttı. Muz Osmanlı topraklarında ilk kez 1750 yılında Mısır’da yaşayan zengin bir aile tarafından süs bitkisi olarak kullanılmıştır.

Daha sonra bu aile bu bitkiyi Alanya’ya getirmiş ve bitkinin burada meyve vermesinin gözlemlenmesiyle birlikte tek tük muz üreticiliği Anadolu’da başlamıştır. Ülkemizde Akdeniz Bölgesi’nde yetiştirilen muz özellikle Mersin ve Antalya kısmında insanların geçim kaynağı durumundadır. Türkiye’de muz dediğimizde akıllara, muzun başkenti olarak Anamur ilçesi gelmektedir.

Dünyanın çeşitli noktalarında farklı isimlerle anılan bu bitkiye Arap coğrafyasında “banan” ismi verilmiştir. Bu kelime parmak anlamına gelmektedir. Muza Hindistan’da muz ağacının gölgesi altında meditasyon yapan bilgelerden ötürü akılı adam meyvesi adı da verilmektedir.

Sadece tropik ve sıcak memleketlerde yetişen muzun lifli yapısı onun sanayide de kullanılmasını sağlamıştır. Besin olarak tüketimi daha yaygın olan muz sanayide, kağıt ve tekstil ürünlerinin yapımında kullanıldığı da olmuştur. Değişik renk ve ebatlarda gözümüze çarpan muzun sarı hali olgun olduğunun göstergesidir. Yeşil hali ise ham halidir. Bazı bölgelerde yetişmiş muzların kırmızı renkte olduğu da gözlemlenmiştir.

Dünya üzerinde takriben 500 çeşidin üzerinde muz cinsi bulunmaktadır. Muz bir elma gibi tek değil, kümeler halinde, birbirine yakın aralıklarla yetişir. Bu kümeye parmaklar denmektedir. Parmakların içerisinde ortalama 20 adet muz yetişir. Muz dalından koparılır koparılmaz içerisinde barındırdığı nişasta anında şekere dönüşerek muza tadını aksettirir.

Muzun besin değeri nedir?

Yazımızda bahsettiğimiz gibi bir sporcunun 90 dakikalık enerjisini sadece iki adet muz sağlayabilir. Bunun sebebi muzun içeriğinde bulunan zengin oranda protein ve karbonhidrattır. Bunun yanında lifli bir meyve olmasından ötürü de tokluk hissi verir.Meyvelerde doğal olarak bulunan glikoz, früktoz ve sakarozun yanında maltoz ve galaktoz gibi nişasta bazlı şeker içeren muz; A, B12, C vitaminlerinin yanında, tiamin, riboflavin, niasin ve folik asit vitaminlerini de içerir.

Bununla birlikte; fosfor, kalsiyum, çinko, bakır, magnezyum, flörür ve potasyum tarzı zengin vitaminleri de bünyesinde barındıran muz içerisinde; arginin, lösin, treonin, lizin, glisin, triptofan asitleri de bulunmaktadır. İçeriğini okurken bile yoruldunuz değil mi? Yorulduysanız hemen orta ölçekli bir muz tüketin ve yaklaşık 100 kalori alıp canlanın. Muzun ebatına göre kalori değeri de doğru orantılı olarak artış gösterebilmektedir. Bir muz tahmini olarak 90 ila 120 kalori arasında bir oranda enerji sağlayabilir. Bu sebeple muzun faydaları hasebiyle sporcular muz tüketiyor.

Muzun faydaları nelerdir? Maddeler halinde

• İştahsızlığa ve halsizliğe birebir olan muz bünyeye hemen sirayet ediyor ve enerji sağlıyor.
• Kabız ettiği düşünülen muz, tam aksine düzenli tüketildiği takdirde, lif bakımından zengin olduğu için kabızlık sorununa iyi geliyor.
• Muz tüketildiği zaman mutluluk hormonu salgılanır. Muzun bünyesinde bulunan triptofan vücuda girdiğinde serotonin hormonunun salgılanmasını tetikler ve duygu bozukluklarına iyi gelerek, ruhsal çöküntüden kurtulmaya yardımcı olur.
• Potasyum ve magnezyum açısından zengin olan ve içerisinde tuz olmamasından ötürü kan basıncını düşürür, kalp dostudur ve inme kaynaklı felç oranını düşürür.
• Antiasit etkiye sahip olduğu için mideyi rahatsız eden mide ekşimesine iyi gelir.
• Sadece mide ekşimesine değil, içerdiği proteaz inhibitörü bileşiği sayesinde midedeki zararlı bakterileri öldürür ve mevcut olan mide ülserlerine de iyi gelir.
• Kansızlık sorunu yaşayanlar için de şifa kaynağı olan muz, içerdiği demir sayesinde hemoglobin proteinin oluşmasına yardımcı olur. Bu yüzden anemi rahatsızlığı yaşayan hastaların diyetlerinin olmazsa olmazıdır.
• Sigarayı bırakmaya yardımcı olur. Sigarayı bırakan bir kişinin nikotin ihtiyacını bastırması için yardımcı olan B6 ve B12 vitaminleri muzda yeterli oranda mevcuttur.
• İçerisinde barındırdığı potasyum ve bazı doğal yağlar çeşitli karışımlarla desteklendiği takdirde saçları yumuşatıyor. Bunun için marketlerde satılan birçok saç bakım ürününün içerisinde muz bulunması şaşırtıcı değil.
• Sivrisinek ısırıklarının geçmesini bile sağlıyor. Muzu yedikten sonra kabuğunu atmayın, eğer yaz aylarında baş gösteren sinek ısırıklarından muzdaripseniz, muzun kabuğunu cildinize sürün ve kaşıntı ve tahriş hissinden kurtulun. Muz kabuğunu sadece sinek ısırdığı zamanlar da değil normal zamanlarda da cildinize uygulayarak nemlendirme ve yumuşama sağlayabilirsiniz.
• Muz kanser riskini de aza indiriyor. Yapılan bir araştırmaya göre düzenli olarak muz tüketen kişilerde kansere yakalanma oranı daha düşük olarak gözlemlendi.
• Bunun yanında muz, göz sağlığına ve dikkat dağınıklığı problemine de iyi geliyor. İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre, öğle yemeklerinde meyve olarak muz tüketen öğrencilerin göz bebekleri daha sağlıklı ve dikkat bakımından bu öğrenciler olaylara, derslere ve çevrelerine karşı pürdikkat şekildeler. Ayrıca yaşlanmaya bağlı makula dejenerasyonuna da iyi gelen muz, yaşlıların görme duyularını koruma konusunda da başarılı.
• Muz tüketen erkeklerin baba olma şanslarının da daha kuvvetli olduğu ortaya çıkmış durumda.

Doğru ortamda saklanmayan muz 3-4 gün içerisinde kararıp, bozulmaya başlar. Muz nasıl saklanabilir diye de dert yanmayın, ona da kısaca değinelim. Taze aldığınız muzları oda sıcaklığında koruyabilirsiniz. Buzdolabına koyduğunuzda hemen karardığını görürsünüz, ancak kararma sizi yanıltmasın püremsi bir halde değilse yenebilir. Muz dalından koparıldıktan sonra da gelişimini gösterebilmektedir, bunun için muzları tek tek kese kâğıdına veya başka türlü koruyucu kâğıtlara sarıp saklayabilirsiniz.

Kolay erişilebilen bir meyve olan muz ayrıca çocuk gelişimine de katkı da bulunur. İlk aylarındaki bebeklerin kullandığı takviye mamalarının içeriğinde de yer alan muz, çocukların protein almasını sağlar. Dolabınızda muz yoksa şimdi markete ya da pazara gidip alışveriş yapmakta fayda var çünkü muzun faydaları saymakla bitmiyor…