Alternatif Enerji Kaynakları Nelerdir

İnsan nüfusu arttıkça enerjiye olan talep de günden güne artmakta. Petrol, kömür, doğalgaz gibi alışageldiğimiz klasik enerji kaynaklarının dışında kalan başka kaynaklara alternatif enerji kaynakları adı veriyoruz. Artan enerji talebine karşın yeni kaynakların yerine yöneldiğimiz bu kaynaklar, klasik kaynaklardan daha çevreci olmalarıyla dikkat çekiyor. Bu alternatif enerji kaynakları zaten hali hazırda doğada sürekliliği olan; güneş, rüzgar, hidrojen, hidroelektrik, jeotermal gibi kaynaklar olarak göze çarpmaktadır. Bu kaynaklara yenilenebilir kaynaklar ismi verilmektedir. Doğaya zarar veren ve yenilenmesi yüzyıllar alan karbon bazlı petrol ve kömür gibi enerji kaynaklarının aksine doğaya zarar vermeyen bu enerji kaynaklarının kullanımı ileride daha da yaygınlaşacağa benziyor.

Alternatif Enerji Kaynakları Hangileridir?

Günümüzde muhtelif alternatif enerji kaynakları konvansiyonel enerji kaynaklarının yerini almak için gün sayıyor. Henüz klasik yöntemler revaçta olsa da maliyeti düşük, doğayı koruyan ve sürdürülebilir bir yöntem dört dörtlük işler hale geldiğinde dünya daha temiz ve güzel bir yer olacaktır. Biz şimdi bilinen alternatif enerji kaynakları üzerinde duracağız.

Güneş Enerjisi

Alternatif enerji kaynaklarının en önemlilerinden birisi güneş enerjisidir. Güneş kollektörleri güneş enerjisinin kullanımındaki aracı elemanlardır. Güneş enerjisini toplayıp ısı ve elektriğe dönüştürürler. Genellikle bir su deposuyla birlikte çatılara yerleştirilen kollektörler depoda bulunan suyun ısınmasını sağlar. Isınan su bir yandan evin sıcak su ihtiyacını karşılarken, diğer taraftan su, evin ısıtma tesisatına verilerek evin ısıtılması için kullanılır.

Güneş enerjisini çekici kılan pek çok etmen vardır. Çevreye hiçbir zararının olmaması, yenilenebilir olması, sürekli var olması bunlardan bazılarıdır. Ancak güneş enerjisini depolama imkanı yoktur. Ayrıca her ülkede güneşten yararlanma süresi aynı değildir. Güneşten az yararlanabilen ülkelerin bu cazip enerji kaynağından faydalabilme imkanları çok azdır.

Rüzgar Enerjisi

Alternatif enerji kaynaklarından birisi de rüzgardır. Dünyanın her yerinde kullanılma kolaylığı olan rüzgar temiz olması, yenilenebilir olması, bol olması gibi sebeplerden dolayı faydalanılması en kolay olan enerji çeşitlerinden biridir. Bu kolaylıkları sebebiyle 1990’lardan itibaren tüm dünyada rüzgar enerjisine olan ilgi artmıştır. Özellikle Danimarka, Almanya, Amerika gibi ülkeler rüzgar enerjisinden geniş ölçüde faydalanan ülkelerdir.

Rüzgar enerjisi hem elektriğe dönüştürülerek kullanılır, hem de hidrojen üretiminde ondan faydalanılır. Rüzgar enerjisi çok büyük pervaneli, yüksek kuleler olan rüzgar türbini aracılığıyla elektriğe dönüştürülür. Rüzgardan elektrik üretmek için küçük üniteler halinde yayılmış rüzgar türbinleri kurmak büyük enerji üretim merkezleri kurmaktan çok daha avantajlıdır. Hidrojen elde etmek için de bu elektrikten faydalanılabilir. Elektrikle elektrolize edilen su, oksijen ve hidrojene ayrılarak hidrojen elde edilir.

Jeotermal Enerji

Yeryüzünün kabuğunda bulunan ısı da alternatif enerji kaynaklarından biridir. Bu enerjiye ‘jeotermal enerji’ denir. Bu enerjinin ilk kullanım alanı en eski çağlardan beri kaplıcalar olmuştur. Ancak jeotermal enerjiden elektrik üretmek için santraller kurulması 20. yüzyılda başlayan bir uygulamadır.

Dalga Enerjileri

Yenilenebilir, alternatif enerji kaynaklarından bir diğeri de okyanus ve deniz gibi büyük su kütlelerinde meydana gelen dalgalardır. Ancak bu şekilde enerji üretmenin bazı zorlukları vardır. Örneğin tuzlu sudan enerji elde edebilecek yapıların paslanmaya dayanıklı olması gerekir. Paslanmaya dayanıklı yapıların ise maliyeti, kurulum ve bakım giderleri yüksek olacaktır.

Buna rağmen sahillerinde güçlü rüzgarlar olan ülkeler, enerji ihtiyaçlarının %5’ten fazlasını dalga enerjisinden karşılayabilirler.

Gelgit Enerjileri

Gelgitler ve okyanus akıntıları sırasında büyük su kütleleri yer değiştirir. Yer değiştiren su kütlelerinin sahip olduğu kinetik ve potansiyel enerjinın türbinler aracılığıyla elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle gelgit enerjisi elde edilir.

Bu enerjiden faydalanmak için gelen suyun tutulması için uygun koylar bir barajla kapatılır. Suyun tutulması ve çekilmesi sonrasında yükseklik farkından yararlanılarak elektrik üretilir. Elektrik üretimi için türbinlerden yararlanılır.

Akıntı Enerjileri

Deniz ve okyanuslardaki düzenli akıntıların sahip olduğu kinetik enerjinin kullanılmasıdır. Bunun için denizlerin tabanına türbinler yerleştirilir. Türbinler akıntıların kinetik enerjisini elektrik enerjisine dönüştürürler.

Hidrojen

Önemli bir enerji kaynağı olmasına rağmen dünyada tek başına bulunmuyor olması kullanımında bazı zorluklar çıkarır. Elde edilebilmesi için su ve doğalgaz gibi elementlerdeki hidrojenin ayrıştırılması gerekir. Bu şekilde elde edilen hidrojen pillerine ‘yakıt hücresi’ adı verilmektedir. En önemli özelliklerinden birisi temiz olmasıdır. Bugün otomobillerde benzinle birlikte kullanılmaya başlanmıştır. Bu durum benzin kullanan otomobillerden çıkan kirli havanın %30-40 oranında azalmasına neden olmuştur. Önümüzdeki yıllarda çok daha fazla kullanılması planlanmaktadır. Bu konuda en önemli girişimlerin ve çalışmaların yapıldığı ülke İzlanda’dır.