Ziya Gökalp'ın Hayatı

pesimist sanal alem
Türk Milliyetçiliğinin fikir babası olarak tanınan Ziya Gökalp 23 Mart 1876 tarihinde Diyarbakırda dünyaya gelmiştir. Tam adı Mehmet Ziya Gökalp olan yazarın hayatına yön vermesinde yerel gazetecilik yapan babasının etkisi büyüktür.

Eğitimine Diyarbakır'da başlayan Ziya Gökalp dini ve ilmi eğitimini ise amcasından aldı. 1895 tarihinde İstanbul'a gitti ve burada Baytar Mektebine yazıldı. Burada eğitim gördüğü sırada arkadaşları olan İshak Sukuti ve İbrahim Temo gibi isimlerin etkisiyle Jön Türkler'le tanıştı. Jön Türkler'in etkisine kapılan Ziya Gökalp İttihat ve Terakki Cemiyeti'ne katıldı.
Ziya Gökalp
Abdulhamit Han'a karşı muhalif eylemleri neticesinde 1898'de tutuklandı ve bir seneden fazla bir zaman hapis yattı. 1900 yılında serbest kalan Ziya Gökalp memleketi Diyarbakır'a sürgün gitti. 1908'e kadar memleketinde çeşitli devlet kurumlarında memuriyetlik yaptı.

2. Meşrutiyet'in ilan edilmesinden sonra üyesi bulunduğu İttihat ve Terakki'nin Diyarbakır şubesini kurdu ve şubenin başına geçiti. Bir yandan da Peyman isimli bir gazete çıkardı.

1909 yılına gelindiğinde Selanik'te yapılan İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin gerçekleştirdiği gizli toplantılara Diyarbakır delegesi sıfatıyla katıldı. Ertesi yıl ise örgütün Selanik'teki merkez yönetim kurulu üyeliğine seçildi. Burada bulunduğu sürede İttihat Terakki İdadisi'nin kurulmasına önayak oldu. 1910'da burada Sosyoloji dersleri vermeye başladı. Bir taraftan dersler verirken bir taraftan da "Genç Kalemler" isimli bir dergi çıkardı.

1912 yılında Meclis-i Mebusan'a Diyarbakır Ergani Maden'den milletvekili olarak seçildi ve meclisin bulunduğu başkent İstanbul'a taşındı.

Mebusluk yıllarında Mehmet Emin Yurdakul ve Hamdullah Suphi gibi bir çok arkadaşı ile Türk Ocakları'nın kurulmasına öncülük etti.

Türk Ocakları'nın çıkardığı Türk Yurdu, İslam Mecmuası, Halka Doğru, İktisadiyat Mecmuası, Milli Tetebbular Mecmuası, Yeni Mecmua ve İçtimaiyat Mecmuası dergilerine yazılar yazdı. Aynı zamanda Darülfunun'u (İstanbul Üniversitesi) Osmani'de Sosyoloji dersleri verdi.

1919'da Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'nda yenilgiye uğramasından sonra bütün yetkileri ve görevleri alınarak İngilizler tarafından Malta'ya sürgün gönderildi.

İki sene Malta Adası'nda sürgün kalan Ziya Gökalp memleketine geri döndü. Memleketine geldiği ikinci dönüşte de dergi işleri ile uğraşan Gökalp, Küçük Mecmua isminde bir dergi çıkardı.

Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kurulmasından sonra Ankara'ya 1923 yılında Maarif Vekaleti Telif ve Tercüme Heyeti Başkanlığı'na atandı. Bu arada aynı yıl TBMM'ye Diyarbakır milletvekili olarak girdi.

Ankara'daki ömrü çok kısa olan Ziya Gökalp, ertesi sene geçirdiği hastalığa yenik düşerek 25 Ekim 1924'de Ankara'da vefat etti.

Ziya Gökalp fikirleri ile birçok insana yol göstermiştir. Özellikle Türkçülük, Oğuzculuk ve Turancılık'ın fikirlerinin destekçidir.

Ziya Gökalp'in yazdığı eserler
  • Limni ve Malta Mektupları
  • Kızıl Elma (1914)
  • Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak (1918)
  • Yeni Hayat (1918)
  • Altın Işık (1923)
  • Türk Töresi (1923)
  • Doğru Yol (1923)
  • Türkçülüğün Esasları (1923)
  • Türk Medeniyet Tarihi (1926, ölümünden sonra)
  • Kürt Aşiretleri Hakkında Sosyolojik Tetkikler (ölümünden sonra)
  • Altın Destan
  • Üç Cereyan
 
Ömer
Yönetici
Türkiye Cumhuriyeti'nde belediye balkanı, başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı yapmış son 15 yıla damgasını vuran Recep Tayyip Erdoğan, Ziya Gökalp'in 1912'de yazdığı "Asker Duası" isimli şiirinden bir kıta okumuş ve bu şiir yüzünden hapis yatmıştı.

Asker Duası

Elimde tüfenk, gönlümde iman,
Dileğim iki: Din ile vatan...
Ocağım ordu, büyüğüm Sultan,
Sultan’a imdad eyle Yarabbi!
Ömrünü müzdad eyle Yarabbi!

Yolumuz gaza, sonu şehadet,
Dinimiz ister sıdk ile hizmet,
Anamız vatan, babamız millet,
Vatanı mamur eyle yarabbi! .
Milleti mesrur eyle Yarabbi!

Sancağın tevhid, bayrağım hilal,
Birisi yeşil, ötekisi al,
İslam’a acı, düşmandan öc al,
İslam’ı abad eyle Yarabbi!
Düşmanı berbad eyle Yarabbi!

Cenk meydanında nice koç yiğid
Din ile yurt için oldular şehid
Ocağı tütsün,sönmesin ümid
Şehidi mahzun etme Yarabbi!
Soyunu zebun etme Yarabbi!

Kumandan,zabit babalarımız.
Çavuş,onbaşı,ağalarımız,
Sıra ve saygı,yasalarımız.
Orduyu düzgün eyle Yarabbi!
Sancağı üstün eyle Yarabbi!

Minareler süngü,kubbeler miğfer,
Camiler kışlamız, müminler asker,
Bu ilahi ordu dinimi bekler,
Allahu Ekber,Allahu Ekber.
 

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
LAL
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
4B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
4B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
Üst