Ömer
Yönetici
Üstün zekalı çocuğun belirtileri nelerdir? Üstün zekalı çocukları nasıl anlarız?
Eskiye nazaran üstün zekâlı çocukların keşfedilmesi olumlu bir tablo çiziyor. Fakat yetenek sınavlarını geçen çocukların fazlalığı bu öğrencilere eğitim verecek kurumların olmadığını gözler önüne seriyor. Zira devlet ve özel okullar bu öğrencilerin sadece yüzde 10'una eğitim imkânı sağlayabiliyor.Akif Şimşek, birçok yaşıtına göre daha üstün bir zekâya sahip. Ailesi Akif'e daha iyi bir gelecek hazırlamak için onu 7 yaş grubunda üstün zekâlılar sınavına hazırladı. Akif, İstanbul'da devlete ait tek üstün zekâlı okulu olan Beyazıt Ford Otosan İlköğretim'i yedeklerden kazandı. Ancak yeni eğitim sistemiyle birlikte okula başlayan 6 yaş grubu öğrenciler gelince sıralama değişti ve Türkiye'deki 340 bin üstün zekâlı çocuktan biri olan Akif, bu okulda eğitim hakkını kaybetti. İstanbul'da bu yıl, üstün zekâlılar sınavına giren 10 bin kişiden 24 kişi dışındaki her öğrenci aynı dertten muzdarip.
Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde üstün yetenekli öğrencilerin eğitim görebildiği 57 ilde 63 Bilim Sanat Merkezi (BİLSEM) bulunuyor. Ancak bu merkezler örgün eğitimden ziyade kurs vazifesi gördüğü için talebi karşılamıyor. BİLSEM'den yılda ortalama 10 bin öğrenci yararlanabiliyor. Mevcut durumda üstün zekâlı çocuklar ya keşfedilemiyor ya da keşfedilse bile gerekli eğitimi alamadan körelip gidiyor. Çocuklar okul sonrasında bu merkezlerde bulunan fizik, bilgisayar, biyoloji, matematik gibi birimlerde yeteneği ve ilgisi doğrultusunda öğretmenleri gözetiminde çalışmalarını yürütüyor. Bu çocuklar arasında daha şimdiden makale yayınlayan, kitap çalışması olanlar, bir buluşa imza atan, patent almaya hak kazananlar var. Bunlardan Hakan Çorbacıoğlu, henüz 8. sınıf öğrencisi ve şimdiden yayımlamış makaleleri ve bir de kitabı var. Sonat Erol ile Batuhan Gürcan ise burada yaptıkları çalışmalar sonucunda yeni bir buluşa imza atmışlar. Yalancı portakal ağacının yapışkanlığını keşfeden Sonat ile Batuhan buradan hareketle bir yapıştırıcı icat etmişler ve patent almaya hak kazanmışlar. Ataşehir BİLSEM Müdürü Gürhan Kurukaya, üstün zekâlı öğrencilerin yaşadığı mağduriyeti "Cevher var ama şu anki mevcut sistemde cevheri fark edecek gözlem gücü ve işleyecek imkânlar yeterli değil." sözleriyle ifade ediyor. Üstün zekâlı çocukların eğitimine yönelik sorunlar giderilene kadar bu çocukların körelmemesi gerektiğini belirten Kurukaya, üstün yetenekli çocukların okullarda en azından destek almaları ya da bilim ve teknoloji dersleri ile desteklenmesi gerektiğini söylüyor.
ŞANSINI ÖZEL OKULLARDA ARIYORLAR
Devletin imkânlarından yararlanamayan bu öğrencilerden maddi durumu iyi olanlar ise özel okulları tercih ediyor. Merter Fatih Koleji Üstün Zekâlı Öğrenciler koordinatörlüğünü yürüten Hüdaverdi Kartal 2012-2013 öğretim yılı için üstün potansiyelli öğrenciler için ayırdıkları 9 sınıfın da dolduğunun altını çiziyor. Kartal, kendilerine 400 öğrencinin başvurduğunu, 3 aşamalı seçim sonrası sadece 162 öğrenciyi kabul edebildiklerini belirtiyor. Normalde 14 kişilik olan sınıfların yoğun talepten 18 kişiye çıkarıldığını ifade eden Kartal, öğrenci seçimindeki üç aşamayı şöyle anlatıyor: "Öncelikle çocuğun üstün potansiyelini belirleyen bir test uyguluyoruz. Daha sonra uzman psikolog tarafından yeterliliği ölçülüyor. Son olarak uyumunu ölçmek için oryantasyon uyguluyoruz. Bu aşamaları geçen öğrenci, yaş grubuna göre üstün zekâlı sınıfına kaydoluyor."
Devlet okullarında ise kayıt, üstün zekâlılar sınavından alınan puan doğrultusunda yapılıyor. Bu öğrencilerin özel bir eğitime tabi tutulması gerektiğini kaydeden Kartal, "Bireysel olarak sistemli bir şekilde gözlenmeli, ilgileri ve ihtiyaçları mümkün olduğunca gerçekçi düzeyde saptanarak karşılanmalı. Programın amaç ve uygulamaları çocuğun düşünme becerilerini geliştirmeye yönelik hazırlanmalı. Yetenekli olduğu alanın dikkate alınması öğrencinin özgüvenini artırır." diyerek üstün zekâlı öğrencilerin eğitiminin önemine dikkat çekiyor. Kartal ayrıca ilerleyen dönemlerde öğrencinin durumuna göre özel okullarda burs imkânı olduğunu da belirtiyor.
Coşkun Kolejleri Üstün Zekâlılar Eğitim Koordinatörü Oya Durak da bu yıl için kendilerine 300 üstün yetenekli öğrencinin eğitim için başvurduğunu ancak 50 öğrenciyi kabul edebildiklerini ifade ediyor. Kendi kurumlarında eğitim veren öğretmenlerin ise özel bir eğitimden geçtiğini ifade ediyor.
Üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti için geçtiğimiz nisan ayında AK Parti İstanbul Milletvekili Halide İncekara başkanlığında TBMM Üstün Yetenekli Çocukları Araştırma Komisyonu kuruldu. Üstün yetenekli çocukların keşfi, eğitimleriyle ilgili sorunların tespiti ve Türkiye'nin gelişimine katkı sağlayacak etkin istihdamların sağlanması amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, çalışmalarını sürdürüyor. Komisyon ayrıca bu kapsamda yeni bir yasa çıkarmaya hazırlanıyor.