Nba'İn GÖzlerİ FenerbahÇe'ye Çevrİldİ

elecTRo Üyeee
NBA'in Gözleri Fenerbahçe'ye Çevrildi

Fenerbahçe son yıllarda futbolda Avrupa arenasında önemli bir çıkış yakaladı ve kendisinden sıkça söz ettirmeye başladı. Şimdi..

Fenerbahçe son yıllarda futbolda Avrupa arenasında önemli bir çıkış yakaladı ve kendisinden sıkça söz ettirmeye başladı. Şimdi benzer bir olayın basketbolda gerçekleşmeye başladığını görüyoruz ve bir Türk basketbol adamı olarak da bizi bu gelişmeler fazlasıyla memnun ediyor.

MURAT MURATHANOĞLU - NBA'İN GÖZLERİ FENERBAHÇE'YE ÇEVRİLDİ

1987 jenerasyonu hariç ki, buna Mehmet Okur ve Hidayet Türkoğlu’nun da yer aldığı 1979 jenerasyonu dâhildir, NBA yetkililerinin gözünde Türkiye asla bir “gözde” potansiyel oyuncu tarlası olmadı. İsmi duyulan ve merak edilen bazı genç oyuncularımız zaman, zaman “moda” oldu, ama istikrarlı bir şekilde Türkiye asla “mutlaka izlenmeli” ülkeler sıralamasında üst sıralarda yer alamadı.

Bölünmeden önce Yugoslavya ve Rusya, NBA için ilk büyük uluslararası oyuncu tarlaları olarak tarihe geçti. İlerleyen yıllarda bölünmelerden dolayı doğan yeni ülkeler Sırbistan, Hırvatistan, Slovenya, Litvanya ve Rusya yakın takibe alındı. Ama asıl kaynak yine de eski Yugoslavya ve Rusya’yı oluşturan kaynaklardı. Daha sonra bu ülkelere Fransa ve İspanya Avrupa’dan dâhil olurken, Güney Amerika’dan Brezilya ile Arjantin, uzak doğudan da Çin eklendi. Bu gelişmeler yaşanırken, tek tük isimlerle Türkiye gündeme gelmeyi sürdürdü. NBA yetkililerin ilk olarak odaklandığı oyuncularımızın başında tabii ki NBA Draft’inde seçilen ilk Türk olarak tarihe geçen Mirsad Türkcan yer aldı. 1979 jenerasyonu belki de ilk kez grup olarak NBA takımlarının dikkatini çekti. Ancak grup olarak ilgi çekseler de, Hidayet Türkoğlu bu grup içinde uzak ara en gündemde olan isimdi. Aynı doğum yılına sahip olsa da, NBA’de şampiyonluk kazanan ilk Türk, NBA’de All-Star olan ilk Türk, NBA’de Haftanın Oyuncusu seçilen ilk Türk gibi ilklerin adamı olarak ün yapan Memo’ya olan ilgi bile ancak Hido NBA’e gittikten sonra yoğunlaştı. Bunda NBA takımlarının uluslararası basketbola ayırdıkları zaman, kadro ve takibin her geçen yıl artmasının da mutlaka katkısı vardı. Hido-Memo jenerasyonu altyapılarda oynarken, Avrupa’ya ciddi yatırım yapan NBA takımının sayısı 1987 jenerasyonu altyapılarda oynar kene göre çok daha azdı. Ne yazık ki, 1987 jenerasyonumuz NBA takımları için bir hayal kırıklığı oldu. O jenerasyonun en büyük iki ismi Ersan İlyasova ve Cenk Akyol’un, özellikle de Türk Milli takımlarının alt yapı kadrolarındaki performanslarına bakıldığında NBA’de önemli isimler olmaları bekleniyordu. Bir çok NBA uzmanı yaşı ile ilgili bazı soru işaretlerini beraberinde getirse de, Ersan’ın Andrei Kirilenko-Hidayet Türkoğlu veya en azından Vladimir Radmanovic seviyesine ulaşacağını tahmin ediyordu. NBA Draft’i için hazırlıklar dönemiyle başlayan, Draft’e girme zamanlaması ile süren ve gitgide büyüyen hatalar zinciriyle, şu anki görüntüleriyle bu iki oyuncumuzun o beklentileri karşılaşması zor görünüyor.


Ancak Ülker sponsorluğu başladıktan sonra Fenerbahçe de ilginç gelişmeler oldu. Fenerbahçe zaten Aydın Örs zamanında özellikle de İstanbul’un Asya yakasını müthiş tarayarak çok iyi bir alt yapı oluşturmaya başlamıştı. Yıllardır alt yapısından yetiştirdiği oyuncularla Efes Pilsen bu alanda Türkiye’de bir ilkti ve belki de tekti. Tabii orada da işin içinde bir kez daha Aydın Örs’ün imzası olduğunu görüyoruz. Ersan İlyasova, Milwaukee Bucks formasını giyene kadar, NBA’e gitmiş her Türk, Amerika’da ne kadar başarılı olsa da, olamasa da mutlaka Efes Pilsen alt yapısında yetişmiş veya Efes Pilsen formasını gitmeden önce giymişti. Türk basketbolu denince NBA yetkililerinin aklına gelen ilk ve tek isim kulüp bazında Efes Pilsen oluyordu. Tabii bu arada hemen ekleyelim, Efes Pilsen’in saha dışı organizasyonları da bu ismin yayılmasına ve belki de bir dünya markası olmasına önemli katkı yapıyordu. Türkiye Basketbol Federasyonu işbirliği ile başlatılan ve halen devam etmekte olan Efes Pilsen World Cup, Türkiye’ye sadece bizim oyuncularımızı değil, o kupada yer alan bir çok misafir takımında genç oyuncularını izlemek için bir çok NBA patenli basketbol adamını ülkemize getirdi. Efes Pilsen’in NBA takımlarından Denver Nuggets ve Golden State Warriors ile A.B.D’de, Abdi İpekçi Spor Salonunda da Minnesota Timberwolves ile yaptığı özel maçlar kulübümüzün NBA severler, NBA çalışanlar ve NBA yönetenler tarafından iyice tanınmasına ve duyulmasına neden olmuştur.

Fenerbahçe bunu değiştirebilecek girişimleri en azından alt yapı çalışmaları ile başlatmıştır. Ülker ile birleşim ve Alpella’nın kuruluşu ile Fenerbahçe birden çok daha geniş bir altyapı yelpazesine sahip oldu. Ancak basketbolseverlerin duymaya başladığı, izlemek için sabırsızlandığı Ömer Aşık (1986 doğumlu, Kadıköy Belediyesi ve Işıkspor da kiralık oynadı), Doğuş Balbay (1989 doğumlu, ABD’de Brewster Akademisinde bir yıl oynadıktan sonra Texas Longhorns Üniversitesine gitti), Enes Kanter (1992 doğumlu, Fenerbahçe Ülker altyapısında) ve Can Mutaf (1991 doğumlu, Fenerbahçe Ülker A Takımında şu anda yer alıyor) gibi isimler Fenerbahçe’nin kendi keşifleriydi ve kendi alt yapısının ürünleriydi. Bu oyunculardan sadece birkaç haftadır Ömer Aşık’ı Fenerbahçe seyircisi A takımında izleme fırsatını buldu. Onun saçtığı parıltı ve gösterdiği potansiyel ise tüm Fenerbahçe taraftarını ve Türk basketbolseverleri heyecanlandırıyor.


Transferde de Fenerbahçe, geleceğin önemli yıldız adayları olarak gösterilen Semih Erden (1986 doğumlu, Darüşşafaka alt yapısı, Partizan), Oğuz Savaş (1987 doğumlu, Ülkerspor alt yapısı, Yeşilyurt da kiralık oynadı), Hakan Demirel (1986 doğumlu, Tofaş alt yapısı), Serhat Çetin (1986 doğumlu, Efes Pilsen alt yapısı, Tekelspor, Galatasaray Cafe Crown, Pınar Karşıyaka), Serkan İnan (1986 İsveç doğumlu, Sonla Vikings) gibi genç yeteneklerle, son yıllarda ileriye dönük bir transfer politikası izledi ve bu oyuncular takıma dâhil edildi. Bu listeye bir de Alpella ismi altında oynayan Ogün Sevinç (1988 doğumlu), Burak Yönder (1988 doğumlu), Can Özcan (1989 doğumlu), Birkan Batuk (1990 doğumlu), Volkan İncekara (1990 doğumlu), Teoman Görge (1990 doğumlu) gibi isimleri eklersek Fenerbahçe Ülker’in A takım kadrosuna oyuncu adayı sıkıntısı olmadığını net bir şekilde görüyoruz. İşin sevindirici tarafı ise alt yapıda bunun devamının da geleceğini gösteren gelişmeler devam ediyor.

Fenerbahçe’de ki bu gelişmeler NBA yetkililerinde dikkatini çekiyor. Her ne kadar “ç” harfiyle biraz zorlansalar da, NBA yetkileri “Fenerbahçe” ismini artık çok sıkça telaffuz ediyor. NBA Draft’i ülkemizde merakla beklenen ve yakından izlenen bir olaydır. Özellikle de bizim oyuncularımızdan birisi o draftte adaylar arasında yer alıyorsa. Bu meraklılarının çok yakından takip ettiği sitelerden ikisi, Draft Express ve NBA Draft Net önümüzdeki draft’lerin adaylarını belirlerken, mevcut listelerin de Fenerbahçe Ülker’in çok iyi bir şekilde temsil edildiğini görüyoruz. Fenerbahçe Ülker’de forma giyen Türk oyuncularının yanı sıra Slovenya’dan transfer edilen Gasper Vidmar (1987 doğumlu) ve Emir Preldzic’i de (1987 doğumlu) Fenerbahçe-Ülker ismi altında 1987’lilerin aday sıralamasında ilk 10 sıra içinde yer alması dikkat çekiyor. Yine aynı listede Oğuz Savaş’ı da 21.inci sırada görüyoruz. 1986’lılar için hazırlanan listede de Fenerbahçe bir kez daha çok iyi temsil ediliyor. Hem Ömer Aşık, hem de Semih Erden’i o yıl doğanlar için hazırlanan listede ilk beşte görüyoruz. Performanslara, sakatlıklara ve form durumlarına göre sürekli değişen bu sıralamalarda NBA Draft Net’e göre Semih’in ilk turların sonuna doğru, Ömer’in ise ikinci turun ortalarına doğru, bu yıl yapılacak olan Draft’te seçilmesi bekleniyor. Ömer Aşık’ın Euroleague de sahne almaya başlamasıyla, NBA yetkililerinin de gözünde değerinin artmaya başladığı dikkat çekiyor. Ömer, Euroleague maçlarında etkili oynamayı sürdürürse ve bu yaz NBA kamplarında eksiklerini giderebileceğinin sinyallerini verirse, ilk turda bile seçilebilir.

Basketbol geçmişimizde böyle ciddi bir değerlendirme de, aynı takımımızda oynayan beş oyuncunun yer aldığını ben hiç hatırlamıyorum. Zaten listeye baktığımızda Fenerbahçe Ülker ile benzer sayılarda oyuncuları olan takımların birer oyuncu fabrikası olduğunu görüyoruz. NBA takımlarının, ülkenin adı Yugoslavya iken bile, belki de Avrupa’da “fabrika” olarak ilk değer kazanan takımlardan, ve şu anda da bölünme sonrası Sırp takımlarından birisi olarak devam eden Partizan’ın kadrosundan, pivot Nikola Pekovic (1986 doğumlu), skorer guard Uros Tripkovic (1986), Milenko Tepic (1987) o listelerde yer alıyor. Yani sadece 3 oyuncu. Yine aynı şekilde uzun bir süredir NBA yetkililerinin varlığından ve çalışmalarından haberdar olduğu kulüplerden, Kızılyıldız’ı temsilen oyun kurucu Igor Milosevic (1986), power forvet Tadija Dragicevic (1986), forvet Nemanja Aleksandrov (1987) 1986 ve 1987 NBA Draft adayları listesinde yer alıyor. Genelde alt yapıya büyük önem veren ve yıldızları parlamak üzereyken, iyi oyuncularını Partizan ve Kızılyıldız gibi daha güçlü ve daha maddi gücü yüksek takımlara pazarlayan aynı ülkenin diğer bir takımı Zeleznik’in ise üç oyuncusu, 1985 doğumlu power forvet Zoran Erceg, 1986 doğumlu pivot Peja Smardziski, ve 1987 doğumlu power forvet Dragan Labovic söz ettiğimiz listelerde yer alıyor. Yugoslavya ile birlikte uzun yıllar NBA yetkililerine “uluslararası basketbol” denildiğinde Yugoslavya ile birlikte akıllara gelen diğer ülke olarak dikkat çeken Rus takımlarından Khimki, 1986 doğumlular arasında en önemli NBA adayı olarak gösterilen ve İspanya’da izlediğimiz Avrupa Şampiyonasından hatırlayacağımız çok yetenekli guard Anton Ponkrashov ve power forvet Nikita Shabalkin ile boy gösteriyor. Eski Rusya’dan bölünme sonrası doğan Litvanya’nın iki basketbol devinden birisi olan Zalgiris Kaunas, 1986’lılarda guard Mantas Kalnietis ve 1987’liler de ise forvet Vilmantas Dilys ile aynı listelerde temsil ediliyor. Şu kısa özetle bile Fenerbahçe’nin geldiği noktayı anlamak açısından kolay oluyor. Tabii sarı-lacivertlileri bir anda Avrupa’nın oyuncu fabrikalarından birisi ilan etmek yanlış olur. Ancak çok kısa bir sürede, Ülker desteğiyle Fenerbahçe bu alanda çok önemli adımlar attı. Tabii her zaman söylenen çok doğru bir laf vardır, en üst seviyeye gelebilmek zordur, ama o seviyede kalabilmek çok daha zordur. Bu sözleri de burada hatırlatmanın faydalı olacağını düşünüyorum.


Aydın Örs gibi alt yapıya her zaman büyük önem veren, Ufuk Sarıca, Mirsad Türkcan, Hüseyin Beşok ve Hidayet Türkoğlu gibi oyunculara Efes Pilsen A takımında yaşları çok gençken ve tecrübe eksiklikleri dikkat çekerken bile rahatlıkla güvenen, bir basketbol efsanesinin gelinen noktadaki payını küçümsemek haksızlık olur. Geçen sezon Oğuz Savaş ve Semih Erden’in özellikle de Euroleague maçlarında “ayaklarını ıslatmaları” da coach Örs ile gerçekleşti. Aynı şekilde Bogdan Tanjevic gibi Avrupa basketboluna çok genç yaşta eline geçen Mirza Delibašic, Zarko Varajic, Gregor Fucka ve Dejan Bodiroga gibi devleri kazandıran bir isminde genç ve potansiyelli oyuncularla elde ettiği başarılar ortada. Kısacası Fenerbahçe Ülker’in önümüzdeki yıllarda geldiği konumu koruması kimseyi şaşırtmamalı. Ancak yapılacak işler var ve özellikle de önümüzdeki 1988, 1989 ve 1990 doğumluların yer aldığı Draft adayı listelerinde Fenerbahçe Ülker’den şu anda bir isim bile yok. Can Mutaf ve Enes Kanter’i şu anda bile merak eden bazı NBA yetkilileri olduğunu şimdiden hem sevinerek, hem de biraz tedirginlikle söyleyelim. Tedirginim çünkü artık NBA takımları, biraz kendini göstermeyi başaran, “upside” dedikleri ve bizim bardağın boş tarafı diye açıklayabileceğimiz potansiyele sahip herkes ile bir şekilde ilgileniyor. Eskiden ilgi görmek büyük bir adım olarak görülüyordu, ama artık sadece ilgi görmek ve gelip bir iki kez izlenmek veya birkaç maç kasetinin yetkilerin masasına ulaşmasını sağlamak çok büyük bir adım değil. Bu izlenmelerin veya takibe alınmaların sadece Avrupa kıtası ile sınırlı kalmadığını, Güney Amerika, Asya, Afrika, Avustralya gibi kıtaları da kapsadığını düşünürsek, ilgilenilenler listesinin ne kadar uzun olduğunu tahmin etmek çok zor olmamalı. Geçmişimiz, özellikle de yakın geçmişimiz çabuk havaya giren, eski konsantrasyonunu koruyamayan, cüzdanını dolabileceği şekilde dolmadan kendisi dolan ve olabileceği oyuncu olamayan birçok isim ile dolu. O listelere girmek ve takibe alınmak, genç oyuncularımız için bir başlangıç olacağı yerde, sanki ulaşılmış bir hedef gibi etki yaratıyor. Bu da gerçekten çok üzücü ve moral bozucu. Hatta üzücü olmakla kalmıyor, NBA yetkililerinin önemli bir bölümünün de Türk oyunculara bakış açısını etkiliyor. Şunu hemen belirtelim, bir veya birkaç NBA yetkilisinin ilgi göstermesi artık çok önemli bir olay değil. Önemli olan radara girdikten sonra bunu değerlendirmek ve o yetkilileri peşinize düşürmek, her adımınızın takip edilmesini sağlamak.

Bu arada sık, sık görüştüğüm ve özellikle de her Euroleague maçından sonra benimle temasa geçen bazı NBA scout ve menajerlerinin oyuncularımızla ilgili görüşlerini kısaca özetlersek; Semih ve Ömer için çok potansiyelli olmakla birlikte çok çalışmaları gerektiği belirtiliyor. Bu oyuncular için hedef NBA’e draft edilmek ise, büyük bir ihtimalle ikisinin de en kötü ihtimal ikinci turda seçileceğinde çoğu hem fikir. Bu oyuncularımızın hedefleri seçilmek veya NBA’e uğramaktan öteye gidiyorsa, o zaman önlerinde çok planlı, yoğun ve özveriyle geçirmesi gereken zor ve yorucu bir dönem onları bekliyor. İlk turda “tok” takımlar veya ikinci turda seçilmenin maddi olarak üzücü taraftarlı olsa da, bazı önemli avantajları var. Bunların başında ise bu sıralarda seçilen oyuncu kendisini hazır hissetmeden, NBA takımında forma giymeye kendini mecbur hissetmeyecektir. Draft eden takım, onlara biraz daha sabırlı ve anlayışlı yaklaşacaktır. Hele, hele bu takımlar geçmişte “beklemekten” karlı çıkmış takımlar ise. Bize en yakın örnek olarak ikinci turda seçilen Memo’yu gösterebiliriz. Detroit Pistons başkanı Joe Dumars’ı da burada kutlamak lazım, Memo’yu seçtikten sonra ona ve özellikle de menajerine güvenerek oyuncusunun bir yıl ciddi Euroleague tecrübesi kazanmasını ve bir yıl daha piştikten sonra takıma gelmesini kabullenmişti. Bu karar hem Pistons’ın işine yaradı (Son şampiyonluklarında Memo’nun önemli katkıları vardı), hem de Memo’nun işine yaradı (Hazır olmadan gitseydi, bir sezon sonra dönebilirdi). Menajeri de buraya katmaya mecbur kaldık, çünkü bir menajerin oyuncusu draft edilmişse veya NBA’e uğrayıp tekrar Avrupa’ya dönmüşse, bu “NBA reklamını” o kendi lehine nakite çevirebilir. NBA’in kabul ettiği menajerler arasında bizim hiçbir yerli menajerimiz yok. Bu nedenle onlar komisyonlarını, lisanslı bir NBA menajeri ile paylaşmaya mecburlar. Üstelik Avrupa’da garanti olan % 10 komisyon, NBA’de % 4-% 5’lere inebiliyor. Bunun yarısı da NBA menajerine gidiyor. Üstelik NBA olan oyuncuların komisyonları oyuncudan alınıyor, Avrupa’da olduğu gibi takımdan değil. Bu da işleri menajer açısından zorlaştırıyor, çünkü sonuçta oyuncunun cebinden para çıkmaya başladığında o da menajerinden daha fazlasını bekliyor. Bu sebepten de bazen oyuncularının NBA’e bulaşması, ama orada kalıcı olamaması veya başarısız olması, onların Avrupa değerlerinin artmasına neden olmakla birlikte, lokal menajerlerin Avrupa piyasasından kazanabileceği paralarda da önemli bir artış olmasına yol açıyor.


Burada vurgulamaya çalıştığım işin içine NBA girdiği zaman, oyuncularımızın kararları alırken çok dikkatli olmaları gerekmesi. Hazır olmadan NBA’i denemek, ilk bakışta “erkeklik” veya “doğal” olan gibi görünebilir, ama her zaman doğru olan değildir. Kısa vadeli değil, uzun vadeli düşünmek her şeyden önemli. Çünkü NBA’de turnayı gözünden vurduğunda, tam vuruyorsun. O zaman birkaç yüz bin Euro’nun pek de önemi kalmıyor. Tabii her oyuncu büyük düşünmek zorunda değil, onun için Avrupa’da kalmak veya ülkesinde oynamak daha önemli olabilir. Bunu da saygı ile karşılamak gerekir. Bir Hido veya Memo olmak kolay değil. O yolu tercih etmemek de seçeneklerden birisi. Çünkü o yol kolay bir yol değil. Ödülü çok büyük, ama gerektirdiği özveri de öyle. Umarım şu anda gözde olan oyuncular geçmişte yapılan yanlışlardan ders çıkarır ve onları ileride üzecek hatalardan barınırlar.


Bu yazımız normal NBA yazılarımızdan biraz farklı oldu. Fenerbahçe Ülker isminin bu kadar NBA yetkililerince söylenmesi, basketbolumuzda bazı şeylerin değişmeye başladığını bize gösterdiği ve hissettirdiği için bu yazıyı yazma ihtiyacını duydum


''Basketbol geçmişimizde böyle ciddi bir değerlendirme de, aynı takımımızda oynayan beş oyuncunun yer aldığını ben hiç hatırlamıyorum. Zaten listeye baktığımızda Fenerbahçe Ülker ile benzer sayılarda oyuncuları olan takımların birer oyuncu fabrikası olduğunu görüyoruz.'' Bu yazılanları okumak gerçekten guru verici ama İnşalla oyuncularımız biz tam manasıyla faydalanamadan gitmezler Murat Murathanoğlu da buna değinmiş zaten GERÇEK TÜRK MİLLİ TAKIMI ÜMİT MİLLİ KARIŞIMI BU İŞTE (yıldızlar 4 oyuncuyla en çok oyuncu veren gene bizi bu arada)
 

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
52B
Kariyeri, Biyografisi Ersan Ilyasova Kimdir, Hayatı
Yanıtlar
0
Görüntülenme
6B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
6B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
15B
Üst