Kıyı Tipleri ve Oluşum Süreci

deep Harbi Aktif Üye
Kıyı Tipleri ve Oluşum Süreci, Kıyı Tiplerinin Oluşum Süreçleri Nasıldır, Kıyı Tiplerinin Oluşumu

Orojenez, epirojenez, iklim değişmelerine bağlı olarak deniz seviyesi değişiklikleri, dalgalar ve akıntıların doğrudan ya da dolaylı etkileri sonucu birbirinden farklı kıyı şekilleri oluşmuştur. Kıyı tiplerinin oluşmasında gerisindeki arazinin özelliğinin etkisi vardır.
kiyi-1.jpg

1-) Boyuna kıyılar: Dağların kıyı çizgisine paralel uzandığı bölgelerde meydana gelen koy, körfez, yarımada ve adalar gibi girinti ve çıkıntıların fazla olmadığı düz uzanışlı kıyılara “ Boyuna kıyılar” denir. Ülkemizde Karadeniz kıyıları, Akdeniz kıyılarının geneli ve Marmara’nın kuzey kıyıları gibi.
kiyi-2.jpg

kiyi-3.jpg

2-) Enine kıyılar: Dağların kıy çizgisine dik uzandığı bölgelerde koy, körfez, yarımada gibi girinti ve çıkıntıların çok olduğu kıyılara “ Enine kıyı” denir. Ülkemizde başta Ege Denizi kıyıları olmak üzere, Marmara’nın güney kıyıları
kiyi-4.jpg

3-) Rialı kıyılar: Nispeten yüksek ve akarsularla derin bir şekilde yarılmış olan bir alanda, vadilerin aşağı kesimlerinin deniz seviyesinin yükselmesi ile sular altında kalmasıyla oluşan kıyılara“Rialı Kıyı “ denir. İstanbul Boğazı, Çanakkale Boğazı, Haliç gibi
kiyi-5.jpg

4- ) Dalmaçya tipi kıyılar: Kıyıya paralel uzanan dağlar arasındaki vadilerin sular altında kalmasıyla; eski dağların kıyıya paralel adalar şekline geldiği kıyı tipine de ” Dalmaçya Tipi Kıyı ” denilmektedir. Ülkemizin güney batısında Teke Yarımadası kıyılarında olduğu ( Kaş Çevresi) gibi.
kiyi-6.jpg

5-) Limanlı kıyılar: Alçak tepelik alanlardaki koyların önünün kıyı okları ile kapanması sonucu oluşan kıyılara “ limanlı kıyılar “ denir. Ülkemizde Güney Marmara’da Büyük ve Küçük Çekmece kıyıları buna örnektir.
kiyi-7.jpg

6-) Skyer Tipi Kıyılar: Buzulların etkisi ile oluşan moren yığınlarının ve buzulların aşındırdığı tepeciklerin sular altında kalmasıyla, yüzlerce adacıktan oluşan kıyılara “Skeyer Kıyılar” denir. Norveç ve Güney Şili kıyıları böyledir.
kiyi-8.jpg


7-) HALİÇ (ESTUAR) TİPİ KIYILAR: Gel-git genliğinin (yüksekliğinin) fazla olduğu kıyılarda okyanus sularının akarsu ağızlarından iç kısımlara kadar girerek akarsuyun ağızlarını aşındırması ve genişletmesiyle oluşan kıyılardır. Bu kıyılar önemli limanları barındırır. Ülkemizde gel-git genliği az olduğundan haliç görülmez.
kiyi-9.jpg

Dünya’nın en büyük halici Hamburg halicidir. Bunun yanında Londra, Elbe, Wesser, Thames, Evoş, Bordeaux ve Weischel haliçleri de Dünya’nın önemli haliçlerindendir. Bu haliçlerin hepsi, aynı zamanda gelişmiş birer limandır.

FİYORT TİPİ KIYILAR: Buzul aşındırması ile oluşmuş vadilerin sular altında kalmasıyla oluşan kıyılardır. Bu kıyılara en iyi örnek İskandinav Yarımadasındaki kıyılar gösterilebilir. En güzel örnekleri Norveç ve İskoçya kıyılarıdır. Ülkemizde bu kıyı tipi görülmez.
kiyi-10.jpg

kiyi-11.jpg

9-) Mercan Kıyıları: Deniz suyunun 20 C°' nin altına düşmediği sığ kıyılarda yaşayan mercanların üst üste birikerek (Resif) oluşturdukları kıyılardır. Ör: Mercan adaları kıyıları (Avustralya Kıtasının doğusunda).
 

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
7B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
5B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
Üst