Kalbin Anatomisi

Kalbin Anatomisi

Kalp, vücudumuzun en hayati organlarından biridir. Hayatın ve canlılığın kaynağı olarak görülen kalp, vücudumuzun ihtiyaç duyduğu oksijen ve besin maddelerini taşıyan kanı dolaşım sistemimiz içinde hareket ettiren kaslı bir pompadır. Kalp, göğsümüzün ortasında, iki akciğer arasında, göğüs kemiğinin hemen altında bulunur. Sağlıklı bir kalp ortalama olarak dakikada 70, günde 104.000 ve yılda 38 milyon kez kasılarak, içinde bulunan kanı vücudumuza pompalar. Kalbin boyutu kişinin yaşına ve vücut boyutlarına göre değişmekle birlikte, yetişkin bireylerde sağlıklı bir kalp boyutu bir elin yumruğundan biraz daha büyük boyuttadır.

Kalbin Yapısı
Kalbin ön taraftan görünümü
Kalbin anatomik yapısı

Kalp üç katmandan oluşur: en dışta epikard, ortada miyokard ve en içte endokard. Epikard ve endokard ince katmanlardır. Miyokard kalbe ait ana katmanı oluşturur ve kalp kası liflerinden oluşmuştur. Kalp perikard denilen iki katmanlı zarla dıştan çepeçevre sarılmıştır ve perikard boşluğu adı verilen sıvı dolu bir boşlukta bulunur. Perikard kalp ve çevresindeki organlar arasındaki sürtünmeyi önlemek için seröz sıvı üreten bir yapıdadır. Perikard kalbi yerinde tutar ve kalbin pompalama hareketi sırasında içine doğru genişlemesi için boş bir alan sağlar.

Kalp dört odacıktan oluşur: sağda ve solda birer kulakçık (atrium) ve karıncık (ventrikül). Kulakçıklar küçük pompa, karıncıklar ise büyük pompa işlevi görürler. Kalbin sağ ve sol tarafını birbirinden ayıran bir kas duvarı bulunur. Bu duvarın adı septum’dur. Kulakçıklar ile karıncıklar arasında ve karıncıklarla buradan çıkan damarlar arasında kapaklar bulunur. Kapaklar, kanın tek yönlü akmasını, dolayısıyla dolaşımın düzenli olmasını sağlar. Kalpte dört kapakçık bulunur: triküspit kapak, mitral kapak, pulmoner kapak ve aort kapak.

Triküspit kapak sağ kulakçık ile sağ karıncık arasındadır ve üç yaprakçıklıdır. Mitral kapak sol kulakçık ile sol karıncık arasındadır ve iki yaprakçıklıdır. Pulmoner kapak sağ karıncık ile akciğer atardamarı (pulmoner arter) arasındadır ve üç yaprakçıklıdır. Aort kapak sol karıncık ile vücudun en büyük atardamarı olan aort arasındadır ve üç yaprakçıklıdır.

Kalbin Fonksiyonu

Kalbin en temel fonksiyonu vücuttan gelen oksijen bakımından fakir olan kanı (kirli kan) akciğerlere iletmek ve akciğerler tarafından oksijenlenmiş kanı (temiz kan) vücuda geri pompalamaktır. Bu işlem iki yoldan gerçekleşir: pulmoner devre ve sistemik devre.

Pulmoner devrede, oksijeni giderilmiş kan, sağ kulakçık’tan triküspit kapaktan geçerek sağ karıncık’a gelir. Sağ karıncık’tan pulmoner kapaktan geçerek pulmoner arter yoluyla akciğerlere gider. Akciğerlerde oksijenlenen kan, sol kulakçık’a pulmoner ven yoluyla geri döner.

Sistemik devrede, oksijenden zengin kan, sol kulakçık’tan mitral kapaktan geçerek sol karıncık’a gelir. Sol karıncık’tan aort kapaktan geçerek aort yoluyla vücuda dağılır. Aort damarı vücudun her yerine kan taşıyan dallara ayrılır. Vücut dokularında oksijeni veren kan, toplardamarlar yoluyla tekrar sağ kulakçık’a ulaşır.

Kalbimiz vücudumuza 1 dakikada yaklaşık 5.5 litre kan pompalar. Bu da; 1 günde 8 ton, 1 yılda 3.000 ton, 80 yılda ise 240.000 ton anlamına gelir. Kalbimizin bu kadar büyük bir işi başarabilmesi için kendi kendine elektrik üreten bir iletim sistemi bulunur. Bu sistem sayesinde kalp kasları uygun zamanda uygun şekilde kasılır veya gevşer. Kalbin iletim sistemi şu bölümlerden oluşur: sinoatriyal düğüm (SA düğüm), atrioventriküler düğüm (AV düğüm), His demeti, sağı sol dal blokları ve Purkinje lifleri.

SA düğüm kalbin doğal pili olarak adlandırılır ve sağ kulakçığın üst kısmında bulunur. SA düğüm elektriksel uyarının başladığı yerdir ve dakikada yaklaşık 60-100 kez elektriksel uyarım üretir. Bu uyarım kulakçıklara yayılır ve onların kasılmasını sağlar. Uyarım daha sonra AV düğümüne ulaşır. AV düğümü elektriksel uyarının hızını azaltarak karıncıklara geçmesini sağlar. AV düğümünden sonra uyarım His demetine gelir. His demeti septum üzerinde ilerleyerek ikiye ayrılır: sağ dal blok ve sol dal blok. Bu dallar uyarımı Purkinje liflerine taşırlar. Purkinje lifleri uyarımı karıncıklara yayarak onların kasılmasını sağlar.

Kalp vücudumuzun hayati fonksiyonlarını sürdürmesini sağlayan çok önemli bir organdır. Kalbin yapısı karmaşık ancak çok sistemli bir şekilde çalışmaktadır. Kalbin anatomisini bilmek kalp hastalıklarının tanısında ve tedavisinde çok faydalıdır.
 
Son düzenleme moderatör tarafından:

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
10B
Yanıtlar
1
Görüntülenme
9B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
3B
Yanıtlar
3
Görüntülenme
82B
Üst