Ömer
Yönetici
Gioacchino Rossini'nin İtalya'da Bir Türk Operası Hakkında Bilgi
İtalya'da bir Türk (Il turco in Italia) Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik opera buffa janrında bir operadır. Eserin librettosunu, İtalyanca olarak daha önce 1788de "Caterino Mazzolà" tarafından yazılmış bir libretto ile ayni adı taşıyan Franz Seydelmann tarafından bestelenmiş bir operadan uyararak, "Felice Romani" yazmıştır. Eserin prömiyeri 14 Ağustos,1814de Milanoda La Scalada yapılmıştır.
Roller
Rol Ses tipi Prömiyerde roller, 14 Ağustos 1814
(Orkestra şefi: Alessandro Rolla)
Don Geronio, Napoli'yi bir beyefendi bas Luigi Pacini
Fiorilla, karısı soprano Francesca Maffei Festa
Selim, Türk bas Filippo Galli
Narciso, Fiorilla'nın aşığı tenor Giovanni David
Prosdocimo, bir şair bariton Pietro Vasoli
Zaida, a Türk mezzo-soprano Adelaide Carpano
Albazar, bir Turk tenor Gaetano Pozzi
Çingeneler, Türkler, halk - koro
Konu özet
Zaman: 19. yüzyıl başları
Mekan: Napoli
I. Perde
Sahne 1: Napoli yakinlarında bir limanda deniz sahilinde:
Bir şair yazmak istediği bir güldürü dramı için konu aramaktadır. Bir çingene grubu ile karşılaşır. Bunlarin arasinda guzel ama mutsuz Zaida ve sirdasi Albazar'da bulunmaktadır. Bu çingenelerin yeni eseri iin bir konu bulmasına yardımcı olabileceğini ummaktadır. Bazan inatçı ve bazan pek aptalca işler yapan Şairin arkadaşı olan Geronio kendi evlilik sorunlari hakkında bazı bilgiler almak icin bir falcı aramaktadır. Ama bunu duyan çingeneler onu alaya alırlar. Zaida Şaire bir Turk'un hareminde yaşamış olduğunu söyler. O ve sahibi olan Prens Selim birbirine aşık olmuşlar; ama diğer kıskanç harem kadınları onu sadakatsizlikle suçlamışlar ve Zaide de Albazar ile birlikte hayatını kurtarmak için haremden kaçmıştır. Buna ragmen Zaide tek kişiyi sevmektedir ve o kişi de Selimdir. Şair çok yakın bir zamanda bir Türk prensinin İtalya'ya geleceğini bilmektedir. Belki onun Zaide'ye yardımcı olabileceğini düşünür. Geronio'nun kaprisli genç karısı Fiorilla Zaida'nin tam tersine serbest ve hiç sınır tanımayan aşk hakkında bir şarkı söylüyerek sahneye girer. Bir Türk gemisi sahile gelir ve bir Türk prensi gemiden sahile çıkar. Bu Selim'dir. Fiorilla bu yakışıklı Türk gencini görünce hemen ona aşık olur ve ikisi arasında bir sevda çok geçmeden başlar. Narciso da Fiorilla'ya aşıktır ve onu yakından takiptedir. Ama Fiorilla'ya ancak kocasının yakın arkadaşı olduğunu söyleyerek yaklaşabilmiştir. Geronio da karısını takip etmektedir. Fiorilla'nın Türk'ü evine kahve içmeye çağırıp onu kendi evine davet etmesinden dolayı kıskançlığa boğulur.
Sahne 2: Geronio'nun evinde bir oda:
Fiorilla ve onu ziyarete gelen Selim birbirleriyle flört etmektedirler. Geronio çekingen bir tavırla girer. Bu beklenmedik yumuşak tavırı önce Selim'de güzel bir intiba bırakır. Fakat Narciso yüksek sesle onu azarlamaya başlayınca bu evin içindeki kişilerin davranışlarından canı sıkılmaya başlar. Selim hemen sessizce evden ayrılır, ama ayrılmadan önce Fiorilla'ya kendi gemisini ziyaret etmesini söyler. Geronia Fiorilla'ya bundan sonra ne Türk erkeklerini - ne de İtalyan erkeklerini - evinde misafir etmemesi icin ikaz eder. Önce Fiorella alttan alıp onun isteklerine uyacağını söyler. Fakat Geronia'nin kızgısı geçince eskisinden daha çılgınca kendini eğlenceye vereceğini düşünmektedir.
Sahne 3: Deniz sahili ve vakit akşam:
Selim'in gemisi önünde Fiorilla'yi beklemektedir. Fakat Zaida ile karşılaşır. Eski aşıklar önce şoke olurlar, sonra çok sevinirler ve birbiryle kucaklaşarak eski aşklarını unutmadıklarını ve hala karşılıklı birbirlerini sevdiklerini ifade ederler. Bu sirada Narciso gelir; onun arkasında kıyafet değiştirmiş Fiorilla bulunmaktadır ve en arkada da gizlice Geronio onları takip etmektedir. Selim yüzüne peçe takmış olan Fiorilla'yi Zaida sanır. Fakat Zaida tekrar gelince iki kadın karşılaşırlar. Fiorilla Selim'i kendini aldatmakla suçlar. Zaida buna kızar ve Fiorilla'ya karşı çıkar. Bu sırada Georino'da ortaya çıkıp karısına hemen evlerine dönmesini bildirir. Bu karmaşık hava içinde perde iner.
II. Perde
Sahne 1: Şehirdeki otelin salonunda:
Selim arkadasça bir tavırla Geronio'nun yanına gelir ve Fiorilla'yi cariye olarak kendisine satmasını ister. Böylece Geronio hem kendine itaatsiz hoppa bir kadından kurtulacaktır; hem de biraz para eline geçecektir. Geronio bunu reddeder. Selim o zaman kadını kaçırmaya karar verir. Onlar ayrılırlar. Fiorilla bir grup arkadaşı ile girer. Onlardan sonra Zaida gelir. Fiorilla, kendisi, Zaida ve Selim arasında bir buluşma hazırlamıştır ve o zaman Turk'un hangisini tercih ettigini öğreneceklerdir. Fakat Selim geldiği zaman bir tercih yapamaz; her iki kadını da kaybetmek istememektedir. Zaida'da bundan tiksinti duyarak ayrılır. Selim ile Fiorilla önce ağız dalaşına girerler ama sonra araları iyileşir.
Sair Geronio'ya bir maskeli balo yapılacağı haberini verir. Fiorilla bu baloya gitmeye kararlıdır ve orada maskeli olan Selim'le buluşacaktır. Geronio da bir Türk gibi giysilerle kıyafet değiştirirek bu baloya gitme hazırlığındadır. Narciso bunları öğrenir ve bu karışık durumdan faydalarak kendine karşı soğuk davranan Fiorella'dan öç almak için değişik kiyafetle gidip onu ele geçirmeyi planlar. Geronio kendine çok berbat ve delişmen bir eş verdiği için kötü kaderine sızlanır. Albazar Zaida için bir kostüm elinde olarak sahneye girer ve geçer.
Sahne 2: Maskeli balo salonu
Salon maskeli misafirler ve dans edenlerle doludur. Fiorilla özel kıyafetli Narciso'yu tanıyamaz; onu Selim sanır ve Narciso ve Fiorilla beraber dansa başlarlar. Selim ayni Fiorilla'nın kıyafetine benzer bir giysi ile gelmiş olan Zaida'yi görür ve onu Fiorilla sanıp dansa kaldırır. Geronio dans pistindeki çiftlere bakınca iki Fiorilla'yı görür ve şaşırır kalır. Selim ve Narciso dans ettikleri partönerlerine birlikte balodan ayrılmayı teklif ederler. Saşkın ve kızgın olan Geronio ikili çifti de ayırmayı dener ama onlar Geronio'dan sıyrılıp kaçmayı başarırlar.
Sahne 3: Otelin salonu.
Şair Geronio ile buluşmuştur. Şimdi Selim'in Zaida ile birlikte olduğu bilmektedirler ve Fiorilla'nin ise Narciso ile olduğundan emindirler. Albazar Selim ile Zaida'nin mutlak birlikte olmaya karar verdiklerini açıklar. Şair Geronimo'ya Fiorilla'dan öç almak icin bir oyun yapmasını ögütler. Buna göre Geronio Fiorilla'ya bir mektup gönderip ondan boşandığını bildirecek ve bu nedenle evinden ayrılmasını isteyecektir.
Sahne 4: Geronio'nun evi:
Fiorilla Narciso'nun kendini aldattığını anlamıştır ve tekrar Selim'i aramaya koyulur. Ama Selim Zaida ile birlikte gemisine gitmeğe hazirlanmaktadır. Evine dönünce orada kendisine gönderilen ayrılma mektubunu bulur ve hizmetkarlar eşyalarını ailesinin evine götürmek için toplamaktadırlar. Bütün arkadaşları ona arkalarını dönmüştür ve onu kendikendine bırakırlar. Fiorilla bundan pişmanlık duyar; üzüntüsünden harap olur.
Sahne 5: Liman
Selim ve Zaida gemilerine binmiş ve Türkiye'ye doğru limandan ayrılmak üzeredirler. Fiorilla ise kendini ve eşyalarını ailesinin şehrindeki evine taşıyacak bir gemi bulmak için sahile gelmiştir. Geronio onu orada bulur. Fiorilla pişmanlığını anlatır ve Geronio onu afeder ve birbirleriyle sevgiyle kucaklaşarak barışırlar.
Her iki çift de artık sevdiklerine kavuşmuşlardır ve Şair ise bir mutlu sonuclu konuyu işlemekle kendinden çok memnundur.
Uyarı sonu.
Ünlü müziksel parçalar
Sinfonia
Non si dà follia maggiore Fiorilla - arya
Bella Italia, alfin ti miro Fiorilla ve Selim - ikili
Un marito scimunito! Una moglie capricciosa! Prosdocimo, Geronio e Narciso - üçlü
D'un bell'uso di Turchia Selim ve Geronio - ikili
Intesi! Ah, tutto intesi Narciso - Arya
Squallida veste bruna Fiorilla ve koro - arya ve ensambl
İtalya'da bir Türk (Il turco in Italia) Gioacchino Rossini tarafından bestelenmiş 2 perdelik opera buffa janrında bir operadır. Eserin librettosunu, İtalyanca olarak daha önce 1788de "Caterino Mazzolà" tarafından yazılmış bir libretto ile ayni adı taşıyan Franz Seydelmann tarafından bestelenmiş bir operadan uyararak, "Felice Romani" yazmıştır. Eserin prömiyeri 14 Ağustos,1814de Milanoda La Scalada yapılmıştır.
Roller
Rol Ses tipi Prömiyerde roller, 14 Ağustos 1814
(Orkestra şefi: Alessandro Rolla)
Don Geronio, Napoli'yi bir beyefendi bas Luigi Pacini
Fiorilla, karısı soprano Francesca Maffei Festa
Selim, Türk bas Filippo Galli
Narciso, Fiorilla'nın aşığı tenor Giovanni David
Prosdocimo, bir şair bariton Pietro Vasoli
Zaida, a Türk mezzo-soprano Adelaide Carpano
Albazar, bir Turk tenor Gaetano Pozzi
Çingeneler, Türkler, halk - koro
Konu özet
Zaman: 19. yüzyıl başları
Mekan: Napoli
I. Perde
Sahne 1: Napoli yakinlarında bir limanda deniz sahilinde:
Bir şair yazmak istediği bir güldürü dramı için konu aramaktadır. Bir çingene grubu ile karşılaşır. Bunlarin arasinda guzel ama mutsuz Zaida ve sirdasi Albazar'da bulunmaktadır. Bu çingenelerin yeni eseri iin bir konu bulmasına yardımcı olabileceğini ummaktadır. Bazan inatçı ve bazan pek aptalca işler yapan Şairin arkadaşı olan Geronio kendi evlilik sorunlari hakkında bazı bilgiler almak icin bir falcı aramaktadır. Ama bunu duyan çingeneler onu alaya alırlar. Zaida Şaire bir Turk'un hareminde yaşamış olduğunu söyler. O ve sahibi olan Prens Selim birbirine aşık olmuşlar; ama diğer kıskanç harem kadınları onu sadakatsizlikle suçlamışlar ve Zaide de Albazar ile birlikte hayatını kurtarmak için haremden kaçmıştır. Buna ragmen Zaide tek kişiyi sevmektedir ve o kişi de Selimdir. Şair çok yakın bir zamanda bir Türk prensinin İtalya'ya geleceğini bilmektedir. Belki onun Zaide'ye yardımcı olabileceğini düşünür. Geronio'nun kaprisli genç karısı Fiorilla Zaida'nin tam tersine serbest ve hiç sınır tanımayan aşk hakkında bir şarkı söylüyerek sahneye girer. Bir Türk gemisi sahile gelir ve bir Türk prensi gemiden sahile çıkar. Bu Selim'dir. Fiorilla bu yakışıklı Türk gencini görünce hemen ona aşık olur ve ikisi arasında bir sevda çok geçmeden başlar. Narciso da Fiorilla'ya aşıktır ve onu yakından takiptedir. Ama Fiorilla'ya ancak kocasının yakın arkadaşı olduğunu söyleyerek yaklaşabilmiştir. Geronio da karısını takip etmektedir. Fiorilla'nın Türk'ü evine kahve içmeye çağırıp onu kendi evine davet etmesinden dolayı kıskançlığa boğulur.
Sahne 2: Geronio'nun evinde bir oda:
Fiorilla ve onu ziyarete gelen Selim birbirleriyle flört etmektedirler. Geronio çekingen bir tavırla girer. Bu beklenmedik yumuşak tavırı önce Selim'de güzel bir intiba bırakır. Fakat Narciso yüksek sesle onu azarlamaya başlayınca bu evin içindeki kişilerin davranışlarından canı sıkılmaya başlar. Selim hemen sessizce evden ayrılır, ama ayrılmadan önce Fiorilla'ya kendi gemisini ziyaret etmesini söyler. Geronia Fiorilla'ya bundan sonra ne Türk erkeklerini - ne de İtalyan erkeklerini - evinde misafir etmemesi icin ikaz eder. Önce Fiorella alttan alıp onun isteklerine uyacağını söyler. Fakat Geronia'nin kızgısı geçince eskisinden daha çılgınca kendini eğlenceye vereceğini düşünmektedir.
Sahne 3: Deniz sahili ve vakit akşam:
Selim'in gemisi önünde Fiorilla'yi beklemektedir. Fakat Zaida ile karşılaşır. Eski aşıklar önce şoke olurlar, sonra çok sevinirler ve birbiryle kucaklaşarak eski aşklarını unutmadıklarını ve hala karşılıklı birbirlerini sevdiklerini ifade ederler. Bu sirada Narciso gelir; onun arkasında kıyafet değiştirmiş Fiorilla bulunmaktadır ve en arkada da gizlice Geronio onları takip etmektedir. Selim yüzüne peçe takmış olan Fiorilla'yi Zaida sanır. Fakat Zaida tekrar gelince iki kadın karşılaşırlar. Fiorilla Selim'i kendini aldatmakla suçlar. Zaida buna kızar ve Fiorilla'ya karşı çıkar. Bu sırada Georino'da ortaya çıkıp karısına hemen evlerine dönmesini bildirir. Bu karmaşık hava içinde perde iner.
II. Perde
Sahne 1: Şehirdeki otelin salonunda:
Selim arkadasça bir tavırla Geronio'nun yanına gelir ve Fiorilla'yi cariye olarak kendisine satmasını ister. Böylece Geronio hem kendine itaatsiz hoppa bir kadından kurtulacaktır; hem de biraz para eline geçecektir. Geronio bunu reddeder. Selim o zaman kadını kaçırmaya karar verir. Onlar ayrılırlar. Fiorilla bir grup arkadaşı ile girer. Onlardan sonra Zaida gelir. Fiorilla, kendisi, Zaida ve Selim arasında bir buluşma hazırlamıştır ve o zaman Turk'un hangisini tercih ettigini öğreneceklerdir. Fakat Selim geldiği zaman bir tercih yapamaz; her iki kadını da kaybetmek istememektedir. Zaida'da bundan tiksinti duyarak ayrılır. Selim ile Fiorilla önce ağız dalaşına girerler ama sonra araları iyileşir.
Sair Geronio'ya bir maskeli balo yapılacağı haberini verir. Fiorilla bu baloya gitmeye kararlıdır ve orada maskeli olan Selim'le buluşacaktır. Geronio da bir Türk gibi giysilerle kıyafet değiştirirek bu baloya gitme hazırlığındadır. Narciso bunları öğrenir ve bu karışık durumdan faydalarak kendine karşı soğuk davranan Fiorella'dan öç almak için değişik kiyafetle gidip onu ele geçirmeyi planlar. Geronio kendine çok berbat ve delişmen bir eş verdiği için kötü kaderine sızlanır. Albazar Zaida için bir kostüm elinde olarak sahneye girer ve geçer.
Sahne 2: Maskeli balo salonu
Salon maskeli misafirler ve dans edenlerle doludur. Fiorilla özel kıyafetli Narciso'yu tanıyamaz; onu Selim sanır ve Narciso ve Fiorilla beraber dansa başlarlar. Selim ayni Fiorilla'nın kıyafetine benzer bir giysi ile gelmiş olan Zaida'yi görür ve onu Fiorilla sanıp dansa kaldırır. Geronio dans pistindeki çiftlere bakınca iki Fiorilla'yı görür ve şaşırır kalır. Selim ve Narciso dans ettikleri partönerlerine birlikte balodan ayrılmayı teklif ederler. Saşkın ve kızgın olan Geronio ikili çifti de ayırmayı dener ama onlar Geronio'dan sıyrılıp kaçmayı başarırlar.
Sahne 3: Otelin salonu.
Şair Geronio ile buluşmuştur. Şimdi Selim'in Zaida ile birlikte olduğu bilmektedirler ve Fiorilla'nin ise Narciso ile olduğundan emindirler. Albazar Selim ile Zaida'nin mutlak birlikte olmaya karar verdiklerini açıklar. Şair Geronimo'ya Fiorilla'dan öç almak icin bir oyun yapmasını ögütler. Buna göre Geronio Fiorilla'ya bir mektup gönderip ondan boşandığını bildirecek ve bu nedenle evinden ayrılmasını isteyecektir.
Sahne 4: Geronio'nun evi:
Fiorilla Narciso'nun kendini aldattığını anlamıştır ve tekrar Selim'i aramaya koyulur. Ama Selim Zaida ile birlikte gemisine gitmeğe hazirlanmaktadır. Evine dönünce orada kendisine gönderilen ayrılma mektubunu bulur ve hizmetkarlar eşyalarını ailesinin evine götürmek için toplamaktadırlar. Bütün arkadaşları ona arkalarını dönmüştür ve onu kendikendine bırakırlar. Fiorilla bundan pişmanlık duyar; üzüntüsünden harap olur.
Sahne 5: Liman
Selim ve Zaida gemilerine binmiş ve Türkiye'ye doğru limandan ayrılmak üzeredirler. Fiorilla ise kendini ve eşyalarını ailesinin şehrindeki evine taşıyacak bir gemi bulmak için sahile gelmiştir. Geronio onu orada bulur. Fiorilla pişmanlığını anlatır ve Geronio onu afeder ve birbirleriyle sevgiyle kucaklaşarak barışırlar.
Her iki çift de artık sevdiklerine kavuşmuşlardır ve Şair ise bir mutlu sonuclu konuyu işlemekle kendinden çok memnundur.
Uyarı sonu.
Ünlü müziksel parçalar
Sinfonia
Non si dà follia maggiore Fiorilla - arya
Bella Italia, alfin ti miro Fiorilla ve Selim - ikili
Un marito scimunito! Una moglie capricciosa! Prosdocimo, Geronio e Narciso - üçlü
D'un bell'uso di Turchia Selim ve Geronio - ikili
Intesi! Ah, tutto intesi Narciso - Arya
Squallida veste bruna Fiorilla ve koro - arya ve ensambl
