cicozz
Çocukluk cicozlarda saklı
Her bölgenin kendine özgü halk oyunları olduğu gibi Güneydoğu Anadolu Bölgesinin de kendine has halk oyunları mevcuttur.
Güney doğunun en yaygın halk oyunlarını listeleyecek olursak bunlar başlıca şunlardır: Üçayak, Sevda, Dokuzokkalı, Ağır halay, Tırpano, Dokuzlu, Lorke, Tırge, Pekmezo, Simsimi, Hasandağlı, Düz halay, Dik hava, Ağır govcuk, Galüç, Deriko (Derino), Ağır Malatya, Berde, Ağır hava, Kudaro halayı.
Adıyaman bölgesine ait oyunlar genellikle dizi biçiminde ve ağır oyunlardır. Adıyaman’a özgü oyunları oynanma ritmi ağırdır. Oyunlar kadınlı erkekli olarak oynanabildiği gibi bazı bölümlerde kadınlar kendi aralarında özel oyun oynadıkları yerlerde vardır. Bu bölgedeki oyunlara davul, zurna, bağlama, kaval, tef, darbuka, leğen, cura, ıklığ gibi müzik aletleri eşlik edebilmektedir.
Diyarbakır bölgesinde halk oyunları, düğün, bayram ve kına gecesi gibi özel günlerde oynanır. Çok nadir olarak bu günlerin dışında muhtelif zamanlarda eğlence ve kaynaşma amaçlı halk oyunlarının oynandığı da olmuştur. Bu tür muhtelif sohbetli toplantılardan sonra oynanan halk oyunlarında özellikle davul zurna ile yapılır. Sonrasında ise davul zurnanın yerini hoparlörden müzik yayını yapılır.
Diyarbakır yöresine ait oyunlar yavaş ritimden başlayarak hızlı ritme geçmektedir. Oyunların formları şu şekilde olur; Düz çizgi, Paralel iki düz çizgi, Yarım daire, Daire.
Ancak tabi ki kırsala geçtikte bu formlardan bağımsız diziler oluşturulur. Çoğunlukla sözsüz ezgilere yer verilse de kimi zaman söz eşliğinde ezgiler de çalınmaktadır. Oyunların çoğunda kollar, avuç içleri, ve serçe parmaklar birbirine birleştirilerek oynanır. Kimi oyunlarda ise kolların serbest bırakıldığı da olabilir. Bu oyun tarzına örnek olarak çepik oyununu örnek gösterebiliriz.
Davul zurna haricinde Diyarbakır yöresinde genellikle oyunlara şu araçlarda eşlik eder; kepenek, teşi, tırpan, bakraç, sopa, tüfek gibi.
Seyirlik oyunlarının yapısı ise çok zengindir. Bu oyunlar eskiden gerçekleşmiş bir hadiseden, yörenin davranış şekillerinden, hikâyelerden, dini inançlardan derlenerek hayat bulan ve müzik eşliğinde belli bir dizi forma oturtulan oyunlardır. Yöre de halen en revaç ve ilgi gören oyunlarda bu oyunlardır. Bu oyunların canlılığı ve heyecanı ilk günkü coşkusunu korumaktadır.
Diyarbakır bölgesinde oynanan belli başlı halk oyunları
• Delilo
• Papure
• Harrani (Esmerim)
• Düzo
• Keşe-o
• Dunıg (Çift ayak)
• Teşi
• Gur u pez (Kurt kuzu)
• Beri
• Meryemo
• Şur u mertal (Kılıç Kalkan)
• Kadın halayı
• Kadın delilosu
• Çaçan
• Çömçe gelin
• Şuşane (Tek ayak)
• Govend (Halay)
• Teşi (Erkek)
• Hasat
• Kelek
• Çepik
Gaziantep yöresi de halk oyunları açısından çok zengin ve ilgi duyulan oyunları ile meşhurdur. Yörenin kendine özgü oyunlarına örnek vermek gerekirse; Leylim, dokuzlu, oğuzlu, mendilli, çepikli ya da cibikli (Havarişko), şirin nar, fatige demune en bilinen oyunlardır.
Gaziantep’in kırsal kesimlerde yaşayan Barak aşiretine mensup halkın davul zurna eşliğinde oynan kendilerine özgü ve figürleri çok güzel olan halk oyunları vardır. Bu oyunlara eşlik eden çalgı aleti olan “zambur” kartal kanatlarından yapılır.
Gaziantep halk müziği açısından Türkiye’nin en zengin illerinden biridir. Barak havası uzun havaların en güzel örneklerinden biridir. Antep bölgesinde bestelenip çalınan türkülerin melodilerinin muhtevası genellikle, uzun hava, kırık hava ve halay havalarıdır.
Antep bölgesindeki çalınan halk oyunları müzikleri genellikle şu müzik aletleri eşliğindedir; Zil, üflemeli sazlar, darbuka, orta kabak, zurna, dilli dilsiz, davul, kemane, kaval gibi.
Barak tarzı uzun havalar halen bölgede en çok beğenilen tarzdır demiştik. Bu tarzla oynanan halk oyunları ise şunlardır; Üçürdüm, Meryem, barak halayı (barak iki kamış), mermere, nahsani, kaba, çobanbeyli, tam kaba, kırıkcan.
Güney doğunun en yaygın halk oyunlarını listeleyecek olursak bunlar başlıca şunlardır: Üçayak, Sevda, Dokuzokkalı, Ağır halay, Tırpano, Dokuzlu, Lorke, Tırge, Pekmezo, Simsimi, Hasandağlı, Düz halay, Dik hava, Ağır govcuk, Galüç, Deriko (Derino), Ağır Malatya, Berde, Ağır hava, Kudaro halayı.
Adıyaman bölgesine ait oyunlar genellikle dizi biçiminde ve ağır oyunlardır. Adıyaman’a özgü oyunları oynanma ritmi ağırdır. Oyunlar kadınlı erkekli olarak oynanabildiği gibi bazı bölümlerde kadınlar kendi aralarında özel oyun oynadıkları yerlerde vardır. Bu bölgedeki oyunlara davul, zurna, bağlama, kaval, tef, darbuka, leğen, cura, ıklığ gibi müzik aletleri eşlik edebilmektedir.
Diyarbakır bölgesinde halk oyunları, düğün, bayram ve kına gecesi gibi özel günlerde oynanır. Çok nadir olarak bu günlerin dışında muhtelif zamanlarda eğlence ve kaynaşma amaçlı halk oyunlarının oynandığı da olmuştur. Bu tür muhtelif sohbetli toplantılardan sonra oynanan halk oyunlarında özellikle davul zurna ile yapılır. Sonrasında ise davul zurnanın yerini hoparlörden müzik yayını yapılır.
Diyarbakır yöresine ait oyunlar yavaş ritimden başlayarak hızlı ritme geçmektedir. Oyunların formları şu şekilde olur; Düz çizgi, Paralel iki düz çizgi, Yarım daire, Daire.
Ancak tabi ki kırsala geçtikte bu formlardan bağımsız diziler oluşturulur. Çoğunlukla sözsüz ezgilere yer verilse de kimi zaman söz eşliğinde ezgiler de çalınmaktadır. Oyunların çoğunda kollar, avuç içleri, ve serçe parmaklar birbirine birleştirilerek oynanır. Kimi oyunlarda ise kolların serbest bırakıldığı da olabilir. Bu oyun tarzına örnek olarak çepik oyununu örnek gösterebiliriz.
Davul zurna haricinde Diyarbakır yöresinde genellikle oyunlara şu araçlarda eşlik eder; kepenek, teşi, tırpan, bakraç, sopa, tüfek gibi.
Seyirlik oyunlarının yapısı ise çok zengindir. Bu oyunlar eskiden gerçekleşmiş bir hadiseden, yörenin davranış şekillerinden, hikâyelerden, dini inançlardan derlenerek hayat bulan ve müzik eşliğinde belli bir dizi forma oturtulan oyunlardır. Yöre de halen en revaç ve ilgi gören oyunlarda bu oyunlardır. Bu oyunların canlılığı ve heyecanı ilk günkü coşkusunu korumaktadır.
Diyarbakır bölgesinde oynanan belli başlı halk oyunları
• Delilo
• Papure
• Harrani (Esmerim)
• Düzo
• Keşe-o
• Dunıg (Çift ayak)
• Teşi
• Gur u pez (Kurt kuzu)
• Beri
• Meryemo
• Şur u mertal (Kılıç Kalkan)
• Kadın halayı
• Kadın delilosu
• Çaçan
• Çömçe gelin
• Şuşane (Tek ayak)
• Govend (Halay)
• Teşi (Erkek)
• Hasat
• Kelek
• Çepik
Gaziantep yöresi de halk oyunları açısından çok zengin ve ilgi duyulan oyunları ile meşhurdur. Yörenin kendine özgü oyunlarına örnek vermek gerekirse; Leylim, dokuzlu, oğuzlu, mendilli, çepikli ya da cibikli (Havarişko), şirin nar, fatige demune en bilinen oyunlardır.
Gaziantep’in kırsal kesimlerde yaşayan Barak aşiretine mensup halkın davul zurna eşliğinde oynan kendilerine özgü ve figürleri çok güzel olan halk oyunları vardır. Bu oyunlara eşlik eden çalgı aleti olan “zambur” kartal kanatlarından yapılır.
Gaziantep halk müziği açısından Türkiye’nin en zengin illerinden biridir. Barak havası uzun havaların en güzel örneklerinden biridir. Antep bölgesinde bestelenip çalınan türkülerin melodilerinin muhtevası genellikle, uzun hava, kırık hava ve halay havalarıdır.
Antep bölgesindeki çalınan halk oyunları müzikleri genellikle şu müzik aletleri eşliğindedir; Zil, üflemeli sazlar, darbuka, orta kabak, zurna, dilli dilsiz, davul, kemane, kaval gibi.
Barak tarzı uzun havalar halen bölgede en çok beğenilen tarzdır demiştik. Bu tarzla oynanan halk oyunları ise şunlardır; Üçürdüm, Meryem, barak halayı (barak iki kamış), mermere, nahsani, kaba, çobanbeyli, tam kaba, kırıkcan.
