SüKuN
Harbi Aktif Üye
Boyun alt bölgesinde bulunan tiroid bezinin çeşitli sebepler­le şişmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Tiroid bezinin şiş­mesi, aşırı hormon salgıladığının bir işareti sayıldığından buna hipertiroidizm adı verilmektedir. Aşırı tiroid hormonu bir çeşit kan zehirlenmesine yol açtığı için; hipertiroidizm'e zehirli guatr da denmektedir. Kadınlarda, erkeklerden beş misli fazla görül­mektedir. Nefes darlığı, kalp çarpıntısı ve göğüste ağrı gibi yan etkileri vardır.
Diğer Belirtileri:
• Gözler dışarıya fırlamış gibidir; bakışlar canlıdır.
• Parmaklarda ve dil ucunda titreme görülür.
• Hastanın iştahı yerinde olduğu halde devamlı zayıfladığı müşahade edilir.
• İshal görülebilir.
• Hasta sıcağa dayanamaz.
DİKKAT:
Belirtiler ciddiye alınmayıp ihmal edildiği takdirde; hormon zehirlenmesinin işareti olan ve "tiroid fırtınası" adı veri­len alevli dönem başlar. Kesin teşhis, laboratuvar testinde kandaki tiroid hormonu­nun miktarı tesbit edildikten sonra konur.
Tedavi:
• Tiroid salgısını normale döndürmek için çeşitli ilâç tedavile­ri vardır.
• İlaç tedavilerinin cevap vermediği durumlarda cerrahi mü­dahaleden başka çare yoktur.
ILTIHAPLI VAKALAR
Tiroid bezindeki şişmelerin sebebi sadece aşırı hormon salgıla­ması değildir. Bulaşıcı hastalık mikropiarı bazan tiroid bezine ka­dar ulaşarak iltihaplara sebep olurlar.
İrinli Tiroid: Çeşitli mikroorganizmaların tiroid bezine yerleş­mesi onucu ortaya çıkan bir iltihap şeklidir. Tiroid bezi üzerinde­ki boyun derisinde kızarıkhk görülür. Şişlik, ağrı ve ateş vardır. Antibiyotik tedavisi iyi netice vermektedir.
Subakut Tiroid: Genellikle enfeksiyonlu virüs hastahkları ile birlikte görülür. Ağrılı şişkinlik ve yutkunmada zorluk şeklinde kendisini belli eder. Gerçek hastalık belirtilerinin kaybolması ile birlikte iyileşme görülür. Ağrıyı dindirmek için aspirin ve kortizon verilebilir.
Müzmin Tiroid: Hashimoto hastalığı ve Riedel struması olmak üzere iki şekli vardır. Hashimoto, genellikle 30-40 yaş arası ka­dınlarda görülür. Boğazda dolgunluk hissi verir. Tiroid bezi sert plastik kıvamında olup irileşmiştir. Yüzeyi engebeli ve ağrısızdır. sebebi bilinmemekle beraber, devamh tiroid hormonu verilerek hastalığın etkisi hafifletilmektedir.
Riedel Tiroiditi'de, tiroid bezi şiş ve tahta gibi serttir. Yutma zorluğu, nefes darlığı, ses kısıkhğı şeklinde belirtiler verir. Bunun da sebebi bilinmemektedir. Tedavi tecrübeye bağlı olup çoğu za­man cerrahi müdahale gerektirmektedir.
iYOT EKSİKLİĞİ VE GUATR
Guatr teşekkülünün başhca sebeplerinden biri iyot eksikliğidir. Bir bölge halkında topluca görüldüğü zaman "endomik guatr"; tek tük vakalar halinde görüldüğünde ise "sporadik guatr" adı ve­rilmektedir.
NOT: Guatr'ın iyot eksikliği sonucu meydana geldiği bilinmek­le beraber; iyot verildiği halde hastalığın iyileşme göstermediği tesbit edilmiştir. Bu denemeler, guatr'a iyot eksikliğinin yanısıra başka etkenlerin de eşlik ettiğini göstermektedir.
Memleketimizde imal edilen tuzlara iyot karıştırılarak guatr hastalığının yaygınlaşması önlenmektedir.
Tiroid bezinin şiş­mesi, aşırı hormon salgıladığının bir işareti sayıldığından buna hipertiroidizm adı verilmektedir. Aşırı tiroid hormonu bir çeşit kan zehirlenmesine yol açtığı için; hipertiroidizm'e zehirli guatr da denmektedir. Kadınlarda, erkeklerden beş misli fazla görül­mektedir. Nefes darlığı, kalp çarpıntısı ve göğüste ağrı gibi yan etkileri vardır.
Diğer Belirtileri:
• Gözler dışarıya fırlamış gibidir; bakışlar canlıdır.
• Parmaklarda ve dil ucunda titreme görülür.
• Hastanın iştahı yerinde olduğu halde devamlı zayıfladığı müşahade edilir.
• İshal görülebilir.
• Hasta sıcağa dayanamaz.
DİKKAT:
Belirtiler ciddiye alınmayıp ihmal edildiği takdirde; hormon zehirlenmesinin işareti olan ve "tiroid fırtınası" adı veri­len alevli dönem başlar. Kesin teşhis, laboratuvar testinde kandaki tiroid hormonu­nun miktarı tesbit edildikten sonra konur.
Tedavi:
• Tiroid salgısını normale döndürmek için çeşitli ilâç tedavile­ri vardır.
• İlaç tedavilerinin cevap vermediği durumlarda cerrahi mü­dahaleden başka çare yoktur.
ILTIHAPLI VAKALAR
Tiroid bezindeki şişmelerin sebebi sadece aşırı hormon salgıla­ması değildir. Bulaşıcı hastalık mikropiarı bazan tiroid bezine ka­dar ulaşarak iltihaplara sebep olurlar.
İrinli Tiroid: Çeşitli mikroorganizmaların tiroid bezine yerleş­mesi onucu ortaya çıkan bir iltihap şeklidir. Tiroid bezi üzerinde­ki boyun derisinde kızarıkhk görülür. Şişlik, ağrı ve ateş vardır. Antibiyotik tedavisi iyi netice vermektedir.
Subakut Tiroid: Genellikle enfeksiyonlu virüs hastahkları ile birlikte görülür. Ağrılı şişkinlik ve yutkunmada zorluk şeklinde kendisini belli eder. Gerçek hastalık belirtilerinin kaybolması ile birlikte iyileşme görülür. Ağrıyı dindirmek için aspirin ve kortizon verilebilir.
Müzmin Tiroid: Hashimoto hastalığı ve Riedel struması olmak üzere iki şekli vardır. Hashimoto, genellikle 30-40 yaş arası ka­dınlarda görülür. Boğazda dolgunluk hissi verir. Tiroid bezi sert plastik kıvamında olup irileşmiştir. Yüzeyi engebeli ve ağrısızdır. sebebi bilinmemekle beraber, devamh tiroid hormonu verilerek hastalığın etkisi hafifletilmektedir.
Riedel Tiroiditi'de, tiroid bezi şiş ve tahta gibi serttir. Yutma zorluğu, nefes darlığı, ses kısıkhğı şeklinde belirtiler verir. Bunun da sebebi bilinmemektedir. Tedavi tecrübeye bağlı olup çoğu za­man cerrahi müdahale gerektirmektedir.
iYOT EKSİKLİĞİ VE GUATR
Guatr teşekkülünün başhca sebeplerinden biri iyot eksikliğidir. Bir bölge halkında topluca görüldüğü zaman "endomik guatr"; tek tük vakalar halinde görüldüğünde ise "sporadik guatr" adı ve­rilmektedir.
NOT: Guatr'ın iyot eksikliği sonucu meydana geldiği bilinmek­le beraber; iyot verildiği halde hastalığın iyileşme göstermediği tesbit edilmiştir. Bu denemeler, guatr'a iyot eksikliğinin yanısıra başka etkenlerin de eşlik ettiğini göstermektedir.
Memleketimizde imal edilen tuzlara iyot karıştırılarak guatr hastalığının yaygınlaşması önlenmektedir.
