Genel Muhasebe 1 Final Ders Notları

Katma Değer Vergisi ( KDV )

İşletmelerin ticari işlemlerinde ( mal veya hizmet alım satımlarında ) ortaya çıkan katma değer üzerinden vergi alınır. KDV işlemleri işletmelerde aylık olarak yapılır. İşletmenin bir ay içerisinde aldığı mal ve hizmetler karşılığında ödediği tutarın belli bir yüzdesi kadar KDV ödenir. Öte yandan işletmenin ay içerisinde yaptığı mal ve hizmet satışları karşılığında tahsil ettiği tutarın belli bir yüzdesi kadarda KDV tahsil edilir. Dolayısıyla bir ayın sonunda ödenen ve tahsil edilen KDV tutarları ortaya çıkar.

Ödenen KDV'ler ➡ 191 İndirilecek KDV Hesabı
Tahsil edilen KDV'ler ➡ 391 Hesaplanan KDV Hesabı

Ay sonunda;

391 Hesaplanan KDV > 191 İndirilecek Hesabından ise devletin işletmede parası kalmış demektir. Bu fark 360 ödenecek vergi ve fon hesabına aktarılır ve ilerleyen ayın 26'sına kadar ödenir.

391 Hesaplanan KDV < 191 indirilecek Hesabından ise işletmenin devletten alacağı var demektir. BU fark 190 Devreden KDV hesabına aktarılır ve izleyen ayın hesaplanan KDV'sinden düşülmek için bu hesapta tutulur.

ÖRNEK-





Hesaplanan KDV : 24.900
İndirilecek KDV: 23.100
-
-----------------------------
1.800 TL (360 Ödenek Vergi ve Fon Hesabı)

Ticari Mal Hareketleri

Bir ticari malın fabrika çıkışı ile müşteri firmanın mağazasına girişine kadar olan süreçte bazı harcamalar yapılabilir. Nakliye, sigorta, gümrük vergisi, hamaliye gibi giderler alınan malın maliyetini arttırıcı unsurlardır. Bu sebeple bu tür harcamaların ticari mallar hesabına yazılarak malın maliyetine eklenmesi gerekir. Bu giderler için yapılan KDV ödemeleri ise yine ayrıca 191 indirilecek KDV hesabına yazılacaktır.

ÖRNEK.



Alış İadeleri

işletmenin aldığı malın bir kısmını değişik sebepler dolayısıyla iade etmesi durumunda iade işlemine uygun olarak kayıt yapılır. Ancak muhasebe kayıt düzeni açısından bir iade faturası düzenlenmesi gerekir. İşletmenin düzenlediği faturalarda kullandığı KDV genellikle hesaplanan KDV'dir. Ay sonunda faturaların ( satış ) toplamı ile hesaplanan KDV toplamı arasında oransal bir ilişkinin bulunması gerekir. Söz konusu oran KDV oranıdır. Bu oransal ilişkinin bozulmaması için iade ile ilgili muhasebe kaydından mal çıkışı sanki mal satılıyormuş gibi varsayılarak hesaplanan KDV kullanılarak yapılır.

ÖRNEK:

İşletme daha önce aldığı malın 50.000 TL'lik kısmını iade ederek tutarım peşin olarak almıştır. Yevmiye kaydını yapınız.

Satış İşlemleri

İşletmelerin mal satışlarında bazen müşterinin mağazasına teslim şeklinde ek harcama gerektiren faaliyetler söz konusu olur. Rekabet, müşteri kazanma, müşteriyi sürekli klima gibi işletmenin satışını arttırmak amacıyla yaptığı her tür harcama 631 Pazarlama satış ve dağılım giderleri hesabına yazılır. Bunun yanı sıra benzer sebeplerle bazen müşterilere iskonto uygulanabilir. Müşterilere uygulanan bu tür iskontolar 611 satış iskontoları hesabına yazılır. Müşterilerin işletmeden aldıkları malın bir kısmını veya tamamını işletmeye iade etmeleri durumunda 610 satış iadeleri hesabına kayıt yapılır. Bu tür kayıtlar genellikle belli bir kotayı aşan müşterilere nakit olarak prim verilmesi şeklinde görülmektedir.

ÖRNEK:



Not: İskonto olarak yapılan ödemelerde ödemenin muhasebe kayıtlarına girebilmesi için bir belgenin bulunması gerekir. Bu belge müşteriden alınan hizmet faturasıdır.

ÖRNEK:


istenen:
İşletmenin yevmiye kaydını yapınız?
KDV, ticari mal ve satış ile ilgili büyük defter kaydım yapınız ?
Brüt satış kârını ve faaliyet kârını hesaplayınız ?

Not: Dönem sonu mal mevcudu 50.000






Not: Mal alışı ile ilgili giderler ticari mallar hesabının borcuna satışlarla ilgili giderler ise 631 pazarlama satış ve dağıtım giderleri hesabına yazılır. Satışlarda ise iadeler 610 satış iadeleri iskontolar 611 satış iskontoları hesabına yazılır.


Hesaplanan KDV : 8.800 İndirilecek KDV : 10.750

Hesaplanan KDV < İndirilecek KDV olduğu için

+ 10.750 - 8.800 = 1.950 TL + 190 Devreden KDV

STMM Hesaplanması

Brüt Satış Kârı = Net Satışlar - STMM
Net Satışlar = Satışlar - (İade + İskontolar)
Net satışlar = 84.000 - (3.000 + 2.400)
Net Satışlar = 78.600 TL
Brüt satış Kârı = 78.600 - 44.500 = 34.100
Faaliyet Kârı = Brüt Satış Kârı - Faaliyet Giderleri
Faaliyet Kârı = 34.100 - 5.000 = 29.100

ÖRNEK:


istenen:

1. İşletmenin yevmiye kaydını yapınız ?
2. KDV, ticari mal ve satış ile ilgili büyük defter kaydım yapınız ⁹
3. Brüt satış kanın ve faaliyet kârını hesaplayınız ?

Not: Dönem sonu mal mevcudu 31.000

ÇÖZÜM:






Hesaplanan KDV : 17.200
İndirilecek KDV : 16.650

Hesaplanan KDV > İndirilecek KDV olduğu için

➡ 17.200 - 16.650 = 550 TL ➡ 360 Ödenecek Vergi ve Fon Hesabı

STMM Hesaplanması

Brüt Satış Kârı = Net Satışlar - STMM
Net Satışlar = Satışlar - (iade + İskontolar)
Net satışlar = 166.000 - (6.000 + 9.000)
Net Satışlar = 151.000 TL
Brüt satış Kârı = 151.000 * 110.300 = 40.700
Faaliyet Kârı = Brüt Satış Kârı - Faaliyet Giderleri
Faaliyet Kârı = 40.700 - 26.000 = 14.700





İstenenler:

1. Tüm işlemlerin yevmiye ve büyük defter kayıtlarını yapınız.
2. Mizan, Bilanço ve Gelir Tablosunu hazırlayınız.

Hesaplanan KDV : 17.460
İndirilecek KDV : 17.580

Hesaplanan KDV < İndirilecek KDV olduğu için
➡ 17.580 - 17.460 = 120 TL ➡ 190 Devreden KDV Hesabı

STMM Hesaplanması







Karaca Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'nin
Ocak Ayı Ticari İşlemleri

İstenenler:

1. Tüm işlemlerin yevmiye ve büyük defter kayıtlarını yapınız.
2. Mizan, Bilanço ve Gelir Tablosunu hazırlayınız.

ÇÖZÜM:













Hesaplanan KDV : 18.000
İndirilecek KDV : 11.500

Hesaplanan KDV > İndirilecek KDV olduğu için
➡ 18.000 - 11.500 = 6.500 TL ➡ 360 Ödenecek Vergi Fon Hesabı

STMM Hesaplaması




Hazırlayan: Deniz Sevim