agent force
Harbi Aktif Üye
BİRLEŞTİRİLMİŞ SINIFLARDA EĞİTİM
Birden fazla sınıfın bir grup meydana getirerek bir öğretmen tarafından aynı derslikte yetiştirilmesine birleştirilmiş sınıflarda öğretim denir.
Birleştirilmiş sınıflarda öğretim iki nedenle uygulanır:
Birincisi zorunluluktur. Bu zorunluluk öğretmen azlığı, derslik azlığı ve öğrenci azlığından kaynaklanmaktadır. Öğretmen azlığı sorunu ortadan kalkmıştır. Derslik sorunu ise 1990’lı yıllarda köylerde ortadan kalkmış (hem köylere okul yapılması hem de bu yıllarda hızlanan köyden kente göç nedeniyle) ancak kentlerde derslik sıkıntısı yaşanmaktadır. Birleştirilmiş sınıfı zorunlu kılan diğer neden de öğrenci azlığıdır. Örneğin değişik sınıflarda (1-5) 25 öğrencinin bulunduğu bir okula beş öğretmen atanması hiç de ekonomik değildir. Ekonomik olmamasının yanında, sanıldığının tersine, eğitimin niteliğini geliştirici bir özelliği de yoktur çünkü gruplar ortaya çıkmaz.
İkinci neden ise birleştirilmiş sınıflarda yapılan eğitimin sağladığı yarardır. Birleştirilmiş sınıflarda farklı yaş ve öğrenme düzeyinde bulunan öğrenciler birbirinden öğrenirler. Bu bağlamda özellikle küçük olanlar büyüklerden çok şey öğrenirler. Bu durumu sosyal öğrenme kuramı açıklamaktadır. Kurama göre insanlar öğrenmelerinin önemli kısmını birbirini taklit ederek öğrenirler. Bu bağlamda küçükler büyüklerden kolayca öğrenmektedirler.
Birleştirilmiş sınıfların öğrencilere sağladığı sadece sosyal öğrenme değildir. Çocukların kendi kendilerine çalışmayı öğrenmelerine, işbirliği ve dayanışmayı öğrenme ve öğrenme sürecinde daha aktif olmalarına da yol açar.
Birleştirilmiş sınıfların sıkıntılı yanları da vardır. Bu sıkıntı büyük ölçüde öğretmenden kaynaklanır. Birleştirilmiş sınıf öğretmeni genellikle mesleğinin ilk yıllarını çalışan deneyimsiz öğretmenlerdir. Eğer bu öğretmenler iyi yetişmemişlerse, sorunlar daha da artacaktır. Çünkü bir derslikte öğretmenin karşısında beş sınıf bulunmakta ve öğretmen bunlarla günde altı ders saati içinde otuz ders (konu) işlemek zorundadır. Birleştirilmiş sınıflardaki genel başarısızlığın temelinde bu durum yatmaktadır.
Tarihçe
1930 yılında “Köy Mektepleri Müfredat Programı” çıkarıldı.
1939 yılında toplanan I. Maarif Şûrasında “Köy İlkokulu Programı Projesi” hazırlanmış ve bu proje 1948 yılına kadar uygulanmıştır.
1948 yılında, 1936 ilkokul programı ve köy okulları program projesi geliştirilerek 1948 ilkokul programı hazırlanıp uygulamaya konmuştur.
1951-52 öğretim yılında 1948 programının özellikle birleştirilmiş sınıflı köy okullarındaki uygulanmasında karşılaşılan güçlükleri saptamak ve birleştirilmiş sınıflar için program geliştirmek amacı ile ABD’den Kate Wolford çağrılmıştır. Wolford dört aylık bir inceleme sonunda köy okulları programını geliştirme konusunda MEB’na bir rapor sunmuştur.
1952 yılında Wolford’un önerisi üzerine 25 öğretmen ABD’nin Florida Üniversitesi’ne gönderilmiştir. 1954 yılında dönen bu grup “Köy Deneme Okulları Program Taslağı”nı hazırladı.
1968 programında; tek öğretmenli ve beş sınıflı okullarda öğretmenin, beş sınıf yerine iki grupla karşı karşıya kalmasını ve öğrencilerle daha çok meşgul olmasını sağlamıştır. Böylece 1,2,3. sınıflar A grubu ve 4,5. sınıf öğrencileri B grubu adı altında birleştirilmiştir. Yine programda Hayat Bilgisi, Tarım, Sosyal Bilgiler ve Fen Bilgisi konuları geniş üniteler biçiminde birleştirilmiştir. A grubu için Hayat Bilgisi dersinde I., 2., ve 3. yıl üniteleri, B grubu için Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinde 4 ve 5. yıl üniteleri ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca ünitelerin işlenmesinde “dönüşümlülük” ilkesi kabul edilmiştir. Bunun sonucunda aşağıdaki programın uygulanacağı söylenebilir.
2000-2001 öğretim yılından itibaren birleştirilmiş sınıf programı kaldırılarak bütün okullarda aynı program uygulanmaya başlamıştır.
2004-2005 BSÖ Durumu
2 sınıf birleşik
3 sınıf birleşik
4 sınıf birleşik
5 sınıf birleşik
Toplam
16.379
A Grubu: 1,2,3. sınıflar
B Grubu: 4 ve 5. sınıflar
1. Devre (Kademe): 1-5. sınıflar
2. Devre (Kademe): 6-8. sınıflar
Birden fazla sınıfın bir grup meydana getirerek bir öğretmen tarafından aynı derslikte yetiştirilmesine birleştirilmiş sınıflarda öğretim denir.
Birleştirilmiş sınıflarda öğretim iki nedenle uygulanır:
Birincisi zorunluluktur. Bu zorunluluk öğretmen azlığı, derslik azlığı ve öğrenci azlığından kaynaklanmaktadır. Öğretmen azlığı sorunu ortadan kalkmıştır. Derslik sorunu ise 1990’lı yıllarda köylerde ortadan kalkmış (hem köylere okul yapılması hem de bu yıllarda hızlanan köyden kente göç nedeniyle) ancak kentlerde derslik sıkıntısı yaşanmaktadır. Birleştirilmiş sınıfı zorunlu kılan diğer neden de öğrenci azlığıdır. Örneğin değişik sınıflarda (1-5) 25 öğrencinin bulunduğu bir okula beş öğretmen atanması hiç de ekonomik değildir. Ekonomik olmamasının yanında, sanıldığının tersine, eğitimin niteliğini geliştirici bir özelliği de yoktur çünkü gruplar ortaya çıkmaz.
İkinci neden ise birleştirilmiş sınıflarda yapılan eğitimin sağladığı yarardır. Birleştirilmiş sınıflarda farklı yaş ve öğrenme düzeyinde bulunan öğrenciler birbirinden öğrenirler. Bu bağlamda özellikle küçük olanlar büyüklerden çok şey öğrenirler. Bu durumu sosyal öğrenme kuramı açıklamaktadır. Kurama göre insanlar öğrenmelerinin önemli kısmını birbirini taklit ederek öğrenirler. Bu bağlamda küçükler büyüklerden kolayca öğrenmektedirler.
Birleştirilmiş sınıfların öğrencilere sağladığı sadece sosyal öğrenme değildir. Çocukların kendi kendilerine çalışmayı öğrenmelerine, işbirliği ve dayanışmayı öğrenme ve öğrenme sürecinde daha aktif olmalarına da yol açar.
Birleştirilmiş sınıfların sıkıntılı yanları da vardır. Bu sıkıntı büyük ölçüde öğretmenden kaynaklanır. Birleştirilmiş sınıf öğretmeni genellikle mesleğinin ilk yıllarını çalışan deneyimsiz öğretmenlerdir. Eğer bu öğretmenler iyi yetişmemişlerse, sorunlar daha da artacaktır. Çünkü bir derslikte öğretmenin karşısında beş sınıf bulunmakta ve öğretmen bunlarla günde altı ders saati içinde otuz ders (konu) işlemek zorundadır. Birleştirilmiş sınıflardaki genel başarısızlığın temelinde bu durum yatmaktadır.
Tarihçe
1930 yılında “Köy Mektepleri Müfredat Programı” çıkarıldı.
1939 yılında toplanan I. Maarif Şûrasında “Köy İlkokulu Programı Projesi” hazırlanmış ve bu proje 1948 yılına kadar uygulanmıştır.
1948 yılında, 1936 ilkokul programı ve köy okulları program projesi geliştirilerek 1948 ilkokul programı hazırlanıp uygulamaya konmuştur.
1951-52 öğretim yılında 1948 programının özellikle birleştirilmiş sınıflı köy okullarındaki uygulanmasında karşılaşılan güçlükleri saptamak ve birleştirilmiş sınıflar için program geliştirmek amacı ile ABD’den Kate Wolford çağrılmıştır. Wolford dört aylık bir inceleme sonunda köy okulları programını geliştirme konusunda MEB’na bir rapor sunmuştur.
1952 yılında Wolford’un önerisi üzerine 25 öğretmen ABD’nin Florida Üniversitesi’ne gönderilmiştir. 1954 yılında dönen bu grup “Köy Deneme Okulları Program Taslağı”nı hazırladı.
1968 programında; tek öğretmenli ve beş sınıflı okullarda öğretmenin, beş sınıf yerine iki grupla karşı karşıya kalmasını ve öğrencilerle daha çok meşgul olmasını sağlamıştır. Böylece 1,2,3. sınıflar A grubu ve 4,5. sınıf öğrencileri B grubu adı altında birleştirilmiştir. Yine programda Hayat Bilgisi, Tarım, Sosyal Bilgiler ve Fen Bilgisi konuları geniş üniteler biçiminde birleştirilmiştir. A grubu için Hayat Bilgisi dersinde I., 2., ve 3. yıl üniteleri, B grubu için Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinde 4 ve 5. yıl üniteleri ortaya çıkarılmıştır. Ayrıca ünitelerin işlenmesinde “dönüşümlülük” ilkesi kabul edilmiştir. Bunun sonucunda aşağıdaki programın uygulanacağı söylenebilir.
Öğretim Yılı
Hayat Bilgisi
Fen-Sosyal Bilgiler
2000-2001
1. sınıf
4. sınıf
2001-2002
2. sınıf
5. sınıf
2002-2003
3. sınıf
4. sınıf
2003-2004
1. sınıf
5. sınıf
2007-2008
3. sınıf
4. sınıf
2008-2009
1. sınıf
5. sınıf
2009-2010
2. sınıf
4. sınıf
2000-2001 öğretim yılından itibaren birleştirilmiş sınıf programı kaldırılarak bütün okullarda aynı program uygulanmaya başlamıştır.
2004-2005 BSÖ Durumu
Öğretmen Sayısı
Öğrenci Sayısı
Kız
Erkek
Toplam
11.062
113.000
125.343
238.343
8.007
85.074
92.932
178.006
1.065
8.566
9.628
18.194
7.771
73.046
79.790
152.836
27.685
279.686
307.693
587.379
Birleştirilmiş sınıflı okul sayısı
A Grubu: 1,2,3. sınıflar
B Grubu: 4 ve 5. sınıflar
1. Devre (Kademe): 1-5. sınıflar
2. Devre (Kademe): 6-8. sınıflar