Deprem Nedir? Nasıl Oluşur ?

Ömer
Yönetici
1. Deprem nedir? Yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak, geçtikleri ortamları ve yer yüzeyini sarsma olayına deprem denir. Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan yapıların hasar görüp, can kaybına uğratacak şekilde yıkılabileceğini gösteren bir doğa olayıdır. 2. Deprem nasıl oluşur? Depremlerin önemli bir bölümü yeryüzünden yaklaşık 670 km. derinliklere kadar uzanan elastik üst manto içinde meydana gelmektedir. Bu derinlikten daha derinlerde sıcaklık 400 derecenin üzerinde olduğu için, yer değiştirme hareketi depreme neden olmadan, krip denilen yavaş plastik şekil değiştirme enerjisi şeklinde yutulur. Buna karşılık elastik üst kısımda ise, her yıl olması gereken birkaç cm lik yer değiştirme, yüzyıllarca birikir ve sonrasında birkaç metrelik yer değiştirme halinde büyük bir depremle ortaya çıkar. 3. Depremin değişik türleri var mıdır? Depremler oluş nedenlerine göre değişik türlerde olabilir. Levhaların hareketi sonucu olan depremler genellikle tektonik depremler olarak nitelenir ve bu depremler çoğunlukla levhaların sınırlarında oluşurlar. Yeryüzünde olan depremlerin yüzde 90ı bu gruba girer. Volkanların püskürmesi sonucu oluşan depremler ise volkanik depremlerdir. Yerin derinliklerinde ergimiş maddenin yeryüzüne çıkışı sırasında, fiziksel ve kimyasal olaylar meydana gelir ve bunun sonucunda oluşan gazlar, patlamalara neden olarak bu tür depremleri meydana getirir. Yanardağlarla ilgili olduklarından yereldirler ve önemli zararlara neden olmazlar. Yer altındaki boşlukların (mağara), kömür ocaklarındaki galerilerin, tuz ve jipsli arazilerde erime sonucu oluşan boşlukların tavan blokunun çökmesi ile meydana gelen depremlere ise çöküntü depremleri adı verilir. 4. Fay ne demektir? Yer altında, iki bloğu birbirinden ayıran bir bölgedir. Uzunluğu santimetrelerle de ölçülebilir, binlerce kilometre de olabilir. Depremlerin büyük çoğunluğu, aslında bir çatlak olan bu fay hattının sağ ve sol tarafında kalan blokların, belirli periyodlarla hareket ederek yer değiştirmesinden meydana gelir. 5. Fayların da çeşitleri olur mu? Faylar genellikle hareket yönlerine göre isimlendirilirler. Daha çok yatay hareket sonucu meydana gelen faylara doğrultu atımlı fay denir. Fayın oluşturduğu iki ayrı bloğun birbirlerine göreli olarak sağa veya sola hareketlerinden de bahsedilebilir ki; bunlar sağ veya sol yönlü doğrultulu atımlı faylara bir örnektir. Düşey hareketlerle meydana gelen faylara da eğim atımlı fay denir. Fayların çoğunda hem yatay, hem de düşey hareket bulunabilir. 6. Deprem sırasında fay hattında ne olur ? Deprem, fay hattı üzerinde meydana gelir. Aslında bir çatlak olan bu hattın sağ ve sol tarafında kalan blokların belirli yönlere doğru kaymaya başlamasıyla, çatlak genişler. 7. Depremde yer yarılması neden olur ? Fay hattı çatlağının genişlemesinin yüzeye kadar çıkması, yer yarılmalarını meydana getirir. Ancak bu durum bütün depremlerde görülmeyebilir. 8. Hangi depremlere büyük, hangilerine küçük depremler denir? Richter ölçeğine göre 7-7.99 şiddetindeki depremlere büyük deprem, 2 ve daha küçük şiddettekilere de küçük depremler denir. 9. Ana şok ne demektir? Öncü depremlerle artçı depremler arasında meydana gelen ve hepsinden daha şiddetli olan depreme ana şok veya deprem denir. 10. Öncü deprem nedir? Bazen büyük bir depremden önce küçük sarsıntılar olur. Bu küçük sarsıntılara öncü depremler denir. 11. Artçı deprem nedir? Büyük bir depremden sonra belli bir süre daha, çok sayıda küçük sarsıntılar olur. Bunlara artçı depremler denir. 12. Artçı depremlerin de zararları olabilir mi? Artçı depremler ana şoktan sonra ortalama 2-3 ay kadar sürebilir. Ancak gün geçtikçe artçı depremler hem seyrekleşir, hem de şiddetleri azalır. Ana şokta yıkılmamış bile olsalar, önemli hasar görmüş olan binalar bu artçı depremlerde yıkılabilirler
 

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
9B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
1
Görüntülenme
3B
Üst