Coğrafi Terimler Sözlüğü

Ömer
Yönetici
Coğrafya'yı ilgilendiren terimlerin anlamları kısaca verilmiştir. Terimlerin daha detaylı açıklaması için tıklayıp ilgi konuyu inceleyebilirsiniz.

A Harfiyle Başlayan Coğrafya Terimleri​

  • A grubu Milli Park: Korunan doğal alanlar.
  • A Horizonu: Üst toprak tabakası.
  • Abisal düzlük: Derin okyanus tabanı.
  • Abiyotik: Canlı olmayan doğal unsurlar.
  • Ablasyon: Buzun erozyonu veya kaybı.
  • Abmion: Toprakta su tutan katı mineral tabakası.
  • Abrazyon: Dalgaların veya rüzgarın aşındırma etkisi.
  • Absorpsiyon: Bir madde tarafından emilme veya soğurulma.
  • Açık: Engelsiz veya kapalı olmayan.
  • Açık hava: Kapalı mekanların dışı.
  • Açık Havza: Suyun yer altına sızdığı veya boşaldığı alansal birim.
  • Açık Yörünge: Uzaydaki nesnelerin hareket ettiği serbest yörünge.
  • Açınsama: Rüzgar veya su hareketiyle yapıların aşındırılması.
  • Açısal Hız: Bir cismin açısal olarak yaptığı hız değişimi.
  • Açısal İvme: Bir cismin açısal hızının zamanla değişimi.
  • Açma: Ağaçların kesilerek açık alan oluşturulması işlemi.
  • Açmacılık: Ormanların belirli bir düzenle açılması.
  • Ada: Deniz veya göldeki tek başına kara parçası.
  • Ada Yayı: Kabuk hareketi sonucu oluşan kıtasal yayılma.
  • Adaptasyon: Canlıların çevreye uyum sağlama yeteneği.
  • Adsorpsiyon: Maddelerin yüzeylere yapışması.
  • Adyabatik: Isı alışverişi olmadan gerçekleşen.
  • Adyabatik Isınma: Basınç düşüşüyle oluşan sıcaklık artışı.
  • Aeolian: Rüzgarın etkisiyle oluşan.
  • Aeroloji: Atmosferin fiziksel ve kimyasal özelliklerini inceleyen bilim dalı.
  • Afel: Bir gezegenin yörüngesinde Güneş'e en uzak noktası.
  • Afet Bölgesi: Doğal veya insan kaynaklı felaketlerin etkilediği alan.
  • Aflörman: Yeraltı su kaynaklarının yeryüzüne doğal olarak çıkması.
  • Ağaç: Büyük boyutlu ve odunsu bitki.
  • Ağaç Sınırı: Yükseklik nedeniyle ağaçların büyümesinin sınırlı olduğu bölge.
  • Ağaç Yaprağı: Fotosentez yapan bitkilerin organlarından biri olan yaprak.
  • Ağaçlandırma: Ağaç dikimiyle doğal ortama yeşillik kazandırma.
  • Ağaçlı Bozkır: Ağaçların seyrek olduğu ve bozkır bitkilerinin hakim olduğu ekosistem.
  • Ağıl: Hayvanları barındırmak veya korumak için yapılan çit veya yapı.
  • Ağılı Bitkiler: Hayvanların tüketmesi için yetiştirilen bitkiler.
  • Ağız: Bir akarsuyun denize veya göle aktığı yer.
  • Agronomi: Bitkisel üretim ve tarımsal ekosistemleri inceleyen bilim dalı.
  • Ahır: Hayvanların barındırıldığı yapı.
  • Akaçlama: Sıvı veya gazın doğal olarak akması.
  • Akaçlama Havzası: Suların belirli bir bölgede biriktirildiği alan.
  • Akaçlama Teknesi: Akıntılı sular üzerinde kullanılan taşıt.
  • Akanyıldız: Gökyüzünde hareket eden parlak ve iz bırakan göktaşları.
  • Akarsu: Yer kabuğu hareketleriyle oluşan ve belirli bir yönde akış gösteren su kütlesi.
  • Akarsu Açılımı: Akarsuyun bir kaynaktan başlayarak denize ulaştığı yön.
  • Akarsu Ağı: Bir bölgedeki akarsuların birleşerek oluşturduğu su yolu sistemi.
  • Akarsu Ağzı: Akarsuyun denize, göle veya başka bir su birimine döküldüğü yer.
  • Akarsu Akımı: Akarsuyun birim zamanda taşıdığı su miktarıdır.
  • Akarsu Aşındırması: Akarsu hareketiyle toprak veya kayaların aşındırılması.
  • Akarsu Birikinti Ovası: Akarsuların taşıdığı malzemenin biriktirilmesiyle oluşan düzlük.
  • Akarsu Buzul Şekilleri: Buzul erimesi sonucu oluşan akarsu şekilleri.
  • Akarsu Çığırı: Akarsuyun yatağı boyunca oluşturduğu çizgi veya oluk.
  • Akarsu Deltası: Akarsuyun denize veya göle dökülerek oluşturduğu çamur ve tortu birikintisi.
  • Akarsu Hızı: Akarsuyun birim zamanda aldığı yol.
  • Akarsu İşlemesi: Akarsuyun çevresindeki toprak veya kayalara etki ederek şekillendirme süreci.
  • Akarsu Kaynağı: Akarsuyun doğduğu veya başladığı yer.
  • Akarsu Kıyısı: Akarsuyun karayla veya başka bir yüzeyle temas ettiği kenar.
  • Akarsu Mecrası: Akarsuyun belirli bir yönde akış gösterdiği geçiş yolu.
  • Akarsu Rejimi: Akarsuyun yıl boyunca gösterdiği su debisi değişimi.
  • Akarsu Sekisi: Akarsuyun yatağı boyunca oluşturduğu dik ve derin çizgi.
  • Akarsu Yatağı: Akarsuyun aktığı yerdeki derin ve geniş kanal.
  • Akifer: Yeraltı suyunun depolandığı ve geçtiği tabakadır.
  • Akım: Bir sıvının veya gazın belirli bir yönde hareketi.
  • Akış: Sıvı veya gazın sürekli bir şekilde ilerlemesi.
  • Akış Aşağı: Bir akışın düşük rakımdan yüksek rakıma doğru hareketi.
  • Akış Yukarı: Bir akışın yüksek rakımdan düşük rakıma doğru hareketi.
  • Akışlı Bölge: Sürekli bir akışın olduğu bölge.
  • Akışsız Bölge: Akışın olmadığı veya çok zayıf olduğu bölge.
  • Akkümülasyon: Birikme veya toplanma.
  • Akkümülasyon Teorisi: Sedimentlerin biriktirildiği teori.
  • Akmaz: Su akışını engelleyen doğal veya yapay engel.
  • Alacakaranlık: Gün batımı ile gece arasındaki karanlık dönem.
  • Alansal Püskürme: Volkanik patlama sırasında lav ve külün yayıldığı alan.
  • Albedo: Bir yüzeyin ışığı yansıtma yeteneği.
  • Alçak Basınç: Hava basıncının normalden daha düşük olduğu bölge.
  • Alçak Enlem: Ekvatora yakın olan enlem.
  • Alçak Kıyı: Deniz seviyesinden düşük olan kıyı şeridi.
  • Alçı Taşı: Kireçtaşı içerisinde yer alan mineraldir.
  • Alimetre: Yükseklik ölçmek için kullanılan alet.
  • Alize Rüzgarları: Dünya üzerinde belirli enlemlerde sürekli olarak esen rüzgarlar.
  • Alizeler: Ekvator bölgelerinde esen sürekli rüzgarlar.
  • Alokton: Oluştuğu yerden başka bir yere taşınan kaya veya tortul malzemeler.
  • Alp Kıvrımları: Yüksek ve karmaşık dağ kıvrımları.
  • Alp Orojenez Kuşağı: Alp dağları ve çevresindeki dağ kuşağı.
  • Alpin Bitkiler: Yüksek dağlarda yaşayan bitki türleri.
  • Alpin Bölge: Dağların yüksek kesimlerinde bulunan ekolojik bölge.
  • Alpin Çayır: Yüksek dağ çayırları.
  • Alt Dağ Kuşağı: Dağların eteklerinde yer alan bölge.
  • Altimetre: Yükseklik ölçümü için kullanılan alet.
  • Alüvyal: Akarsular tarafından taşınan tortul malzemelerle ilgili.
  • Alüvyal Set Gölü: Akarsuların biriktirdiği malzemelerle oluşan göl.
  • Alüvyal Toprak: Akarsu taşımalarıyla biriktirilen verimli toprak.
  • Alüvyon: Akarsular tarafından taşınan tortul malzemeler.
  • Alüvyon Yelpazesi: Dağlardan gelen akarsuların tortularını biriktirdiği alanda oluşan genişleyen kumul şekli.
  • Ana Irmak: Bir havzadaki diğer akarsuları toplayarak oluşan büyük akarsu.
  • Ana Kaya: Diğer kayaçların oluşumu için temel teşkil eden kaya.
  • Ana Kıta: Oşinik kabuğun altında yer alan büyük kara kütlesi.
  • Ana Materyal: Toprağın oluşumunda temel malzeme kaynağı.
  • Ana Vadi: Bir akarsu tarafından oluşturulan ana akış yoludur.
  • Ana Yön: Bir yerin kuzey, güney, doğu veya batı gibi temel yönlere göre konumu.
  • Andezit: İnce taneli volkanik bir kayaç türü.
  • Anemometre (Rüzgar Ölçer): Rüzgar hızını ölçmek için kullanılan alet.
  • Aneroid Barometre: Hava basıncını ölçmek için kullanılan cihaz.
  • Anız: Tarım alanlarında hasat sonrası artıkların yakılarak temizlenmesi.
  • Anklav ve Eksklav: Başka bir ülkenin içinde yer alan toprak parçaları.
  • Anökümen: İnsan yaşamının olmadığı veya çok az olduğu alan.
  • Anomali: Normalden sapma veya farklılık.
  • Antesedans Olayı: Akarsuyun yeni bir vadi oluşturmadan önce mevcut bir vadinin içine dalması.
  • Antik Kent: Tarihi dönemlerde kurulmuş ve önemli bir kültürel mirasa sahip olan yerleşim birimi.
  • Antiklinal: Kıvrımlı bir yapıda, kemer şeklinde yukarı doğru kavisli olan kaya tabakası.
  • Antimeridyen: Yerel zamanı ve saat dilimlerini belirlemek için kullanılan meridyen.
  • Antipod: Dünya üzerinde birbirine zıt noktalarda bulunan yerler.
  • Antisiklon: Yüksek basınç sistemini ifade eden hava dolaşımı.
  • Antropojen Bozkır: İnsan etkisiyle oluşan bozkır alanı.
  • Ara Dağ: İki yüksek dağ arasında bulunan ve daha alçak olan dağ sırası.
  • Ara Deniz: Karalar arasında yer alan ve genellikle daha küçük olan deniz.
  • Ara Yön: Başka yönler arasında yer alan ara yönlere verilen isim.
  • Arazi: Belirli bir bölgenin yüzey özelliklerinin tamamı.
  • Arazi Sınıfı: Belirli bir bölgenin kullanım amacına ve özelliklerine göre sınıflandırılması.
  • Araziden Yararlanma Haritaları: Bir arazinin kullanım potansiyelini gösteren haritalar.
  • Arktik Bölge: Dünya'nın kuzey kutup bölgesi.
  • Arsa: Yer üzerindeki arazi parçası.
  • Art Bölge (Hinterland): Limanın arkasındaki iç kara bölgesi.
  • Artçı Şiddet: Ana depremden sonra meydana gelen küçük sarsıntıların şiddeti.
  • Artçı Şok: Ana depremden sonra meydana gelen küçük sarsıntılar.
  • Artezyen: Yer altı suyunun yüzeye çıkması.
  • Artezyen Kaynağı: Yer altı suyunun doğal olarak yüzeye çıktığı su kaynağı.
  • Aşağı Yontulma Seviyesi: Akarsu veya buzulun ulaşabileceği en düşük nokta.
  • Asfaltit: Doğal olarak oluşan katran benzeri madde.
  • Asılı Vadi: Yan yamaçlarda oluşan derin vadiler.
  • Aşınım Platformu: Rüzgar, su veya buz tarafından aşındırılan geniş alan.
  • Aşınım Yüzeyi: Yüzeyin erozyon veya aşındırma sonucu düzleştiği alan.
  • Aşınma: Doğal güçlerin yüzey malzemelerini aşındırması veya taşıması.
  • Aşırı Nüfus: Kaynakların destekleyemeyeceği kadar fazla nüfus.
  • Aşırı Otlama: Bitki örtüsünün aşırı otlatma nedeniyle zarar görmesi.
  • Asit Yağmuru: Hava kirliliği sonucu oluşan asidik yağış.
  • Astenosfer: Yer kabuğunun altında bulunan akışkan mantolama tabakası.
  • Asteroid: Güneş etrafında dönen küçük gök cisimleri.
  • Astronomik Mevsimler: Yeryüzündeki iklim değişikliklerine göre belirlenen mevsimler.
  • Atlas: Coğrafya haritalarının derlendiği kitap veya cilt.
  • Atmosfer: Yeryüzüne yakın olan gazlardan oluşan hava tabakası.
  • Atmosfer Basıncı: Atmosferin yeryüzüne uyguladığı basınç.
  • Atmosfer Olayı: Atmosferde meydana gelen doğa olayları.
  • Atmosferin Katları: Atmosferin farklı tabakalara ayrılan bölümleri.
  • Atol: Mercan kayalıklarının oluşturduğu dairesel veya yarı dairesel resifler.
  • Ay Işığı: Ay'ın yüzeyinden yansıyan ışık.
  • Ay Tutulması: Ay'ın Dünya'nın gölgesine girmesi sonucu görülen olay.
  • Ay'ın Evreleri: Ay'ın gözlenen şekilleri (dolunay, yarı ay, yeni ay, vb.).
  • Ayaz: Soğuk hava koşulları sonucu oluşan don olayı.
  • Aydınlanma Çemberi: Dünya üzerinde gün ve gece arasındaki sınır çizgisi.
  • Ayrışma: Kaya ve minerallerin fiziksel veya kimyasal olarak parçalanması.
  • Aysberg (Buz Dağı): Denizde yüzen buzul parçaları.
  • Azonal Toprak: İklim veya bitki örtüsü gibi etkenlerden bağımsız olarak oluşan topraklar.
 

Benzer Konular

Yanıtlar
0
Görüntülenme
4B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
2B
Yanıtlar
0
Görüntülenme
5B
Üst