deep
Harbi Aktif Üye
Cam nedir? nasıl yapılır?
Silisli kumun ateşte eritilmesiyle meydana gelen şeffaf ve kırılgan madde. Genel olarak alkali (metal bileşiklerin bazıları için kullanılan isim) ve toprak alkali silikatlardan yapılan cam, bazen borat ve alüminatları da içerebilir. Camın ilk defa ne zaman yapıldığı bilinmemekle beraber, çok eski tarihlere dayandığı kesindir. MÖ 1551-1527 yılları arasında yaşamış olan Firavun Amenhotep'e ait olan iri bir boncuk, üzerinde ilk tarih yazılı olan cam olarak nitelendirilir. Camcılığı Anadolu'ya getirenlerin Selçuklular olduğu bilinmektedir. Osmanlı döneminde ise camcılık daha da gelişme gösterdi. 16. ve 17. yüzyıllarda İstanbul, cam sanayinin merkezi oldu. 19. yüzyılda ise billur ve cam yapım evi kuruldu. Bu dönemde çeşm-i bülbüller başta olmak üzere çok nadide eserler üretildi. 1937 yılında Paşabahçe cam fabrikasının kurulması tamamlandı ve fabrika üretim yapmaya başladı. İlerleyen yıllarda bu fabrikaların sayıları artırılarak ihracat yapılacak hale gelindi.
Camın Özellikleri
Camın erime noktası olmamakla beraber ısıtıldığı zaman yumuşayarak istenildiği şekle sokulabilir. Yaklaşık olarak 500°C'nin üstünde yumuşamaya başlamasına karşın şekillendirme işlemi ancak 800-1300°C arasında yapılabilir. Camın elektrik iletkenliği çok düşüktür fakat bu durum sıcaklığa bağlı olarak artar. Camların bulundukları ortama karşı dayanıklıkları silis ve alüminyum oranıyla artarken alkali oranıyla düşer. Cam sudan pek etkilenmez fakat basınç altındaki su buharı camı hızla aşındırabilir. Ayrıca cam, florür asidi (HF) dışında başka hiçbir asitten etkilenmez.
Cam Çeşitleri
Soda camı: Soda camı, kum, soda ve kireçtaşından elde edilir. Şişe camı ve adi (levha) cam olmak üzere iki çeşittir:
Adi cam: Ham maddesi kireçtaşı, soda ve kumdur. Bu maddelerin 1000°C'nin üzerinde ısıtılması sonucunda oluşur.
Şişe cam: Bu camlarda önemli olan husus, temas ettiği maddelerden etkilenmemesidir. Bu yüzden de kireç miktarı çoğaltılıp, sodyum miktarı azaltılır. Ampulde kullanılan cam aşağı yukarı bu bileşimden oluşmakla beraber içinde biraz da kurşun bulunmaktadır. Kumla ya da florür asidiyle aşındırma işlemi yapılarak ampuller buzlu hale getirilir.
Özel cam: Optik camlar, pyrex olarak bilinen ısıya dayanıklı mutfak eşyaları, teleskoplardaki ayna yapılmasında, insanların can güvenliğini gerektiren eşyalarda (cam kapı, araba camı gibi) özel cam kullanılır. Bunların yapımında farklı yöntemler uygulanarak Kurşun geçirmez camlar, ilaç ampulleri, gözlükler gibi çeşitli ürünler ortaya çıkar.
Silisli kumun ateşte eritilmesiyle meydana gelen şeffaf ve kırılgan madde. Genel olarak alkali (metal bileşiklerin bazıları için kullanılan isim) ve toprak alkali silikatlardan yapılan cam, bazen borat ve alüminatları da içerebilir. Camın ilk defa ne zaman yapıldığı bilinmemekle beraber, çok eski tarihlere dayandığı kesindir. MÖ 1551-1527 yılları arasında yaşamış olan Firavun Amenhotep'e ait olan iri bir boncuk, üzerinde ilk tarih yazılı olan cam olarak nitelendirilir. Camcılığı Anadolu'ya getirenlerin Selçuklular olduğu bilinmektedir. Osmanlı döneminde ise camcılık daha da gelişme gösterdi. 16. ve 17. yüzyıllarda İstanbul, cam sanayinin merkezi oldu. 19. yüzyılda ise billur ve cam yapım evi kuruldu. Bu dönemde çeşm-i bülbüller başta olmak üzere çok nadide eserler üretildi. 1937 yılında Paşabahçe cam fabrikasının kurulması tamamlandı ve fabrika üretim yapmaya başladı. İlerleyen yıllarda bu fabrikaların sayıları artırılarak ihracat yapılacak hale gelindi.
Camın Özellikleri
Camın erime noktası olmamakla beraber ısıtıldığı zaman yumuşayarak istenildiği şekle sokulabilir. Yaklaşık olarak 500°C'nin üstünde yumuşamaya başlamasına karşın şekillendirme işlemi ancak 800-1300°C arasında yapılabilir. Camın elektrik iletkenliği çok düşüktür fakat bu durum sıcaklığa bağlı olarak artar. Camların bulundukları ortama karşı dayanıklıkları silis ve alüminyum oranıyla artarken alkali oranıyla düşer. Cam sudan pek etkilenmez fakat basınç altındaki su buharı camı hızla aşındırabilir. Ayrıca cam, florür asidi (HF) dışında başka hiçbir asitten etkilenmez.
Cam Çeşitleri
Soda camı: Soda camı, kum, soda ve kireçtaşından elde edilir. Şişe camı ve adi (levha) cam olmak üzere iki çeşittir:
Adi cam: Ham maddesi kireçtaşı, soda ve kumdur. Bu maddelerin 1000°C'nin üzerinde ısıtılması sonucunda oluşur.
Şişe cam: Bu camlarda önemli olan husus, temas ettiği maddelerden etkilenmemesidir. Bu yüzden de kireç miktarı çoğaltılıp, sodyum miktarı azaltılır. Ampulde kullanılan cam aşağı yukarı bu bileşimden oluşmakla beraber içinde biraz da kurşun bulunmaktadır. Kumla ya da florür asidiyle aşındırma işlemi yapılarak ampuller buzlu hale getirilir.
Özel cam: Optik camlar, pyrex olarak bilinen ısıya dayanıklı mutfak eşyaları, teleskoplardaki ayna yapılmasında, insanların can güvenliğini gerektiren eşyalarda (cam kapı, araba camı gibi) özel cam kullanılır. Bunların yapımında farklı yöntemler uygulanarak Kurşun geçirmez camlar, ilaç ampulleri, gözlükler gibi çeşitli ürünler ortaya çıkar.