Ömer
Yönetici
Azot döngüsü, azotun doğada bitkiler, hayvanlar ve madenler arasındaki dağılımını sağlayan bir dizi olay. Azot canlı yaşamının devamı için çok önemli bir elementtir. Azot olmazsa protein olmaz, protein olmazsa hücre olmaz, hücre olmazsa canlı olmaz. Canlı vücudunda özellikle nükleik asitlerin, proteinlerin ve vitaminlerin yapısında %15 oranında azot bulunur. Atmosferde de yaklaşık %78 oranında azot vardır.
Ancak canlılar havada serbest halde bulunan azotu, ihtiyaçları olmasına rağmen doğada bulunduğu haliyle bünyelerine alamazlar. Bu gazın bir şekilde canlıların kullanabileceği hale dönüştürülmesi ve canlılar tarafından tüketilip bitirilmemesi için de bir döngü şeklinde atmosfere geri dönmesi gerekir.
Havadaki azot önce toprakta azot tuzları haline gelir. Havadaki azotun toprakta azot tuzu haline gelmesi ise iki ayrı şekilde olur:
Birincisi, havadaki azot, yeryüzüne şimşek, yıldırım ve yağmurlarla nitrik asit şeklinde döner. Nitrik asit toprakta bakteriler tarafından nitratlara-azot tuzlarına dönüştürülür ve böylece bitki bu besini topraktan alabilir.
İkincisi ise azot bakterileri yoluyla gerçekleşir.
Toprakta bulunan bazı bakteriler havadaki azotu doğrudan toprağa alırlar:
Havadaki azot bezelye, fasülye gibi baklagillerin köklerindeki ve topraktaki azot bağlayıcı bakteriler tarafından suda kolay çözünebilen azot tuzlarına dönüştürülür. Suda kolay çözünen azot tuzları, çözündükten sonra kökler tarafından suyla beraber emilir. Yaprakta fotosentez sonucunda azot kullanılarak bitkisel protein üretilir. Bunlar bitki yiyen hayvanlara geçer. Daha sonra bitkisel proteinler, insanların ve hayvanların yapısında hayvansal protein haline gelir. Havadaki azot gazının toprağa bağlanmasına 'fiksasyon' denir.
Bu arada havadaki azotun tükenmemesi için proteinlerin yapısındaki azotun tekrar havaya geri dönmesi gerekir. Her canlı ölür ve toprağa karışır. Azot ayrıştırıcı bakteriler, topraktaki bitki ve hayvan artıklarındaki bu proteinleri parçalayarak azotu tekrar havaya verirler. Böylece azot hayatımızdaki önemli yerini almak üzere tekrar havaya dönmüş olur.
Bu yazı harbiforum.net için uğraşılarak yazılmıştır, lütfen kaynak belirtmeden başka yerlerde paylaşmayın.
Ancak canlılar havada serbest halde bulunan azotu, ihtiyaçları olmasına rağmen doğada bulunduğu haliyle bünyelerine alamazlar. Bu gazın bir şekilde canlıların kullanabileceği hale dönüştürülmesi ve canlılar tarafından tüketilip bitirilmemesi için de bir döngü şeklinde atmosfere geri dönmesi gerekir.
Havadaki azot önce toprakta azot tuzları haline gelir. Havadaki azotun toprakta azot tuzu haline gelmesi ise iki ayrı şekilde olur:
Birincisi, havadaki azot, yeryüzüne şimşek, yıldırım ve yağmurlarla nitrik asit şeklinde döner. Nitrik asit toprakta bakteriler tarafından nitratlara-azot tuzlarına dönüştürülür ve böylece bitki bu besini topraktan alabilir.
İkincisi ise azot bakterileri yoluyla gerçekleşir.
Toprakta bulunan bazı bakteriler havadaki azotu doğrudan toprağa alırlar:
Havadaki azot bezelye, fasülye gibi baklagillerin köklerindeki ve topraktaki azot bağlayıcı bakteriler tarafından suda kolay çözünebilen azot tuzlarına dönüştürülür. Suda kolay çözünen azot tuzları, çözündükten sonra kökler tarafından suyla beraber emilir. Yaprakta fotosentez sonucunda azot kullanılarak bitkisel protein üretilir. Bunlar bitki yiyen hayvanlara geçer. Daha sonra bitkisel proteinler, insanların ve hayvanların yapısında hayvansal protein haline gelir. Havadaki azot gazının toprağa bağlanmasına 'fiksasyon' denir.
Bu arada havadaki azotun tükenmemesi için proteinlerin yapısındaki azotun tekrar havaya geri dönmesi gerekir. Her canlı ölür ve toprağa karışır. Azot ayrıştırıcı bakteriler, topraktaki bitki ve hayvan artıklarındaki bu proteinleri parçalayarak azotu tekrar havaya verirler. Böylece azot hayatımızdaki önemli yerini almak üzere tekrar havaya dönmüş olur.
Bu yazı harbiforum.net için uğraşılarak yazılmıştır, lütfen kaynak belirtmeden başka yerlerde paylaşmayın.
