gergeous03
Üye
Görülebilir bir ışıma olan ışık gibi, morötesi ışıma (MÖ) da görülebilir ışımalardan daha kısa dalga boylarına ve daha enerjik fotonlara (ışıma tanecikleri) sahip olan bir optik ışıma biçimidir. Işık kaynaklarının çoğunluğu, bazı MÖ ışınlar yayar. Güneş ışığı MÖ ışınlar içerir. Sanayide, bilimde ve tıpta da morötesi kaynaklar yaygın olarak kullanılır. Pek çok mesleki etkinlikte işçiler de MÖ ışınlarla karşılaşabilir. Işığın yetersiz olduğu bazı ortamlarda, MÖ ışınlara yakın dalga boylarına sahip ışın kaynakları (“siyah ışık” görülebilirse de, olağan koşullarda MÖ ışınlar görülebilir değildir ve aydınlatılan malzemenin parlamasıyla farkedilir.
Işık gökkuşağında görülebilen renklere ayrıştırabildiğimiz gibi, MÖ ışıma da MÖA, MÖB, MÖC olarak tanımlanan bileşenlerine ayrılabilir. Işıkta olduğu gibi, MÖ ışımada da, dalga boyu nanometre (nm) cinsinden tanımlanır. 1 nm metrenin bir milyarda (10–9) biridir.
Güneş ışığındaki MÖC (çok kısa dalga boylarındaki MÖ ışıma) atmosferde emildiği için yeryüzüne ulaşamaz MÖC yalnızca yapay kaynaklarda vardır. Örneğin, enerjisinin büyük bölümünü tek dalga boyunda (254 nm) yayan ve yüzeylerdeki ve havadaki bakterileri ve virüsleri öldürmekte kullanılan mikrop öldürücü lambalar MÖC kaynaklarıdır.
MÖB deri ve gözde en çok biyolojik hasara yol açan MÖ ışımadır. Güneş ışığının bir bileşeni olan bu enerjinin büyük bir bölümü atmosferde emilir, ama geri kalanı güneş yanığına ve diğer biyolojik etkilere yol açmaya yeterlidir.
Uzun dalga boylarındaki MÖA ışınları güneşten yeryüzüne en fazla ulaşan MÖ ışınlardır. Pek çok ampul ışığında da MÖA ışınlar bulunur. MÖA dokuların derinlerine süzülebilir; ama, fotonlarının enerjisi MÖB v MÖC’den az olduğu için biyolojik zarara yol açmaz.
Işık gökkuşağında görülebilen renklere ayrıştırabildiğimiz gibi, MÖ ışıma da MÖA, MÖB, MÖC olarak tanımlanan bileşenlerine ayrılabilir. Işıkta olduğu gibi, MÖ ışımada da, dalga boyu nanometre (nm) cinsinden tanımlanır. 1 nm metrenin bir milyarda (10–9) biridir.
Güneş ışığındaki MÖC (çok kısa dalga boylarındaki MÖ ışıma) atmosferde emildiği için yeryüzüne ulaşamaz MÖC yalnızca yapay kaynaklarda vardır. Örneğin, enerjisinin büyük bölümünü tek dalga boyunda (254 nm) yayan ve yüzeylerdeki ve havadaki bakterileri ve virüsleri öldürmekte kullanılan mikrop öldürücü lambalar MÖC kaynaklarıdır.
MÖB deri ve gözde en çok biyolojik hasara yol açan MÖ ışımadır. Güneş ışığının bir bileşeni olan bu enerjinin büyük bir bölümü atmosferde emilir, ama geri kalanı güneş yanığına ve diğer biyolojik etkilere yol açmaya yeterlidir.
Uzun dalga boylarındaki MÖA ışınları güneşten yeryüzüne en fazla ulaşan MÖ ışınlardır. Pek çok ampul ışığında da MÖA ışınlar bulunur. MÖA dokuların derinlerine süzülebilir; ama, fotonlarının enerjisi MÖB v MÖC’den az olduğu için biyolojik zarara yol açmaz.
