SüKuN
Harbi Aktif Üye
MADDE VE ÖZELLİKLERİ
KİMYA : Maddenin yapısını, özelliklerini, bir maddenin diğer maddelerden oluşumunu, maddelerin birbirine dönüşümünü inceleyen bilim dalıdır. Kimyanın konusu maddedir.
Madde : Kütlesi ve hacmi olan her şeydir. Hava, toprak, su birer madde örneğidir.
Cisim : Maddenin şekil verilmiş halidir. Örneğin ; altın bir madde, altın yüzük bir cisimdir.
MADDENİN ÖZELLİKLERİ
Maddenin özellikleri fiziksel ve kimyasal özellikler olmak üzere iki grupta incelenebilir.
Fiziksel Özellikler : Bir maddenin başka bir maddeye dönüştürülmeden ölçülebilen veya gözlenebilen
özellikleridir. Bu özelliklerin çoğu maddenin dış
görünüşü ile ilgilidir. Maddenin fiziksel özelliklerinden bazıları şunlardır: hali (katı, sıvı, gaz), şekli, rengi, kokusu, sertliği, öz kütlesi, iletkenliği, erime ve kaynama sıcaklığı, çözünürlüğü, esnekliği,genleşmesi, ışık geçirgenliği v.b.
Maddenin fiziksel özelliklerinin değiştiği olaylara fiziksel olay ya da fiziksel değişme denir. Örneğin; kağıdın yırtılması, buzun erimesi , bardağın kırılması, güneş batımında gökyüzünün renginin maviden kızıla dönüşmesi, tren raylarının yazın uzayıp kışın kısalması, ham petrolün bileşenlerine ayrılması(damıtılması) , şekerin suda çözünmesi , maddenin hal değiştirmesi birer fiziksel olaydır.
Not:Fiziksel değişmelerde madde , fiziksel yöntemlerle tekrar eski haline getirilebilir.
Kimyasal Özellikler : Bir maddenin belirli koşullarda , yapısında bir değişme meydana getirme ya da getirememe yeteneğidir.
Maddenin bileşimi; su, hava, asit,baz gibi diğer maddelere karşı davranışı ile ilgili özelliklerdir. Bir maddenin yanıcılığı ya da yakıcılığı (oksijene karşı davranışı ) asit ya da bazlarla tepkimelere girme yatkınlığı , kararlılığı kimyasal özelliklere örnektir.
Maddenin kimyasal özelliklerinde ve yapısında meydana gelen değişmelere kimyasal değişme ya da kimyasal olay denir. Kimyasal değişme sonucu bir maddeden yeni bir madde oluşur. Kağıdın yanması, sütün ekşimesi, demirin paslanması, gümüşün kararması, yaprağın çürümesi, bileşiklerin ayrıştırılması, elektroliz, etin kokuşması, mayalanma, metallerin asitlerle tepkimesi, elementlerden bileşik oluşumu kimyasal değişmeye birer örnektir.
NOT :Kimyasal değişmeye uğrayan bazı maddeler tekrar eski hallerine ancak kimyasal yöntemlerle dönüştürülebilir.
ortak (temel) özellikler
Bütün maddelerin sahip oldukları özelliklerdir.
Ortak özellikler şunlardır:
1) Hacim
2) Kütle
3) Eylemsizlik
4) Tanecikli Yapı
5) Elektrikli Yapı
Hacim : Maddenin boşlukta kapladığı yerdir. Hacmin uluslar arası birimler sistemi (SI)’deki birimi metreküp (m3) ‘tür. Günlük hayatta ve deneylerde litre (L = dm3) ve bunun binde biri (mL = cm3 ) daha yaygın olarak kullanılır.
Kütle :Bir cismin hacmini dolduran madde miktarı ile ilgili bir büyüklüktür. Kütle , maddenin bulunduğu coğrafi konum ve koşullardan etkilenmez. Kütlenin SI birimi kilogram (kg)’ dır. Ancak bunun binde biri olan gram (g) daha yaygın olarak kullanılır. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür.
Eylemsİzlİk: Maddenin bulunduğu konumu koruma isteğidir. Bir cisim duruyorsa hareketsizlik durumunu , hareketli ise hareket konumunu devam ettirmek ister. Eğer bu konumu bozacak bir etki gerçekleşirse cisim buna direnç gösterir. İşte bu dirence eylemsizlik denir. Eylemsizlik madde miktarına bağlıdır. Kütlesi büyük olan maddenin eylemsizliği de büyük olur.
TANECİKLİ YAPI : Bütün maddeler atom, molekül ya da iyon denilen parçacıklardan oluşmuştur. Örneğin; demir atomlardan, karbondioksit moleküllerden, sofra tuzu iyonlardan oluşmuştur. Maddeler birbiri ile karışırken büyük taneciklerin arasındaki boşluklara küçük tanecikli maddeler girerler.
Elektrİklİ yapı : Bütün maddeler, pozitif (+) yüklü proton, negatif (-) yüklü elektron ve yüksüz nötronlardan oluşmuştur.
KİMYA : Maddenin yapısını, özelliklerini, bir maddenin diğer maddelerden oluşumunu, maddelerin birbirine dönüşümünü inceleyen bilim dalıdır. Kimyanın konusu maddedir.
Madde : Kütlesi ve hacmi olan her şeydir. Hava, toprak, su birer madde örneğidir.
Cisim : Maddenin şekil verilmiş halidir. Örneğin ; altın bir madde, altın yüzük bir cisimdir.
MADDENİN ÖZELLİKLERİ
Maddenin özellikleri fiziksel ve kimyasal özellikler olmak üzere iki grupta incelenebilir.
Fiziksel Özellikler : Bir maddenin başka bir maddeye dönüştürülmeden ölçülebilen veya gözlenebilen
özellikleridir. Bu özelliklerin çoğu maddenin dış
görünüşü ile ilgilidir. Maddenin fiziksel özelliklerinden bazıları şunlardır: hali (katı, sıvı, gaz), şekli, rengi, kokusu, sertliği, öz kütlesi, iletkenliği, erime ve kaynama sıcaklığı, çözünürlüğü, esnekliği,genleşmesi, ışık geçirgenliği v.b.
Maddenin fiziksel özelliklerinin değiştiği olaylara fiziksel olay ya da fiziksel değişme denir. Örneğin; kağıdın yırtılması, buzun erimesi , bardağın kırılması, güneş batımında gökyüzünün renginin maviden kızıla dönüşmesi, tren raylarının yazın uzayıp kışın kısalması, ham petrolün bileşenlerine ayrılması(damıtılması) , şekerin suda çözünmesi , maddenin hal değiştirmesi birer fiziksel olaydır.
Not:Fiziksel değişmelerde madde , fiziksel yöntemlerle tekrar eski haline getirilebilir.
Kimyasal Özellikler : Bir maddenin belirli koşullarda , yapısında bir değişme meydana getirme ya da getirememe yeteneğidir.
Maddenin bileşimi; su, hava, asit,baz gibi diğer maddelere karşı davranışı ile ilgili özelliklerdir. Bir maddenin yanıcılığı ya da yakıcılığı (oksijene karşı davranışı ) asit ya da bazlarla tepkimelere girme yatkınlığı , kararlılığı kimyasal özelliklere örnektir.
Maddenin kimyasal özelliklerinde ve yapısında meydana gelen değişmelere kimyasal değişme ya da kimyasal olay denir. Kimyasal değişme sonucu bir maddeden yeni bir madde oluşur. Kağıdın yanması, sütün ekşimesi, demirin paslanması, gümüşün kararması, yaprağın çürümesi, bileşiklerin ayrıştırılması, elektroliz, etin kokuşması, mayalanma, metallerin asitlerle tepkimesi, elementlerden bileşik oluşumu kimyasal değişmeye birer örnektir.
NOT :Kimyasal değişmeye uğrayan bazı maddeler tekrar eski hallerine ancak kimyasal yöntemlerle dönüştürülebilir.
ortak (temel) özellikler
Bütün maddelerin sahip oldukları özelliklerdir.
Ortak özellikler şunlardır:
1) Hacim
2) Kütle
3) Eylemsizlik
4) Tanecikli Yapı
5) Elektrikli Yapı
Hacim : Maddenin boşlukta kapladığı yerdir. Hacmin uluslar arası birimler sistemi (SI)’deki birimi metreküp (m3) ‘tür. Günlük hayatta ve deneylerde litre (L = dm3) ve bunun binde biri (mL = cm3 ) daha yaygın olarak kullanılır.
Kütle :Bir cismin hacmini dolduran madde miktarı ile ilgili bir büyüklüktür. Kütle , maddenin bulunduğu coğrafi konum ve koşullardan etkilenmez. Kütlenin SI birimi kilogram (kg)’ dır. Ancak bunun binde biri olan gram (g) daha yaygın olarak kullanılır. Kütle eşit kollu terazi ile ölçülür.
Eylemsİzlİk: Maddenin bulunduğu konumu koruma isteğidir. Bir cisim duruyorsa hareketsizlik durumunu , hareketli ise hareket konumunu devam ettirmek ister. Eğer bu konumu bozacak bir etki gerçekleşirse cisim buna direnç gösterir. İşte bu dirence eylemsizlik denir. Eylemsizlik madde miktarına bağlıdır. Kütlesi büyük olan maddenin eylemsizliği de büyük olur.
TANECİKLİ YAPI : Bütün maddeler atom, molekül ya da iyon denilen parçacıklardan oluşmuştur. Örneğin; demir atomlardan, karbondioksit moleküllerden, sofra tuzu iyonlardan oluşmuştur. Maddeler birbiri ile karışırken büyük taneciklerin arasındaki boşluklara küçük tanecikli maddeler girerler.
Elektrİklİ yapı : Bütün maddeler, pozitif (+) yüklü proton, negatif (-) yüklü elektron ve yüksüz nötronlardan oluşmuştur.
