deep
Harbi Aktif Üye
Osmanlı İmparatorluğu'nun son diplomat ve devlet adamlarından biri. Aslen Karadağ kökenli olan Damat Ferit Paşa 1853 yılında İstanbul'da doğmuş ve Altıncı Mehmed Vahidettin döneminde bir yıldan biraz fazla sadrazamlık yapmıştır. Mustafa Kemal Paşa önderliğindeki ulusal harekete muhalefet ettiği için vatan hainliği ile suçlanmış, daha sonra yurt dışına gitmiştir. Öğrenimini bitirdikten sonra Hariciye Teşkilatında görev almış, sonraki yıllarda Paris, Berlin, Petersburg ve Londra Elçilikleri katipliği yapmıştır. 1885'te Sultan Abdülmecit'in kızı ve Vahidettin'in kızkardeşi Mediha Sultan'la evlenmiş, 3 yıl sonra paşa olmuştur. II. Abdülhamid Londra Büyükelçiliğine atanma isteğini reddedince, kamu görevlerinden uzaklaşmış ve eşinin Baltalimanı'ndaki konağında yaşamaya devam etmiştir. Meşrutiyet ilan edildiğinde Ayan Meclisi'ne atanan Damat Ferit Paşa, İttihat ve Terakki Cemiyetine karşı muhalefetin yükseldiği 1911-1912 yıllarında Hürriyet ve İtilaf Fırkasının kurucularından oldu. Bu fırka (parti) içerde Osmanlı toplumunun birlik ve beraberliği ve liberalizm fikrini savunurken, dışarıda İngiltere yanlısı bir politika izliyordu. 1912 Haziran ayına dek Ferit Paşa fırkanın başkanlığını yapmıştır.
Ferit Paşa'nın kayınbiraderi olan ve saltanatında hızlı bir yükselme gösteren Altıncı Mehmed Vahidettin, İttihat ve Terakki iktidarının devrilmesinden sonra 24 Ekim 1918'de Mondros'ta yapılacak mütareke görüşmelerine Ferit Paşa'nın gönderilmesini önerdi. Ancak bu öneri İzzet Paşa ve kabinesi tarafından onaylanmadı. Çünkü Rauf Orbay padişahın bu teklifi ile mütareke anlaşmasının Bulgaristan, Avusturya ve Almanya'da olduğu gibi bir saltanat değişikliğiyle sonuçlanmasından endişe ediyordu.
Tevfik Paşa kabinesinin 3 Mart 1919'da istifası üzerine Ferit Paşa, ilk kez başbakanlığa getirildi. Savaş sonrasında kurulan Tevfik Paşa kabinesi galip devletler karşısında etkili olamamıştı. Ancak 15 Mayıs'ta Ferit Paşa hükümeti de, İzmir'in Yunanlılarca işgali üzerine istifa etti. Aynı gün Ferit Paşa tekrar kabineyi kurmakla görevlendirildi. Paris Barış Konferansı'nda Türk delegeleri tepki alınca 20 Temmuz'da tekrar istifa etti. Ancak ertesi gün 3. kez başbakanlığa getirildi. Nihayet 30 Eylül Sivas Kongresi'nde Müdafaa-ı Hukuk hareketinin Anadolu'da yönetimi ele geçirmesi üzerine Ferit Paşa kabinesi üçüncü kez istifa etti. Ertesi gün işbaşına gelen Ali Rıza Paşa hükümeti, Sivas Kongresi'nin isteği doğrultusunda, genel seçimlerin yapılması kararını aldı. Müttefik devletler Milli Mücadele liderleriyle anlaşmaktan başka çözüm bulunmadığını görünce temsilcilerini saraya göndererek Ferit Paşa'nın çekilmesini istediler. Ferit Paşa kabinesi 17 Ekim 1920'de istifa etti. Ferit Paşa 21 Eylül 1922 tarihinde Milli Mücadelenin zafere ulaşması üzerine, Avrupa'ya kaçtı. 6 Ekim 1923 tarihinde Fransa'nın Nice şehrinde vefat etti.
Ferit Paşa'nın kayınbiraderi olan ve saltanatında hızlı bir yükselme gösteren Altıncı Mehmed Vahidettin, İttihat ve Terakki iktidarının devrilmesinden sonra 24 Ekim 1918'de Mondros'ta yapılacak mütareke görüşmelerine Ferit Paşa'nın gönderilmesini önerdi. Ancak bu öneri İzzet Paşa ve kabinesi tarafından onaylanmadı. Çünkü Rauf Orbay padişahın bu teklifi ile mütareke anlaşmasının Bulgaristan, Avusturya ve Almanya'da olduğu gibi bir saltanat değişikliğiyle sonuçlanmasından endişe ediyordu.
Tevfik Paşa kabinesinin 3 Mart 1919'da istifası üzerine Ferit Paşa, ilk kez başbakanlığa getirildi. Savaş sonrasında kurulan Tevfik Paşa kabinesi galip devletler karşısında etkili olamamıştı. Ancak 15 Mayıs'ta Ferit Paşa hükümeti de, İzmir'in Yunanlılarca işgali üzerine istifa etti. Aynı gün Ferit Paşa tekrar kabineyi kurmakla görevlendirildi. Paris Barış Konferansı'nda Türk delegeleri tepki alınca 20 Temmuz'da tekrar istifa etti. Ancak ertesi gün 3. kez başbakanlığa getirildi. Nihayet 30 Eylül Sivas Kongresi'nde Müdafaa-ı Hukuk hareketinin Anadolu'da yönetimi ele geçirmesi üzerine Ferit Paşa kabinesi üçüncü kez istifa etti. Ertesi gün işbaşına gelen Ali Rıza Paşa hükümeti, Sivas Kongresi'nin isteği doğrultusunda, genel seçimlerin yapılması kararını aldı. Müttefik devletler Milli Mücadele liderleriyle anlaşmaktan başka çözüm bulunmadığını görünce temsilcilerini saraya göndererek Ferit Paşa'nın çekilmesini istediler. Ferit Paşa kabinesi 17 Ekim 1920'de istifa etti. Ferit Paşa 21 Eylül 1922 tarihinde Milli Mücadelenin zafere ulaşması üzerine, Avrupa'ya kaçtı. 6 Ekim 1923 tarihinde Fransa'nın Nice şehrinde vefat etti.
