naif
Moderatör
"Allahu Teala'nın zatını düşünmeyiniz, O'nun nimetlerini ve yarattığı varlıkları düşününüz. Çünkü siz Allahu Teala'nın zatını düşünmeye güç yetiremezsiniz, helak olursunuz." (Ebu Nuaym, VI, 67; Tabarani, el-Vasit, No:6311; Heysemi, Mecmau'z-Zevaid, l, 81; Ebu'ş-Şeyh, Kitabu'l-Azamet, No:4-5)
Allahu Teala'nın zatı hayal edilemez. Bu konudaki genel kaide şudur:
"Her ne ki akla gelir, hayal edilir o Allah değildir." (Şa'rani, el-Yevakıt ve'l-Cevahir, l, 58.)
Bu işe dalanların bir kısmı Allahu Teala'nın zatını bir varlığa benzettiler şirke düştüler. Bunlara "Müşebbihe ve mücessime grubu" denir.
Bazıjarı da insanlarda bulunan görme, işitme, tutma, gelme, sevme, sabretme gibi sıfatlar Allahu Teala'da bulunmaz diyerek O'nun bütün sıfatlarını inkar ederek küfre girdiler. Bu gruba "muattıla" denir.
Ehl-i Sünnet olarak bizler her iki anlayıştan da uzağız. Biz Yüce Rabbimizi hiçbir şeye benzetmeyiz, O'na ait hiçbir sıfatı da inkar etmeyiz. Cenab-ı Hakk, Kur'an-ı Hakim'de ve Rasülünün dilinde zâtını nasıl tanıtıyor ve vasıflandırıyorsa öylece iman eder, teslim oluruz. Bu konuda imam Şafiî'nin (rah.) şu sözü çok güzeldir:
"Bir kimse Yüce Yaratıcısını bilmek isteyerek kendi aklıyla yola çıksa ve fikrinde hayal ettiği bir varlığı Rabbi zannetse, o kimse müşebbihtir, Yüce Yaratıcıyı varlıklara benzetmiş olur. Bu kimse, fikriyle hiçbir varlığa ulaşamayıp yokluğa hüküm verse Allah'ı inkar etmiş olur. Eğer, aklıyla bir yaratıcının mevcudiyetini anlar, fakat onun hakikatini anlamaktan aciz olduğunu söylerse, bu kimse muvahhid-dir; Allah'ın birliğine iman etmiş olur." (Kadızâde, Tam Amentü Şerhi, 32-33. Nebhani, Cevahiru'l-Bihar, l, 265. (Söz, Ebu'l-Meali el-Cüveyni'ye nisbet edilmiştir.)
Dr. Dilaver SELVİ
semerkand dergisi 2oo2
Allahu Teala'nın zatı hayal edilemez. Bu konudaki genel kaide şudur:
"Her ne ki akla gelir, hayal edilir o Allah değildir." (Şa'rani, el-Yevakıt ve'l-Cevahir, l, 58.)
Bu işe dalanların bir kısmı Allahu Teala'nın zatını bir varlığa benzettiler şirke düştüler. Bunlara "Müşebbihe ve mücessime grubu" denir.
Bazıjarı da insanlarda bulunan görme, işitme, tutma, gelme, sevme, sabretme gibi sıfatlar Allahu Teala'da bulunmaz diyerek O'nun bütün sıfatlarını inkar ederek küfre girdiler. Bu gruba "muattıla" denir.
Ehl-i Sünnet olarak bizler her iki anlayıştan da uzağız. Biz Yüce Rabbimizi hiçbir şeye benzetmeyiz, O'na ait hiçbir sıfatı da inkar etmeyiz. Cenab-ı Hakk, Kur'an-ı Hakim'de ve Rasülünün dilinde zâtını nasıl tanıtıyor ve vasıflandırıyorsa öylece iman eder, teslim oluruz. Bu konuda imam Şafiî'nin (rah.) şu sözü çok güzeldir:
"Bir kimse Yüce Yaratıcısını bilmek isteyerek kendi aklıyla yola çıksa ve fikrinde hayal ettiği bir varlığı Rabbi zannetse, o kimse müşebbihtir, Yüce Yaratıcıyı varlıklara benzetmiş olur. Bu kimse, fikriyle hiçbir varlığa ulaşamayıp yokluğa hüküm verse Allah'ı inkar etmiş olur. Eğer, aklıyla bir yaratıcının mevcudiyetini anlar, fakat onun hakikatini anlamaktan aciz olduğunu söylerse, bu kimse muvahhid-dir; Allah'ın birliğine iman etmiş olur." (Kadızâde, Tam Amentü Şerhi, 32-33. Nebhani, Cevahiru'l-Bihar, l, 265. (Söz, Ebu'l-Meali el-Cüveyni'ye nisbet edilmiştir.)
Dr. Dilaver SELVİ
semerkand dergisi 2oo2
