deep
Harbi Aktif Üye
Akarsu ne demek? Akarsu nedir anlamı
Yağmur, kar ve kaynak sularının belli bir yatakta toplanarak yeryüzünün eğimi boyunca akan sular. Küçüklerine dere adı verilir. Derelerin birleşmesi çayları, çayların ve derelerin birleşmesi ırmakları, nehirleri meydana getirir. Irmak ve nehirlerin büyük bir bölümü okyanus ve okyanusların kolu olan denizlere dökülerek kaybolup gider, bazıları ise göllere dökülerek yok olurlar.
Akarsuyun çıktığı yer kaynak, aktığı yer yatak olarak adlandırılır. Akarsuyun birim zamanda aldığı yol akarsuyun hızı olarak tanımlanır. Bir akarsuyun herhangi bir noktasından bir saniyede geçen su miktarına (metreküp olarak) akarsuyun debisi, debinin bir yıl içindeki değişmelerine ise akarsu rejimi denir.
Yağmur, kar, göl ve kaynak ayaklarından beslenen akarsular, meyil ve yer çekimi nedeniyle her zaman aşağı akarlar. Akarsuların hızı taşıdığı suya, yatağın eğimine, daralıp genişlemesine göre değişir. Yatak daraldıkça su çoğalır ve sürat artar. Akarsuyun hızı kıyılarda ve suyun dibine yakın yerlerde daha az, yatağın yüzeyine doğru kısımlarda daha fazladır. Akarsular ilk başlangıç yerlerinde hızlı akarlar. Göllere ya da denizlere döküldükleri yerlerde ise akış hızı yavaşlar.
Türkiye akarsu bakımından oldukça zengin bir ülkedir. Yurdumuzdaki akarsuların bir bölümü denizlere, bir bölümü de göllere dökülür. Bazıları ise sıcaklığın etkisiyle buharlaşmakta veya yer altına sızarak kaybolmaktadır. Sularını denize ulaştırmayan alanlara kapalı havza denir. Buna göre Tuz Gölü ve Van Gölü ile çevreleri ve Göller Yöresi birer kapalı havzadır. Kaynağını yurdumuzdan alan bazı akarsular vardır ve bunlar sınırlarımızın dışında denize ulaşır. Bazı akarsular ise Türkiye sınırları dışında doğup yurdumuz sınırları içindeki denizlere dökülür.
Türkiye sınırları içindeki denizlere dökülen akarsular 4 gruba ayrılır:
1. Karadeniz'e dökülen akarsular: Çoruh, Yeşilırmak, Kızılırmak, Sakarya.
2. Ege Denizi'ne dökülen akarsular: Meriç, Gediz, Büyük Menderes ve Küçük Menderes.
3. Akdeniz'e dökülen akarsular: Dalaman, Aksu ve Köprü çayları, Göksu, Asi, Seyhan ve Ceyhan.
4. Marmara Denizi'ne dökülen akarsular: Susurluk.
Türkiye sınırları dışındaki denizlere dökülen nehirler ise şunlardır: Fırat, Dicle, Aras ve Kuru. (Fırat ve Dicle Basra Körfezine, Aras ve Kuru ise Hazar Gölü'ne dökülür.)
Yağmur, kar ve kaynak sularının belli bir yatakta toplanarak yeryüzünün eğimi boyunca akan sular. Küçüklerine dere adı verilir. Derelerin birleşmesi çayları, çayların ve derelerin birleşmesi ırmakları, nehirleri meydana getirir. Irmak ve nehirlerin büyük bir bölümü okyanus ve okyanusların kolu olan denizlere dökülerek kaybolup gider, bazıları ise göllere dökülerek yok olurlar.
Akarsuyun çıktığı yer kaynak, aktığı yer yatak olarak adlandırılır. Akarsuyun birim zamanda aldığı yol akarsuyun hızı olarak tanımlanır. Bir akarsuyun herhangi bir noktasından bir saniyede geçen su miktarına (metreküp olarak) akarsuyun debisi, debinin bir yıl içindeki değişmelerine ise akarsu rejimi denir.
Yağmur, kar, göl ve kaynak ayaklarından beslenen akarsular, meyil ve yer çekimi nedeniyle her zaman aşağı akarlar. Akarsuların hızı taşıdığı suya, yatağın eğimine, daralıp genişlemesine göre değişir. Yatak daraldıkça su çoğalır ve sürat artar. Akarsuyun hızı kıyılarda ve suyun dibine yakın yerlerde daha az, yatağın yüzeyine doğru kısımlarda daha fazladır. Akarsular ilk başlangıç yerlerinde hızlı akarlar. Göllere ya da denizlere döküldükleri yerlerde ise akış hızı yavaşlar.
Türkiye akarsu bakımından oldukça zengin bir ülkedir. Yurdumuzdaki akarsuların bir bölümü denizlere, bir bölümü de göllere dökülür. Bazıları ise sıcaklığın etkisiyle buharlaşmakta veya yer altına sızarak kaybolmaktadır. Sularını denize ulaştırmayan alanlara kapalı havza denir. Buna göre Tuz Gölü ve Van Gölü ile çevreleri ve Göller Yöresi birer kapalı havzadır. Kaynağını yurdumuzdan alan bazı akarsular vardır ve bunlar sınırlarımızın dışında denize ulaşır. Bazı akarsular ise Türkiye sınırları dışında doğup yurdumuz sınırları içindeki denizlere dökülür.
Türkiye sınırları içindeki denizlere dökülen akarsular 4 gruba ayrılır:
1. Karadeniz'e dökülen akarsular: Çoruh, Yeşilırmak, Kızılırmak, Sakarya.
2. Ege Denizi'ne dökülen akarsular: Meriç, Gediz, Büyük Menderes ve Küçük Menderes.
3. Akdeniz'e dökülen akarsular: Dalaman, Aksu ve Köprü çayları, Göksu, Asi, Seyhan ve Ceyhan.
4. Marmara Denizi'ne dökülen akarsular: Susurluk.
Türkiye sınırları dışındaki denizlere dökülen nehirler ise şunlardır: Fırat, Dicle, Aras ve Kuru. (Fırat ve Dicle Basra Körfezine, Aras ve Kuru ise Hazar Gölü'ne dökülür.)
