Ömer
Yönetici
Abhazya Cumhuriyeti Hakkında Ansiklopedik Bilgi
Kafkas Sıradağları ile Karadeniz arasında yer alan ülke. Başkenti Suhum şehridir. Ülkenin sahil uzunluğu 240 kilometredir.
Nüfus ve Toplum
Nüfusu 1992-1993 Gürcü-Abhaz Savaşı'ndan önce 550 bin olan Abhazya'nın bugünkü nüfusu 250 bin civarındadır. Abhazca, Rusça ve Gürcüce'nin konuşulduğu Abhazya'nın para birimi Rusya Federasyonu Rublesi'dir. Nüfusun çoğunluğu ise Hristiyan'dır.
Tarihi
Ülkenin bilinen tarihi MÖ 331'e kadar uzanmaktadır. Abhazya'nın ilk kralı 2. Lawan'dır. Batı Gürcistan'ı da Abhazya'ya katarak ilk Abhaz Krallığı'nı kurmuştur.
Hristiyanlar MS 3 ve 4. yüzyıllarda Abhazya'yı hakimiyetleri altına aldılar. 5 ve 6. asırda Abhazya'nın resmi dini Hristiyanlık oldu. Pitsunda şehri dini merkez yapıldı. 7. yüzyılda Abhaz kilisesine muhtariyet tanındı ve Pitsunda konsülü diğer konsüllerle eşit hale getirildi. 8. yüzyılda Abhazlar İslam ordularına karşı Gürcüler'in yanında yer aldılar. Gürcü dil ve kültürünün etkisine girdiler ve Gürcü kilisesine bağlandılar. 10. yüzyılda ise Bizanslılar'ın hakimiyetine girdiler. Daha sonra tekrar Müslümanlar'ın nüfuzuna giren Abhazlar, Selçuklulular, Harezmşahlar ve İlhanlılar'a vergi verdiler. 15. yüzyılda yeniden bağımsızlık elde ettiler ve Osmanlılar'ın adil idaresini tercih ettiler. Başkent Suhum, Suhumkale adıyla Osmanlı şehirleri arasına katıldı. Ardından Abhazlar 1578'de İslamiyet'le şereflendiler ve 1810 yılına kadar huzur içinde yaşadılar. Müslüman Abhazlar'a Abaza ismi verildi ve pek çok Abaza Müslüman, Osmanlı Devleti'nin üst kademelerinde devlet adamı olarak görev yaptı.
1810 yılına gelindiğinde ise, Ruslar Suhumkale'yi işgal ettiler. Bunun üzerine Osmanlılar, Abhaz, Çerkes, Çeçen ve Kırımlılar arasında bir konfederasyon oluşturmaya çalıştılar. 1821'den 1864 yılına kadar süren savaşlarda Abhazlar'ın yarısı şehit oldu. Güçlerini tamamen yitirene kadar savaştıktan sonra Osmanlı topraklarına göç ettiler. Rusya, Abhazya dahil Kuzey Kafkasya'yı tamamen işgal etti. Ancak 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'nde 1200 kişilik bir Abhaz birliği Suhumkale'yi Rus işgalinden kurtarmayı başardı. Ne var ki daha sonra şehri yeniden teslim etmek zorunda kaldılar. Ruslar Kafkas Bölgesi'nin işgalinde kendilerine yardım eden Hristiyan Gürcüler'i, Müslüman Abhazlar'ın yerlerine yerleştirdiler. 1917'deki Rus İhtilali ile birlikte biraz rahatlayan Kafkas Müslümanları, 1918'de Dağlık Kafkas Cumhuriyeti'ni kurdular. Fakat aynı yıl Gürcü ordusu Abhazya'yı işgal etti. İşgal, 1921 yılında Bolşevikler'in burayı bağımsız Sovyet-Sosyalist Cumhuriyeti ilan etmelerine dek sürdü. Stalin döneminde Abhazya Cumhuriyeti, çok küçük olduğu iddiasıyla Gürcistan'a ilhak edildi (1931). Gürcistan'a bağlı Özerk Abhazya Cumhuriyeti'nde halk Gürcüce öğrenmeye mecbur tutuldu. Türkiye'den kaçan Ermeniler Abhazya'ya yerleştirildi. Gürcü nüfusla birlikte ülkede Abhazlar'ın sayısı iyice azaldı. Abhaz aydınların %80'i kurşuna dizildi. Ruslar'ın baskı ve zulüm politikaları Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar devam etti. 25 Ağustos 1990 tarihinde, Abhaz Parlamentosu Abhazya'nın bağımsızlığını ilan etti ve Vladislav Ardzinba cumhurbaşkanı seçildi.
Gürcistan, Abhazya'nın bağımsızlığını tanımamıştı. Gürcistan'ın, özerk bölgeleri ilhakı yolundaki faaliyetleri ve Rusya federasyonunun da bunu desteklemesi otuza yakın Kafkas topluluğunu birliğe yönlendirdi. 1991 yılında Abhazya'nın başkenti Suhum'da bir araya geldiler ve Kafkas Halkları Konfederasyonu'nu kurma kararı aldılar. Gürcistan ve Ermenistan'a karşı güvenliklerini sağlayacak Kafkas Barış Gücü'nü kurmaya karar verdiler. Konfederasyona Abhazlar, Çeçenler, Adigeler, Kabartaylar, İnguşlar, Güney ve Kuzey Osetler, Abazinler, Sapsıglar, Çerkezler, Avarlar, Dargılar, Lezgiler ve Laklar iştirak ettiler.
14 Ağustos 1992 günü Gürcistan kuvvetleri, iç işleri bakanının kaçırılarak Abhazya'da saklandığı iddiasıyla başkent Suhum'a girdi. Geleceklerini güvence altına almak isteyen Abhazlar, diğer Kafkas topluluklarından ve Türkiye'deki din kardeşlerinden aldıkları destekle mücadeleye başladılar.
1931 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin başına Stalin geçti ve "cumhuriyet" statüsü "özerk cumhuriyet" statüsüne dönüştürüldü. Bununla birlikte Abhazya Gürcistan'a bağlandı. İkinci Dünya Savaşı'na kadar Abhazya'da yoğun bir soykırım ve asimilasyon politikası uygulandı. Gürcüleştirilmeye çalışılan Abhazya bu tarihlerde çok büyük bir nüfus kaybına ve kıyımına uğradı. Stalin Abhazlar'ın mallarına el koydurdu, Abhazca konuşmayı, okuma-yazmayı yasakladı, aydınları öldürttü, Abhaz isimleri değiştirtti. Abhazlar 1953'te Stalin'in ölümünün ardından kendi ülkelerinde tekrar söz sahibi olmaya başladılarsa da Gürcistan Abhazya'yı kontrol etmek için tüm anayasal haklarını kısıtlamaya başladı. Fakat SSCB'de Gorbaçov'un iktidara gelişi ile uygulanan "glasnost" ve "perestroyka" politikaları Abhazya'da yeniden umutların doğmasına sebep olmuştu. 1989-1990 yılları arasında Abhazya 1921-1988 tarihleri arasındaki tüm hukuki kararları yürürlükten kaldırdığını açıkladı ve Gürcistan ile arasındaki tüm hukuki bağları koparmış oldu. Yönetim Gürcistan'a çağrı yaptı ve yeni dönemde Gürcistan-Abhazya ilişkilerinin nasıl olacağı konusunda görüşme talebinde bulundu. Çağrıların yanıtsız kalması üzerine ise Abhazya Parlamentosu, 25 Ağustos 1990'da bir egemenlik deklarasyonu yayınladı. 14 Ağustos 1992'de Gürcistan Abhazya'yı işgale başladı. Abhazlar'la birlikte Abhazya'da yaşayan Ruslar, Türkler, Ermeniler, Rumlar, Kazaklar ile Gürcü ve Megreller'in bir kısmı da direnişe katılmıştı. Bir yıl süren savaştan sonra 1993'de Gürcistan ordusu Abhazya'dan çıkarılmış oldu ve Bağımsız Abhazya Cumhuriyeti ilan edildi. 30 Eylül 1993 tarihinde Abhazlar'ın kazandığı bu zafer Abhazya'da "Abhazya'nın Zafer Günü" olarak kutlanmaktadır.
Abhazya Haritası Yüz ölçümü: 8660 kilometrekare
Kafkas Sıradağları ile Karadeniz arasında yer alan ülke. Başkenti Suhum şehridir. Ülkenin sahil uzunluğu 240 kilometredir.
Nüfus ve Toplum
Nüfusu 1992-1993 Gürcü-Abhaz Savaşı'ndan önce 550 bin olan Abhazya'nın bugünkü nüfusu 250 bin civarındadır. Abhazca, Rusça ve Gürcüce'nin konuşulduğu Abhazya'nın para birimi Rusya Federasyonu Rublesi'dir. Nüfusun çoğunluğu ise Hristiyan'dır.
Tarihi
Ülkenin bilinen tarihi MÖ 331'e kadar uzanmaktadır. Abhazya'nın ilk kralı 2. Lawan'dır. Batı Gürcistan'ı da Abhazya'ya katarak ilk Abhaz Krallığı'nı kurmuştur.
Hristiyanlar MS 3 ve 4. yüzyıllarda Abhazya'yı hakimiyetleri altına aldılar. 5 ve 6. asırda Abhazya'nın resmi dini Hristiyanlık oldu. Pitsunda şehri dini merkez yapıldı. 7. yüzyılda Abhaz kilisesine muhtariyet tanındı ve Pitsunda konsülü diğer konsüllerle eşit hale getirildi. 8. yüzyılda Abhazlar İslam ordularına karşı Gürcüler'in yanında yer aldılar. Gürcü dil ve kültürünün etkisine girdiler ve Gürcü kilisesine bağlandılar. 10. yüzyılda ise Bizanslılar'ın hakimiyetine girdiler. Daha sonra tekrar Müslümanlar'ın nüfuzuna giren Abhazlar, Selçuklulular, Harezmşahlar ve İlhanlılar'a vergi verdiler. 15. yüzyılda yeniden bağımsızlık elde ettiler ve Osmanlılar'ın adil idaresini tercih ettiler. Başkent Suhum, Suhumkale adıyla Osmanlı şehirleri arasına katıldı. Ardından Abhazlar 1578'de İslamiyet'le şereflendiler ve 1810 yılına kadar huzur içinde yaşadılar. Müslüman Abhazlar'a Abaza ismi verildi ve pek çok Abaza Müslüman, Osmanlı Devleti'nin üst kademelerinde devlet adamı olarak görev yaptı.
1810 yılına gelindiğinde ise, Ruslar Suhumkale'yi işgal ettiler. Bunun üzerine Osmanlılar, Abhaz, Çerkes, Çeçen ve Kırımlılar arasında bir konfederasyon oluşturmaya çalıştılar. 1821'den 1864 yılına kadar süren savaşlarda Abhazlar'ın yarısı şehit oldu. Güçlerini tamamen yitirene kadar savaştıktan sonra Osmanlı topraklarına göç ettiler. Rusya, Abhazya dahil Kuzey Kafkasya'yı tamamen işgal etti. Ancak 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'nde 1200 kişilik bir Abhaz birliği Suhumkale'yi Rus işgalinden kurtarmayı başardı. Ne var ki daha sonra şehri yeniden teslim etmek zorunda kaldılar. Ruslar Kafkas Bölgesi'nin işgalinde kendilerine yardım eden Hristiyan Gürcüler'i, Müslüman Abhazlar'ın yerlerine yerleştirdiler. 1917'deki Rus İhtilali ile birlikte biraz rahatlayan Kafkas Müslümanları, 1918'de Dağlık Kafkas Cumhuriyeti'ni kurdular. Fakat aynı yıl Gürcü ordusu Abhazya'yı işgal etti. İşgal, 1921 yılında Bolşevikler'in burayı bağımsız Sovyet-Sosyalist Cumhuriyeti ilan etmelerine dek sürdü. Stalin döneminde Abhazya Cumhuriyeti, çok küçük olduğu iddiasıyla Gürcistan'a ilhak edildi (1931). Gürcistan'a bağlı Özerk Abhazya Cumhuriyeti'nde halk Gürcüce öğrenmeye mecbur tutuldu. Türkiye'den kaçan Ermeniler Abhazya'ya yerleştirildi. Gürcü nüfusla birlikte ülkede Abhazlar'ın sayısı iyice azaldı. Abhaz aydınların %80'i kurşuna dizildi. Ruslar'ın baskı ve zulüm politikaları Sovyetler Birliği'nin dağılmasına kadar devam etti. 25 Ağustos 1990 tarihinde, Abhaz Parlamentosu Abhazya'nın bağımsızlığını ilan etti ve Vladislav Ardzinba cumhurbaşkanı seçildi.
Gürcistan, Abhazya'nın bağımsızlığını tanımamıştı. Gürcistan'ın, özerk bölgeleri ilhakı yolundaki faaliyetleri ve Rusya federasyonunun da bunu desteklemesi otuza yakın Kafkas topluluğunu birliğe yönlendirdi. 1991 yılında Abhazya'nın başkenti Suhum'da bir araya geldiler ve Kafkas Halkları Konfederasyonu'nu kurma kararı aldılar. Gürcistan ve Ermenistan'a karşı güvenliklerini sağlayacak Kafkas Barış Gücü'nü kurmaya karar verdiler. Konfederasyona Abhazlar, Çeçenler, Adigeler, Kabartaylar, İnguşlar, Güney ve Kuzey Osetler, Abazinler, Sapsıglar, Çerkezler, Avarlar, Dargılar, Lezgiler ve Laklar iştirak ettiler.
14 Ağustos 1992 günü Gürcistan kuvvetleri, iç işleri bakanının kaçırılarak Abhazya'da saklandığı iddiasıyla başkent Suhum'a girdi. Geleceklerini güvence altına almak isteyen Abhazlar, diğer Kafkas topluluklarından ve Türkiye'deki din kardeşlerinden aldıkları destekle mücadeleye başladılar.
1931 yılında Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin başına Stalin geçti ve "cumhuriyet" statüsü "özerk cumhuriyet" statüsüne dönüştürüldü. Bununla birlikte Abhazya Gürcistan'a bağlandı. İkinci Dünya Savaşı'na kadar Abhazya'da yoğun bir soykırım ve asimilasyon politikası uygulandı. Gürcüleştirilmeye çalışılan Abhazya bu tarihlerde çok büyük bir nüfus kaybına ve kıyımına uğradı. Stalin Abhazlar'ın mallarına el koydurdu, Abhazca konuşmayı, okuma-yazmayı yasakladı, aydınları öldürttü, Abhaz isimleri değiştirtti. Abhazlar 1953'te Stalin'in ölümünün ardından kendi ülkelerinde tekrar söz sahibi olmaya başladılarsa da Gürcistan Abhazya'yı kontrol etmek için tüm anayasal haklarını kısıtlamaya başladı. Fakat SSCB'de Gorbaçov'un iktidara gelişi ile uygulanan "glasnost" ve "perestroyka" politikaları Abhazya'da yeniden umutların doğmasına sebep olmuştu. 1989-1990 yılları arasında Abhazya 1921-1988 tarihleri arasındaki tüm hukuki kararları yürürlükten kaldırdığını açıkladı ve Gürcistan ile arasındaki tüm hukuki bağları koparmış oldu. Yönetim Gürcistan'a çağrı yaptı ve yeni dönemde Gürcistan-Abhazya ilişkilerinin nasıl olacağı konusunda görüşme talebinde bulundu. Çağrıların yanıtsız kalması üzerine ise Abhazya Parlamentosu, 25 Ağustos 1990'da bir egemenlik deklarasyonu yayınladı. 14 Ağustos 1992'de Gürcistan Abhazya'yı işgale başladı. Abhazlar'la birlikte Abhazya'da yaşayan Ruslar, Türkler, Ermeniler, Rumlar, Kazaklar ile Gürcü ve Megreller'in bir kısmı da direnişe katılmıştı. Bir yıl süren savaştan sonra 1993'de Gürcistan ordusu Abhazya'dan çıkarılmış oldu ve Bağımsız Abhazya Cumhuriyeti ilan edildi. 30 Eylül 1993 tarihinde Abhazlar'ın kazandığı bu zafer Abhazya'da "Abhazya'nın Zafer Günü" olarak kutlanmaktadır.
Abhazya Haritası Yüz ölçümü: 8660 kilometrekare
